Diz krepitusu; dizin bükülüp açılması sırasında duyulan çıtırtı, gıcırtı ya da sürtünme seslerini tanımlamak için kullanılan tıbbi bir terimdir. Günlük yaşamda yürürken, oturup kalkarken ya da merdiven çıkarken bu seslerle karşılaşmak yaygındır.
Uzmanlar, bu seslerin kesin nedenini bilmediklerini söylüyor. Muhtemel sebepler arasında diz kıkırdağındaki küçük hasarlar, tendonların kemiklerin üzerinden kayması veya eklem sıvısındaki gaz kabarcıklarının patlaması yer alıyor.
HERKESİN BAŞINA GELEBİLİR
36 binden fazla kişiyi kapsayan 103 çalışmanın incelendiği bir araştırmada, toplumun %41’inde diz krepitusu görüldü. İlginç bir şekilde, bu kişilerin %36’sında ağrı ya da diz yaralanması yoktu. Yani gıcırtılı dizler, yalnızca sorunlu eklemlerde değil, tamamen sağlıklı kişilerde de ortaya çıkabiliyor.
ARTRİTİN HABERCİSİ Mİ?
Dizlerinden ses gelen birçok kişi “Kemiklerim birbirine mi sürtüyor?” ya da “Artrit mi başlıyor?” diye endişeleniyor. Araştırmalar, osteoartriti olanların %81’inde diz krepitusu bulunduğunu gösteriyor. Ancak bu, gıcırtının tek başına artrit habercisi olduğu anlamına gelmiyor.
Nitekim 3.495 kişilik bir çalışmada, “dizlerim hep ses çıkarıyor” diyenlerin üçte ikisi 4 yıl içinde artrit geliştirmedi.
NE YAPMALI?
Eğer dizleriniz ses çıkarıyor ama ağrı, şişlik, kilitlenme ya da hareket kısıtlılığı yoksa endişelenmeye gerek yok. Uzmanların tavsiyesi, düzenli egzersiz yapmak, diz çevresindeki kasları güçlendirmek ve sağlıklı kiloyu korumak.
Diz krepitusunun kesin bir tedavisi yok, ancak düzenli hareket ve egzersiz, diz sağlığınızı destekliyor.
NE ZAMAN DOKTORA GİDİLMELİ?
Aşağıdaki durumlarda uzman görüşü almak gerekiyor:
- Seslerle birlikte ağrı, şişlik ya da dizde kilitlenme varsa
- Hareket kısıtlılığı, sabah tutukluğu veya kızarıklık görülüyorsa
Doktorunuz fizyoterapi, egzersiz, kilo kontrolü veya anti-enflamatuvar ilaçlar önerebilir.