İsveç'teki Karolinska Enstitüsü Yaşlanma Araştırma Merkezi'nden bilim insanları, 2.400'den fazla yaşlı bireyi 15 yıl boyunca takip etti. Araştırma sonucuna göre, sağlıklı ve dengeli bir diyet uygulayan kişilerde kalp hastalığı, diyabet ve depresyon gibi kronik rahatsızlıkların çok daha yavaş geliştiği tespit edildi.
Buna karşın, işlenmiş et, rafine tahıllar ve şekerli içecekler gibi iltihaplanmayı artıran gıdalarla beslenen kişilerde hastalıkların daha hızlı ortaya çıktığı görüldü.
SADECE BİR HASTALIĞI DEĞİL, YAŞLANMA HIZINI ETKİLİYOR
Uzun zamandır sağlıklı beslenmenin bireysel hastalıkları önlediği biliniyordu. Ancak bu araştırma, diyetin yalnızca hastalık riskini değil, biyolojik yaşlanma sürecinin hızını da etkileyebileceğini ortaya koydu.
Araştırmada dört farklı beslenme modeli incelendi:
- Beyin sağlığını korumak amacıyla oluşturulan MIND diyeti
- Hastalık riskini azaltan besinlere dayanan Alternatif Sağlıklı Beslenme İndeksi
- Uzun süredir sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendirilen Akdeniz diyeti
- Ve yüksek oranda iltihap tetikleyici gıdaları içeren dördüncü model
İlk üç diyet, daha yavaş hastalık birikimiyle bağlantılıyken, dördüncü yani iltihap artırıcı diyet, kronik rahatsızlıkların daha hızlı ortaya çıkmasına neden oldu.
EN BÜYÜK FARK KALP VE ZİHİN SAĞLIĞINDA
Araştırmada özellikle kalp yetmezliği, felç, depresyon ve demans gibi hastalıklarda beslenmenin etkisi çok belirgin oldu. Ancak artrit ve osteoporoz gibi kas-iskelet sistemi hastalıklarıyla beslenme arasında net bir ilişki saptanamadı.
Ayrıca 78 yaş üstü bireylerde ve kadınlarda sağlıklı beslenmenin olumlu etkileri daha da güçlüydü. Bu da, ilerleyen yaşlara rağmen beslenme alışkanlıklarında yapılacak değişikliklerin hala işe yarayabileceğini gösteriyor.
SAĞLIKLI BESLENME VÜCUDUN DİRENCİNİ ARTIRIYOR
Uzmanlara göre yaşla birlikte ortaya çıkan “sessiz iltihap” (inflammaging) pek çok hastalığın zeminini oluşturuyor. Sebze, meyve, baklagiller, tam tahıllar ve sağlıklı yağlarla dolu bir beslenme düzeni bu iltihabı azaltırken, işlenmiş gıdalar ve şekerli içecekler tam tersini yapıyor.
Bunlara ek olarak, sağlıklı besinler bağışıklık sistemini destekliyor, kas kütlesini koruyor ve bilişsel işlevleri sürdürüyor. Zaman içinde bu etkiler, yaşlanma sürecini belirgin şekilde yavaşlatabiliyor.
YAŞLANMA KAÇINILMAZ, AMA NASIL YAŞLANACAĞIMIZ BİZİM ELİMİZDE
Araştırmacılar, kaliteli bir diyetin yaşlı bireylerin daha uzun ve sağlıklı yaşamalarına katkı sağlayabileceğini vurguluyor.
Sonuç olarak şu öneriler öne çıkıyor:
- Bol sebze, meyve, baklagil, kuruyemiş ve tam tahıl tüketin.
- Zeytinyağı ve balık gibi sağlıklı yağları tercih edin.
- Kırmızı et, işlenmiş gıdalar ve şekerli içeceklerden uzak durun.