Arizona'nın iki dikkat çekici doğa harikası olan Meteor Krateri (Barringer Meteor Çukuru) ve Büyük Kanyon, 56 bin yıl önce gerçekleşen bir kozmik olayla birbirine bağlanmış olabilir. Yeni bir çalışmaya göre, yaklaşık 300.000 tonluk bir nikel-demir göktaşının Colorado Platosu’na çarpması sonucu meydana gelen deprem, Büyük Kanyon’da dev bir kaya düşmesine yol açarak geçici bir göl oluşturmuş olabilir.
METEOR KRATERİ: YIKICI GÜCÜN İZİ
Winslow şehri yakınlarındaki Meteor Krateri, ABD’deki en iyi korunmuş çarpma kraterlerinden biri. 30-50 metre çapında olduğu tahmin edilen göktaşı, çarpmayla 175 milyon tonluk kaya kütlesini yerinden sökerek 1,2 kilometre genişliğinde ve 180 metre derinliğinde bir çukur oluşturdu. Günümüzde böyle bir etki, Kansas City büyüklüğünde bir şehri yok etmeye yeterli olurdu.
BÜYÜK KANYON’DAKİ GİZEMLİ GÖLÜN İZLERİ
Yeni araştırma, Büyük Kanyon’daki Nankoweap Vadisi’nde 80 kilometre uzunluğunda ve 100 metre derinliğinde geçici bir göl oluştuğunu ortaya koyuyor. Araştırmanın temelini, Colorado Nehri’nden yaklaşık 44 metre yukarıda yer alan Stanton Mağarası’ndaki eski odun parçaları ve göl tortulları oluşturuyor.
TARİHLER BİRBİRİYLE ÖRTÜŞÜYOR
1970’lerde toplanan odun parçaları, ilk başta 44 bin yıl öncesine tarihlendirilmişti. Ancak yeni tekniklerle yapılan analizlerde bu odunların ve göl tortullarının 55.600 yıl öncesine ait olduğu saptandı. Bu tarih, meteor çarpmasıyla aynı döneme denk geliyor.
BİR DEPREM, BİR HEYELAN VE BİR GÖL
Araştırmacılar, çarpmanın 5.4 büyüklüğünde bir deprem yarattığını ve bu depremin saniyeler içinde Büyük Kanyon’a ulaşarak büyük bir kaya kütlesinin nehrin önünü kapatmasına neden olduğunu düşünüyor. Bu doğal baraj, bin yıl süren geçici bir göl oluşturmuş olabilir.
OLUŞUM TESADÜF MÜ, YOKSA KOZMİK BİR ZİNCİR Mİ?
Araştırmacılar, gölün başka bir doğal heyelan ya da bağımsız bir deprem sonucu oluşmuş olabileceğini de göz ardı etmiyor. Ancak göktaşı çarpması, heyelan, göl tortulları ve yüksekte bulunan odun parçalarının aynı döneme ait olması dikkat çekici bir zaman örtüşmesi sunuyor.
“Meteor çarpması, heyelan, göl oluşumu ve odun kalıntıları gibi nadir olayların hepsinin 55.600 yıl öncesine denk gelmesi tesadüf olamaz,” diyor çalışmanın başyazarı Karl Karlstrom.