Dünya genelinde etkisini artıran iklim krizinin tarihi miraslar üzerindeki yıkıcı etkisi, Meksika’nın Michoacán eyaletinde trajik bir örnekle kendini gösterdi. 29 Temmuz 2024 gecesi, yoğun yağışlar nedeniyle bölgedeki 15 metre yüksekliğindeki taş bir piramit aniden çöktü. Piramidin güney duvarı yıkılarak enkaz yığınına dönüştü.
MİCHOACÁN KRALLIĞI’NIN EN SAĞLAM YAPILARINDANDI
Ihuatzio arkeolojik alanında yer alan bu kare planlı piramit, bir zamanlar Michoacán Krallığı’na ait en iyi korunmuş anıtlardan biriydi. Bölgede ayrıca bir başka piramit, bir kule ya da tahkimat yapısı ve bazı mezarlar bulunuyor.
Yaklaşık 1.100 yıl önce Nahuatl dili konuşan yerli topluluklarca yerleşilen bölge, daha sonra Azteklerin fethedemediği tek imparatorluk olan P’urhépecha halkının merkezi haline geldi. Bugün hâlâ bu kültür yaşamaya devam ediyor.
Çökme olayında yalnızca bir piramit zarar gördü. Ancak Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü (INAH) yetkilileri, piramidin en az altı “basamaklı yapısının” –dış duvar, iç çekirdek ve destekleyici duvarlar da dahil– ciddi hasar gördüğünü açıkladı. Yetkililer, bu yıkımın nedeninin aşırı hava koşulları olduğunu belirtti.
KURAKLIK VE YAĞIŞLAR FELAKETİ HAZIRLADI
INAH’tan yapılan açıklamaya göre, daha önce bölgede kaydedilen yüksek sıcaklıklar ve ardından gelen kuraklık yapıda çatlaklara neden oldu. Bu çatlaklardan sızan sular, piramidin içine işledi. Sonuç olarak, yapının çökmesi kaçınılmaz hale geldi.
Yetkililer şimdi tarihi yapının onarımı için çalışmalara başladı. Amaç, bu yapının Meksika halkına ait kültürel miras olarak yaşatılmasını sağlamak.
İKLİM KRİZİ, TARİHİ MİRASLARI TEHDİT EDİYOR
İklim değişikliğinin sadece doğal çevreyi değil, aynı zamanda geçmiş uygarlıklardan kalan mirasları da tehdit ettiği giderek daha net bir şekilde görülüyor.
Yakın zamanda yapılan araştırmalar, Okyanusya’daki mağara resimlerinin hızla yok olmaya başladığını ve Avrupa ile Meksika’daki tarihi yapılar için artan yağışların ciddi risk oluşturduğunu ortaya koydu.
Michoacán’daki çöküşten yalnızca günler önce, ABD’nin Utah eyaletindeki ikonik ‘Double Arch’ doğal yapısının da büyük ölçüde çöktüğü bildirildi. Uzmanlar bu olayı da değişen su seviyeleri ve erozyonla ilişkilendiriyor.
“ATALARIMIZ BUNU UĞURSUZLUK SAYARDI”
P’urhépecha halkından olduğunu belirten Tariakuiri Alvarez, Facebook’taki paylaşımında bu çöküşün ataları tarafından kötü bir alamet olarak yorumlanacağını söyledi. Alvarez, “Yabancı fatihler gelmeden önce de benzer bir çöküş yaşanmıştı, çünkü tanrılar hoşnut değildi,” dedi.
İklim değişikliğinin, geçmişin eşsiz yapıtlarını bir bir yıkması sadece araştırmacıları değil, yerel halkı da derinden etkiliyor.