Klima, sıcak günlerde konforlu bir ortam sağlasa da yanlış kullanıldığında veya bakımsız bırakıldığında ciddi sağlık riskleri taşıyor. Mikrobiyoloji uzmanlarına göre, arızalı ya da kirli klima sistemleri; bakteri, mantar ve virüslerin çoğalması için uygun bir ortam haline gelebiliyor.
HASTA BİNA SENDROMU
“Hasta bina sendromu” olarak bilinen durum, uzun süre klimalı ortamda bulunan kişilerde baş ağrısı, baş dönmesi, burun tıkanıklığı veya akıntısı, öksürük, cilt tahrişi, yorgunluk ve odaklanma güçlüğü gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Hindistan’da 2023’te yapılan bir araştırma, klimalı ofislerde çalışanların alerji oranlarının daha yüksek olduğunu ve akciğer fonksiyonlarının daha düşük çıktığını ortaya koydu.
KİRLİ KLİMALAR VE TEHLİKELİ MİKROPLAR
Bakımsız klimalar; benzen, formaldehit, tolüen gibi kimyasal buharları havaya karıştırabilir. Ayrıca Legionella pneumophila bakterisi, kirli klima sistemlerinde çoğalarak “lejyoner hastalığı” adı verilen ağır bir zatürreye yol açabilir. Bu hastalık, özellikle oteller, hastaneler ve ofislerde görülüyor ve tedavi edilmezse ölümcül olabiliyor.
MANTAR VE VİRÜS TEHLİKESİ
Klima içinde biriken nem ve toz, mantarların çoğalmasına neden olabilir. Özellikle Aspergillus gibi türler, bağışıklığı zayıf kişilerde zatürre, beyin ve karaciğer apseleri gibi ağır enfeksiyonlara yol açabilir. Virüsler de bu yolla yayılabiliyor; örneğin Çin’de bir anaokulunda klima kaynaklı norovirüs salgını yaşandı.
KORUNMA YOLLARI
Uzmanlar, düzenli bakım ve filtre değişiminin hayati önem taşıdığını vurguluyor. Temizlenmiş ve bakımı yapılmış klimalar ise tam tersine, havadaki virüs ve bakteri miktarını azaltarak sağlığı koruyabiliyor. Ayrıca nem seviyesinin çok düşmemesi, burun ve boğaz mukozasının korunması açısından kritik.