Ülkemizde son birkaç yılda tekstil sektörünün geldiği nokta maalesef ki hiç iç açıcı değildir.
Sektörlerin durumları değerlendirilirken verilere bakmak ve elde edilen dataları sadece iyi okumak değil iyi bir şekilde yorumlamakta son derece önemlidir.
Bu bağlamda tekstil sektör verilerine baktığımızda 2025 yılının ilk çeyreğinde 35 binden fazla kişinin sektör içerisinde işsiz kaldığını görüyoruz.
Yani bu yılın ilk 3 ayında her ay yaklaşık 12 bin kişi işten çıkarılmış bu sektörde.
İşletmelerin işten çıkarma yoluna başvurmasının en büyük nedeni artık sipariş alamama ve maliyetleri karşılayamama olgusudur.
Bir diğer veri ise bize şunu söylüyor; yine aynı zaman diliminde tekstil ve hazır giyim sektörlerinde 2 bin 147 firma kepenk indirmiştir.
Her geçen gün sektör içerisinde ki firmaların küçüldüğüne hatta kapanmaların yaşandığına şahit oluyoruz.
2022 yılının sonundan bugüne aradan geçen 30 aylık süre zarfında sektörde 7 bin 96 firma kapatmış; bu kapanmalar neticesinde yaklaşık 300 bin insan işsiz kalmıştır.
300 bin insanın işsiz kalması demek 300 bin ailenin işsiz kalması anlamına geldiğinden durum hiç de iyi değildir.
Bunların yanında bir diğer veri de şunu anlatmakta; son 30 ayda tekstil ve hazır giyim sektörlerinde çalışan her 4 kişiden 1 tanesi bu sektörlerden çıkmıştır. Yani çalışanların yüzde 25’i ya başka sektörlere yönelme veya işsiz kalma durumuyla karşı karşıya kalmıştır.
Peki sektörün bu hale gelmesinin altında yatan sebepler nedir sorusunun cevabında ise şu nedenler bulunmaktadır.
Üretim maliyetlerinin her safhasındaki ciddi artışlar, ürün fiyatlarının yukarıya çıkması sonucunu doğurmuştur. Bu sonuç da Türk tekstilcilerinin rakipleriyle fiyat yarışında geride kalmasına neden olmuştur.
Bununla ilgili bir örnek vermek gerekirse gömlek üreten bir Türk tekstilcisi Irak’ta bulunan müşterisine satabileceği en uygun gömlek fiyatına 12 dolar fiyat belirlerken aynı gömleği Iraklı müşteriye Çinli tekstilci 5 dolara satabilmektedir.
Yani Çinli gömlek üreticisinin fiyatı ile Türk gömlek üreticisinin fiyatı arasında yüzde 140 civarında bir fiyat farkı bulunmaktadır. Bu fiyat farkı ile bizim Iraklı müşteriye mal satabilmemiz artık hayaldir.
Bir başka sebep ise enflasyonun çok yüksek olmasından dolayı kurun yükselişinin enflasyonun altında kalması neticesinde daha önceden 10 dolara sattığımız tekstil ürününün fiyatı 15 dolar olmuştur. Rakipler aynı ürünü 11 dolara satmaya devam edince biz artık sipariş alamaz duruma gelmişizdir.
Diğer taraftan faizlerin çok yüksek olmasının yanında kurdaki dalgalanmaların da fazla olmasıyla tekstil üreticileri artık finansmana erişmekte ciddi sorunlarla karşı karşıya kalmaktadırlar.
Daha önceleri düşük faiz ortamında bir de yüksek kârlarla çalışmaya alışan tekstil şirketleri bu yeni ortama ayak uyduramadıkları için birer birer sahneden çekilmek durumunda kalmışlardır.
Burada yapılması gereken bu sektörlerde bulunan işletmeler hızlıca maliyetlerini kontrol altına alıcı sıkı politikaları uygulamaya koymalıdırlar.
Sadece bunu yapmak da sorunu çözmek için yeterli olmayacağından enflasyon ile kur dengesi konusunda da ciddi korunma tedbirlerini uygulayarak yollarına devam etme tercihini kullanmak zorundadırlar.
Her ikisini de yaptılar; hâlâ bir düzelme yok ise verilerle hiç inatlaşmadan başka sektörlere odaklanmak zorundadırlar.