Uzun süredir tartışma konusu olan “ekran süresi” ve çocuk gelişimi ilişkisi, yeni bir araştırmayla farklı bir boyuta taşındı. 2022 yılında Hollanda, Almanya ve İsveç’ten bilim insanlarının yürüttüğü araştırma, video oyunlarının çocukların zekâ gelişimine olumlu katkıda bulunabileceğini ortaya koydu.
Araştırmacılar, ABD’de 9-10 yaş aralığında 9.855 çocuğun ekran süresi verilerini inceledi. Ortalama olarak çocuklar günde 2.5 saat televizyon veya video izlerken, 1 saat video oyunu oynuyor ve 30 dakika internet üzerinden sosyalleşiyordu.
VİDEO OYUNU OYNAYAN ÇOCUKLARDA IQ ARTIŞI
Araştırmada iki yıl boyunca takip edilen 5.000’den fazla çocuktan, ortalamanın üzerinde video oyunu oynayanların IQ puanlarında 2.5 puanlık bir artış gözlemlendi.
Bu artış; okuduğunu anlama, görsel-mekânsal işlemleme, bellek, esnek düşünme ve öz denetim gibi alanlarda yapılan testler üzerinden hesaplandı.
TELEVİZYON VE SOSYAL MEDYANIN ETKİSİ NÖTR
Araştırmada dikkat çeken bir başka bulgu ise televizyon izleme ve sosyal medya kullanımının zekâ üzerinde belirgin bir etkisinin olmamasıydı. Bu tür ekran aktiviteleri ne olumlu ne de olumsuz bir sonuç doğurdu.
ZEKA SABİT DEĞİLDİR
Araştırmacılar, zekânın doğuştan sabit bir özellik olmadığını ve çevresel faktörlerle şekillenebileceğini vurguluyor. Özellikle genetik yatkınlıklar ve sosyo-ekonomik durum gibi etkenler dikkate alınarak yapılan bu çalışma, önceki araştırmaların eksik kaldığı noktaları telafi etmeye çalıştı.
Karolinska Enstitüsü’nden nörobilimci Torkel Klingberg, “Sonuçlarımız, ekran süresinin genel olarak çocukların bilişsel yetilerini olumsuz etkilemediğini ve video oyunlarının zekâyı artırabileceğini destekliyor” diyor.
DAHA FAZLA ARAŞTIRMAYA GEREK VAR
Araştırma sadece zekâ üzerine odaklandığı için uyku düzeni, fiziksel aktivite, okul başarısı ya da genel yaşam kalitesi gibi konulara dair net bir veri sunmuyor. Uzmanlar bu alanlarda da daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor.





