Hayat

Tsunami hangi olaylar sonucunda meydana gelir?

Binlerce kişinin hayatını kaybettiği bir doğal afet olan tsunami saatte 800 km hızla ilerleyen dev dalgalar oluşturuyor. 30 metre boyuna kadar ulaşabilen dev dalgalar çok sayıda can ve mal kaybına sebebiyet verebiliyor. Peki, bu dev dalgalar nasıl oluşuyor?

Abone Ol

Tsunami; depremler, volkanik patlamalar ve diğer (su altı patlamaları, meteor düşmesi) afetlerin etkisiyle çok miktarda suyun yer değiştirmesi sonucu okyanus, deniz ve büyük göllerde meydana gelebilen, normalin üstünde yükseklikteki ve uzunluktaki dalgalara verilen isimdir.

En genel tabiriyle tsunami, deniz tabanının düşey hareketinden kaynaklanan uzun okyanus dalgalarıdır. Heyelan ve volkan patlaması, bunlara bağlı taban çökmesi, zemin kaymaları gibi olaylar sonucu denizi etkileyen büyük enerjiyle de oluşmaktadır.

Bir bina yüksekliğine ulaşabilen dalgalardaki tsunaminin şiddetini belirleyen etken ise niceliksel değişimlerdir. 

Tsunami öncesi dalgalar gözle görülür şekilde geri çekilir. Olası bir doğal afet halinde bu olay, çok kısa bir süre içinde tsunami yaşanacağının en önemli işaretidir. Gelgit benzeri bir olayın yaşandığı tsunamide, sular şiddetli bir şekilde kıyıya vurarak yerleşim alanlarına doğru taşar.

Depremlerin tsunamiye yol açmasındaki olay ise depremlerin ardından su sütunlarının bir anda olduğu gibi yer değiştirmesidir. 

Depremlere bağlı olarak yaşanan tsunamide, önce su tabanı ani bir şekilde hareketlenerek yükselir ve tekrar normal seviyesine iner. Yerin hareketlenmesine bağlı olarak suyun seviyesi yükselir ve hareketlenmeye başlar. Bu büyük su dalgalanması sonucu tsunami meydana gelir.