Bir zamanlar Asya fillerine rakip olacak kadar büyük olan dev tembel hayvanlar, ormanların tepesindeki yaprakları uzun, kavrayıcı dilleriyle kopararak beslenirdi. Florida Doğa Tarihi Müzesi’nden paleontolog Rachel Narducci, bu canlıları “ayı gibi ama beş katı büyük” olarak tanımlıyor.
Megatherium gibi dev türler, Amerika kıtasında 100’den fazla farklı tembel hayvan türünün bir parçasıydı. Ancak bugün yalnızca altı tür kaldı. Yeni bir araştırma, 35 milyon yıllık evrimsel süreci analiz ederek bu gizemli yok oluşun ardındaki nedenleri gün yüzüne çıkardı.
Dünya çapında 17 farklı doğa tarihi müzesinden toplanan 403 fosilin DNA'sı, beden ağırlığı tahminleri ve yaşadıkları çevresel koşullarla birlikte incelendi. Araştırma, bu hayvanların büyüklüğünün yaşadıkları çevreyle uyumlu şekilde evrimleştiğini ortaya koydu.
BAZILARI MAĞARADA YAŞIYORDU
Bugünkü ağaçlarda yaşayan tembel hayvanlar, düşük metabolizmaları ve güçlü üst vücut yapılarıyla tanınırken, dev ataları yeryüzüne daha uygundu. Megatherium ve Lestodon gibi türler, hızlı metabolizmaları ve çevik yapıları sayesinde toprağa adapte olmuşlardı. Bazıları mağaralarda yaşadı, hatta zırh gibi derilerine gömülü taş benzeri çıkıntılarla kendilerini savundu.
Hatta deniz yaşamına uyum sağlayan Thalassocnus adında bir tür bile vardı. Bu tembel hayvan, denizayısı gibi yoğun kemiklere ve deniz yosunlarını yiyebilecek uzun bir buruna sahipti.
İNSAN ETKİSİ VURGULANDI
Araştırmaya göre tembel hayvanlarda devleşme (gigantizm) evrimsel süreçte defalarca ortaya çıktı ve bu özellik, Buzul Çağı’na kadar hayatta kalmalarını sağladı. Ancak 15 bin yıl önce pek çok tür aniden ortadan kayboldu. Bilim insanları, bu yok oluşun iklim değişiklikleriyle tam olarak örtüşmediğini, asıl nedenin insan etkisi olabileceğini vurguluyor.
“İnsanların Kuzey Amerika’ya gelişiyle birlikte dev tembel hayvanların sayısı hızla azaldı,” diyor araştırmacılar. Ağaçlara tırmanarak insanlardan uzak kalan türler ise daha uzun süre hayatta kalmayı başardı. Ancak bugün yaşayan altı türden ikisi hâlâ nesli tükenme tehdidi altında.