Bu yıl stokçuların şeker fiyatları üzerinden yürütülen oyunlar hem vatandaşları hem de arı üreticilerini büyük sıkıntıya soktu. Bu hafta Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 400 bin ton şeker ithalat izninin verilmesi ise piyasayı rahatlattı. Böylece ithalat lisansı sahibi şekerli mamul üreticileri dilediği ülkeden şeker ithal edebilecek.

SPEKÜLATİF HAREKETLİLİK OLUŞTU

Son üç yıl satış-tüketim verilerinin ortalaması 2 milyon 500 bin tona bakıldığında, mevcut şeker stoklarının eylül ayında başlayacak olan yeni üretim dönemine kadar yeteceği değerlendiriliyor. Ancak, şekerli mamul ihracatçılarının ithal şeker yerine A kotası şekere yönelmeleri, dünyadaki pandemi ve Ukrayna- Rusya krizinin şeker gibi temel gıda maddelerinde kullanıcıların stoklamaya yönelmesi ile talep enflasyonu oluşması, tüketicilerin şeker stoklama eğilimi nedenleriyle son günlerde spekülatif fiyat ve miktar hareketlerinin oluştuğu gözlendi.

ARZ-TALEP DENGESİ SAĞLANACAK

Yapılan planlama ile ihracatçıların C şekeri talepleri karşılanacak. Şeker ithalatı ile arz artırılarak, talep enflasyonu nedeniyle oluşan ve 20 TL’yi aşan iç fiyatların, ithal maliyeti 11 TL ile dengelenmesi sağlanacak. İç piyasa dengelerinin fiyatlarının düzenlenmesi ve spekülasyonların önlenerek, arz-talep dengesinin kurulmasına olanak sağlayacak. 2022-2023 pazarlama yılı şeker kotaları 50 bin ton artışla 2 milyon 750 bin tona yükseltildi.

ÜRETİM VE STOKLARLA TALEP KARŞILANACAK

Eylül ayında başlayacak olan 2022-2023 şeker üretim döneminde 19 milyon ton pancar, 2 milyon 600 bin ton şeker üretilmesi bekleniyor. Üretim ve stoklar birlikte değerlendirildiğinde önümüzdeki yıl şeker talebinin rahatlıkla karşılanacağı belirtiliyor.

STOKÇULAR İŞ BAŞINDA

TAHAP Genel Başkanı Mustafa Sarıoğlu, tarım bileşenlerinin tek çatı altında buluştuğu en büyük sivil toplum kuruluşu olduklarına dikkat çekerek, "Geçtiğimiz hasat döneminden bu yana şeker ihtiyacında kendi kendine yeten Türkiye'de fiyatlar stokçular yüzünden tavan yaptı. Piyasaya şeker vermeyen toptancılar kaosa neden olmuş ve arı üreticisini zora sokarak, beslenmesini yapamayan binlerce arının ölümüne neden olmuşlardır. Şimdi bile arı şeker bulamadığı için beslenemiyor" dedi.

Dünyada beşinci büyük üreticiyiz

Türkiye; Rusya, ABD, Almanya ve Fransa’nın ardından dünyanın pancardan şeker üreten beşinci, Avrupa’nın ise dördüncü büyük ülkesi konumunda. Türkiye’nin dünya pancar şekeri üretimindeki payı yüzde 9 düzeyinde. Türkiye 2020 yılı 68,5 ton verimi ile dünyada 12. sırada yer alıyor. Dünyada kamış ve pancardan şeker üreten ülkeler arasında da 12. sıra bulunuyor. Türkiye’de 2021 yılında 302 bin 355 hektar alanda şeker pancarı hasadı yapılırken, 17 milyon 767 bin 85 ton üretim gerçekleştirdi.

ARILAR BESLENEMİYOR

Sektörün yaşadığı krizi hafifletmek için şubat ayında 20 bin ton şeker ithalatı için izin başvurusunda bulunduklarını anlatan Sarıoğlu, "Gerekçemizde bal arılarının kış aylarından erken ilkbahar ve sonbahar aylarında doğadaki bal nektarı eksikliğinden dolayı yaşamlarını sürdürebilmeleri için arıcılar tarafından beslenmek zorunda olduğunu, arıcılarımız piyasadaki şeker darlığı sebebi ile piyasadan şeker bulamadıklarını, ayrıca piyasadaki şekerlerin fahiş fiyatlı olması sebebiyle arılarını besleyemediklerini, tüm yetkili birimlere aktardık" diye konuştu.

50 BİN TONA ÇIKARACAKLAR

Sarıoğlu, arıların ölmemesi, sektörün sekteye uğramaması, arı yemi imalathanelerinin istihdama ve üretime devam etmesi için daha önce yaptıkları ithalat izni müracaatını yenileyerek, bu kez 50 bin ton başvuruda bulunacaklarını söyledi. Sarıoğlu, "Üyelerimizin ve çiftçimizin ihtiyacını gidermek için başvurumuzu 50 bin ton olarak revize edeceğiz" açıklamasında bulundu.

GÜBRE İTHALATI VE SATIŞI İÇİN BELGE ALDI

ARILARIN ekolojik ve ekonomik değeri göz önüne alındığında, arı stoklarının izlenmesi ve sürdürülmesine ihtiyaç olduğunu belirten Sarıoğlu, artan maliyetler karşısında bugüne kadar TAHAP üyelerine destek olduklarını söyledi. Sarıoğlu, "Tarım ve Orman Bakanlığı'na gerekli uyarıları zamanında yaptık. İlk müracaatımız dikkate alınsaydı, bugün ne bu kriz yaşanır, ne de şeker spekülasyonu olurdu. Ayrıca gübre ithal ve satış için gerekli olan lisans belgesini alarak, bununla ilgili planlama ve çalışmaya da başladık" ifadesini kullandı.


KAYNAK: SABAH, YENİ ŞAFAK

Editör: TE Bilisim