Sinirbilim dünyasında çığır açan bir gelişmeye imza atan Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar, tüm beyin bölgelerini ve damar yapısını içeren ilk bütün beyin organoidini (mini beyin) geliştirdi. Araştırmanın kıdemli yazarı Dr. Annie Kathuria, bu organoidin şimdiye kadar geliştirilen en gelişmiş insan beyin modeli olduğunu vurguladı.
“KAZARA” GELİŞEN BİR BULUŞ
Dr. Kathuria’nın belirttiğine göre bu gelişme planlı bir deneyin değil, bilimde sıkça karşılaşılan bir “şans eseri”nin ürünü.
“Aslında tamamen farklı bir şey deniyorduk. Zamanlamalar ve kimyasallar değişince elimizde bir anda orta beyin ve arka beyin dokuları oluştu,” diyen Kathuria, bu gelişmenin ardından beyin damar hücrelerini de entegre ettiklerini açıkladı.
IPHONE 1 GİBİ: HENÜZ BİLİNÇLİ DEĞİL AMA İLERİ DÜZEYDE
Organoidler, kök hücrelerden laboratuvar ortamında geliştirilen küçük organ modelleri. Bu yeni organoid ise korteks, orta beyin, arka beyin ve kan damarlarının birleşmesiyle %80 oranında 40 günlük bir fetüs beynine benzerlik gösteriyor. Ancak Kathuria, konunun hassasiyetine de dikkat çekiyor:
“Lütfen ‘bilinçli mi?’ diye sormayın. Bu bir mini beyin modeli, 86 milyar nöronlu gerçek bir beyin değil,” diyerek spekülasyonlara karşı uyarıyor.
İLAÇ GELİŞTİRME VE OTİZM ARAŞTIRMALARI İÇİN YENİ UMUT
Yeni nesil organoidler sayesinde özellikle nörogelişimsel bozukluklara yönelik ilaç keşfi, otizm ve şizofreni araştırmaları çok daha insan odaklı yapılabilecek. Bu organoidler aynı zamanda hayvan deneylerine olan bağımlılığı da azaltacak.
Dr. Kathuria’nın bir sonraki hedefi, bu organoidlerde kan akışını da sağlamak. Şu anda damar yapısı mevcut, ancak dinamik akış henüz mümkün değil.
“Bu, iPhone 1 gibiyse, iPhone 16 versiyonuna ulaşmamız da yakındır,” diyerek gelecekteki hedeflerine dikkat çekti.