Kanun-i Esasi, 1876 yılında ilan edilerek, Osmanlı Devleti’nin ilk ve son anayasası olmuştur. Mutlak monarşinin sona ermesinde büyük bir role sahip olan Kanun-i Esasi, cumhuriyet dönemine kadar etkisini sürdürmüştür. Bu nedenle de tarihimiz de çok önemli bir yeri vardır. Peki, Kanuni Esasi ne zaman ilan edildi? İşte tüm detaylar haberimizde…
KANUNİ ESASİ NE ZAMAN İLAN EDİLDİ?
Kanun-i Esasi, meşrutiyetin ilan edilmesini sağlayan 1876 yılı Osmanlı Devleti anayasasına verilen isimdir. Kanun-i Esasi ile birlikte, Osmanlı Devleti'nde mutlak monarşi sona ermiştir. Kanun-i Esasi, Avrupa Devletleri anayasalarına benzeyen bir anayasa olup, dönemine göre oldukça yenilikçidir. Bazı kaynaklar Sened-i İttifak'ı, Osmanlı Devleti'nin ilk anayasası olarak kabul etse de, Sened-i İttifak gerçek bir anayasa değildir. Sened-i İttifak, sadece anayasal bir belgedir. Ayrıca ilk anayasal belgedir, lakin anayasa niteliğini haiz değildir. Bu açıdan Kanun-i Esasi, Osmanlı Devleti'nin gerçek anlamda ilk anayasası olma özelliğine sahiptir. Kanun-i Esasi, Osmanlı Devleti'nin ilk ve son gerçek anayasasıdır. Lakin bu anayasa halk oylamasına sunulmadan yürürlüğe girmiştir.
Kanun-i Esasi'nin bir diğer önemi ise, ilk kez seçme ve seçilme hakkını halka tanımasından kaynaklanmaktadır. Bu anayasa ile devletin birçok organı anayasal şekilde düzenlenmiş ve yasama ile yürütme gibi görevlere ayrılmıştır. Osmanlı Devleti'nde Meclis-i Mebusan ve Ayanlar Meclisi isimli iki adet meclis kuruluştur. Lakin padişahın yetkisi yine de çok geniştir, zira padişahın meclisleri açma ve kapama yetkisi yine de bulunmaktadır.
Kanun-i Esasi tarihi 1876'dır. Peki kanuni esasi hangi padişah döneminde ilan edildi? Kanun-i Esasi, 2. Abdülhamit döneminde hazırlanıp, ilan edilmiştir. Kanun-i Esasi, 20 Nisan 1924 yılına kadar yürürlükte kalmıştır. Bunun sebebi ise 1924 anayasasının yürürlüğe girmesidir.