Bilim ve teknoloji

Ne kadar çok, o kadar güçlü! Karıncaların gizli stratejisi

Fransız mühendis Max Ringelmann’ın keşfettiği “Ringelmann etkisi”, büyük gruplarda bireysel verimin düşmesi anlamına geliyor. Ancak yeni araştırma, dokumacı karıncaların (Oecophylla smaragdina) bu etkiye boyun eğmediğini; aksine, grup büyüdükçe bireysel performanslarının arttığını ortaya koydu.

Abone Ol

İnsanlarda ve birçok hayvanda grup büyüdükçe bireylerin katkısı azalır. Fakat araştırmacılar, yaprakları birbirine bağlayarak ağaç tepelerinde yuva yapan dokumacı karıncalarda tam tersi bir durum keşfetti: grup büyüdükçe her karınca daha verimli çalışıyor.

KUVVET ZİNCİRİYLE "SÜPEREFEKTİF" TAKIM ÇALIŞMASI

Karıncaların oluşturduğu “çekme zincirleri”, yaprakları bir araya getirip ipek salgısıyla bağlamalarını sağlıyor. Yapay bir yaprak ve kuvvet ölçerle yapılan deneylerde, zincire katılan her yeni karıncanın yalnızca toplam gücü artırmakla kalmadığı, aynı zamanda bireysel katkısını da yükselttiği görüldü.

Bu durumun, zincir içinde işbölümünden kaynaklandığı düşünülüyor: Arka taraftaki karıncalar zemine sıkıca tutunarak kaymayı engelliyor, öndekiler ise daha güçlü çekiş yapabiliyor. Araştırmacılar bu mekanizmayı “kuvvet mandalı” (force ratchet) olarak adlandırıyor.

ROBOTİK VE TAKIM ÇALIŞMALARINA İLHAM

Bu bulgular yalnızca biyoloji için değil, aynı zamanda sürü robotik sistemleri için de ilham kaynağı olabilir. Günümüzde robot ekipleri en fazla lineer ölçeklenme başarabiliyor; ancak dokumacı karıncaların stratejileri taklit edilirse, makineler “parçalarının toplamından daha fazlası” haline gelebilir.

Araştırma, Ringelmann etkisinin evrensel olmadığını gösteriyor. Bazı durumlarda, özellikle karıncalarda olduğu gibi, “daha fazla” gerçekten de “daha iyi” anlamına gelebilir.