Birçoğumuz uçakla uçarken sadece birkaç saat sonra oldukça huzursuz oluyoruz. Havada kalabilmek için kollarınızı 10 ay boyunca yanlarda tutmanız gerektiğini hayal edin; söylenene göre bazı kuşlar hızlı iniş yapmadan bu kadar süre uçabilir.
Galli ornitolog Ronald Lockley, 1970'lerde kırlangıçların böyle bir başarıya sahip olabileceğini öne sürmüş olsa da, İsveç'teki Lund Üniversitesi'nden bir grup araştırmacı 2016 yılına kadar bu teoriyi doğrulayamadı.
Bunu yapmak için ekip, 13 yetişkin kırlangıç kuşunu takip etti; uçuş aktivitelerini kaydetmek için ivmeölçerli küçük veri kaydediciler ve yerlerini tespit etmek için ışık seviyesi sensörleri ile kuşları etiketledi. Kuşlardan bazıları, kışın İsveç'ten Sahra'nın güneyine göç edip geri dönerken birkaç yıl boyunca izlendi.
Sonuçlar, uzun süredir şüphelenilen bir şeyi ortaya çıkardı: Kırlangıçlar zamanlarının çoğunu havada geçiriyor. İzlenen kuşlar yılın yalnızca iki ayı boyunca sürekli olarak karada kaldı ve üremek için yerleşti. Geriye kalan 10 ayda bazı kuşlar ara sıra kısa süreliğine konsa da zamanlarının yüzde 99,5'inden fazlasını uçarak geçirdiler.
Göçlerinin tamamı boyunca 10 ay boyunca kırlangıçlardan üçü havadaydı; bunların yalnızca 40 gram (1,4 ons) ağırlığındaki oldukça küçük kuşlar olduğu düşünüldüğünde özellikle etkileyici bir başarı.
Araştırmacılar, uzun yolculuk yapanlarla karaya çıkanlar arasındaki farkın tüylerinde olabileceğini öne sürüyor; konan kuşların kanat tüyleri değişmemişti, oysa tüm süre boyunca havada kalanların tüyleri dökülmüş ve yeni uçuş tüyleri kazanmıştı.
Araştırma yazarı Anders Hedenström, o dönemde yayınlanan bir bildiride, "Tüy döküp dökmemeleri, genel durumlarında veya parazit yüklerinde küçük farklılıklara işaret edebilir ve tür içindeki kuşların uçuş davranışlarını açıklayabilir" dedi.
Ama bu kadar uzun süre havada kalmayı nasıl başarıyorlar? Sonuçta fiziksel aktivite enerji gerektirir, ancak kırlangıçlar uzun uçuşları sırasında nispeten daha az enerji harcayacak şekilde adapte olmuşlardır.
Hedenström, Nature'a şunları söyledi:
"Sıradan kırlangıçlar, aerodinamik vücut şekilleri ve uzun ve dar kanatlarıyla, düşük maliyetle kaldırma kuvveti üreten çok etkili uçucular haline geldi. Bu onların daha az enerji kullanmalarına yardımcı olur, ancak yine de havadaki böceklerden hızlı bir şekilde destek alabilirler.”
Biz insanlar, uçuş sırasında atıştırmalıkların yanı sıra, uçarken pillerimizi yeniden şarj etmek için biraz kestirebiliriz, ancak sıradan kırlangıçların da aynısını yapıp yapmadığı henüz cevapsız. Lund açıklamasında Hedenström, "Fırkateyn kuşu gibi davranıp süzülürken uyuyabilirler. Her gün, alacakaranlıkta ve şafak vakti, kırlangıç kuşu yaklaşık iki ila üç kilometre (1,2 ila 1,9 mil) yüksekliğe kadar yükselir. Belki de süzülüş sırasında uyuyorlar ama emin değiliz.” dedi.
Emin olabileceğimiz şey, 10 ay boyunca hiç durmadan uçmanın hiç de kolay bir başarı olmadığıdır; bize sıradan hızlı kuşlar diyebilirsiniz, çünkü bu kuşlar yakın zamanda bazı özel hayranlar kazanmıştır.
