ABD’de yapılan yeni bir araştırma, sinir ağrısı ve epilepsi tedavisinde sıkça reçete edilen gabapentin adlı ilacın, demans ve hafif bilişsel bozulma (MCI) ile ilişkilendirilebileceğini ortaya koydu. Özellikle kronik bel ağrısı yaşayan hastalar üzerinden yapılan analiz, ilaç kullanım sıklığı arttıkça bilişsel bozulma riskinin de yükseldiğini gösterdi.
10 YIL İÇİNDE DEMANS RİSKİNİ YÜZDE 29, BİLİŞSEL BOZUKLUK RİSKİNİ YÜZDE 85 ARTIRIYOR
Araştırmada 26.416 kronik bel ağrısı hastasının verileri incelendi. Altı veya daha fazla gabapentin reçetesi yazılan kişilerde, önümüzdeki on yıl içinde demans görülme riski %29, hafif bilişsel bozulma riski ise %85 arttı. Risk artışının özellikle 35-49 yaş arasındaki kişilerde daha yüksek olduğu gözlemlendi.
NEDENSEL BİR KANIT YOK, ANCAK DOKTORLAR UYARILIYOR
Araştırmacılar bu bulguların doğrudan bir neden-sonuç ilişkisi kurmadığını vurgulasa da, hekimlerin gabapentin kullanan hastaları yakından izlemeleri gerektiği konusunda uyarıyor:
“Gabapentin reçetesi verilen erişkinlerde bilişsel bozulmalar gözlemlenebilir. Özellikle yaşlı olmayan bireylerde dikkatli olunmalı.”
GABAPENTİN: OPOİD ALTERNATİFİ AMA YAN ETKİLERİ VAR
Gabapentin (ticari adıyla Neurontin gibi markalarla satılıyor), opioid ilaçlara göre daha az bağımlılık yapıcı olması nedeniyle son yıllarda daha çok tercih ediliyor. Ancak aşırı ruh hali değişimleri, alerjik reaksiyonlar gibi bilinen yan etkileri bulunuyor.
Daha önce de bu ilaç ile demans arasında olası bağlar araştırılmış olsa da, önceki çalışmalar çelişkili sonuçlar vermişti. Yeni araştırma ise, gabapentinin beyin hücreleri arasındaki iletişimi baskılamasının uzun vadeli etkiler yaratabileceğine işaret ediyor.
BİLİM İNSANLARI DAHA FAZLA ARAŞTIRMA ÇAĞRISINDA BULUNUYOR
Araştırmacılar, bu çalışmanın daha geniş kapsamlı ve farklı hasta gruplarını içeren yeni araştırmalara öncülük etmesini umuyor:
“Gabapentinin demans gelişiminde gerçekten bir rol oynayıp oynamadığını ve bunun altında yatan mekanizmaları anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.”