Başlığı görüp geldiniz ve şu an bu satırları okuyorsunuz, değil mi? Güzel. Konumuz da bu zaten.
Yaklaşık iki yıl internet haber sitelerinde çalıştım. Gazeteciliğe dair herhangi bir tecrübem yoktu; fakat olsa dahi haber sitelerinde bir işe yaramayacaktı. Çünkü buralarda haber yapmıyordunuz. Ajanslardan gelen haberleri ve gazetelerin haberlerini kopyala-yapıştır marifetiyle ve “uygun” bir başlıkla yayına sunuyordunuz. “Uygun” başlığın da herhangi bir gazetecilik tecrübesiyle alakası yoktu. Nitekim gazete başlıklarıyla haber sitesi başlıkları bambaşka şeylerdi. Sözgelimi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Davos’taki restinin ertesi günü Yeni Şafak gazetesi restin muhatabı Şimon Peres’in fotoğrafına yer vererek “Issız adam” başlığını kullanmıştı. Olayı olay anında veren bir haber sitesi asla böyle bir şey yapamazdı. İstediği spotu yazsın, istediği görseli kullansın fark etmez. İyi bir haber sitesi editörü bu olayla ilgili mesela şöyle başlıklar atmalıdır: “Flaş… Erdoğan Davos’u terk etti! İşte o anlar (VİDEO)”, “Başbakan, Peres’e öyle bir laf etti ki…” Saatler ilerledikçe ilgili haber parçalanmalı ve iyi editör bu kez şunlara başvurmalıdır: “İşte Erdoğan’ı kızdıran sözler”, “Plajlarda çocukları nasıl öldürdüğünüzü iyi biliyorum!, -Erdoğan’ın bahsettiği o katliam…”
Başlıklar gibi haber dilinde de gazete ile haber sitesi arasında dünya kadar fark vardı. Standartlara riayet eden bir gazete muhabiri/editörü (standartlara riayet etmese zaten o gazetede çalışamaz) bu olayla ilgili hazırladığı birincil habere mesela şöyle bir giriş yapar: “Başbakan Erdoğan, İsrail Cumhurbaşkanı Peres’e ‘Siz öldürmeyi iyi bilirsiniz. Plajlarda oynayan çocukları nasıl öldürdüğünüzü biliyorum, dedi.”
Bu giriştir, muhatabınızı ilk anda yakalamak üzere öncelediğiniz kısımdır. Hemen ardından yeni bir paragrafla 5N1K’ya uygun şekilde haber sunulur: “İsviçre’nin Davos kentinde düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’na katılan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ‘Filistin Sorunu’ başlıklı toplantıda bir konuşma yaptı.”
Fakat bir haber sitesi editörünün bu tip zorunlulukları yoktur! O, ilgili haberin en sansasyonel kısımlarını (genelde sakat bir Türkçe ile) bir araya getirir, 15-20 dakika içinde ajanstan gelecek nizami haberi beklemeye başlar. Çünkü bir haber sitesinin tek bir hedefi vardır: Hız.
Hızlı olmalıdır haber sitesi dediğiniz şey. En kısa sürede en fazla haber sizin tarafınızdan yayına sunulmalıdır. Haber kaçırmamalısınız. İş bu nedenle futbol maçlarını metin olarak dakikası dakikasına yayına vermek ve cumhurbaşkanı, başbakan ve sair mühim siyaset adamlarının konuşmalarını da aynı şekilde okuyucunuza aktarmak gibi çılgınlıkları doğal karşılamalısınızdır.
Bir de bu haber siteleri, “Matbu gazetecilik bitiyor, artık dümene biz geçiyoruz” diyorlar ya, onu da yarın konuşalım inşaallah.