Yargı reformu ile alakalı halkın araştırması devam ederken. Yargı reformu strateji belgesinin ilk paketi yasalaştı. Peki Yargı reformu strateji belgesi içeriğinde neler olacak? Türkiye’de vatandaşlar arasında ve sosyal medyada sıklıkla konuşulan konulardan biri olan yargı reformu nedir? İşte detaylar…
YARGI REFORMU NEDİR?
Yargı Reformu Strateji Belgesi hukukun üstünlüğü ilkesi doğrultusunda Türk adalet sisteminin demokratikleşme iradesinin bir yansımasıdır. Prof. Dr. Muharrem Kılıç tarafından hazırlanan “Türk Yargı Adaletinde Reform Perspektifi ve Politikalar” raporundaki değerlendirmeler şöyle:
Demokratik siyasal sistemin derinleştirilmesi adına, hak ve özgürlüklerin daha güvenceli hale getirilmesi ve geliştirilmesine yönelik hedefleri, belgenin insan hakları perspektifini ortaya koymaktadır.
Bağımsızlık, tarafsızlık ve şeffaflık ilkelerinin bir mesleki davranış ilkesi (ethos) olarak geliştirilebilmesi adına “yargı etiğinin güçlendirilmesi” temel hedeflerden birisi olarak belirlenmiştir.
Yargı Reformu Strateji Belgesi neler var?
– Yasaya göre, haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmayacak.
– Baroya kayıtlı, en az 15 yıllık avukatlara yeşil pasaport verilebilecek.
– 21 Temmuz 2016’da ilan edilen OHAL kapsamında terör örgütlerine üyeliği, iltisakı ya da bunlarla irtibatı nedeniyle pasaportları iptal edilen ya da pasaport talepleri reddedilenlere, pasaportları İçişleri Bakanlığınca yapılan inceleme sonrası verilecek.
– Avukatlık staj ve noterlik staj başvurularında, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’nda başarılı olma şartları aranacak.
– İdari yargıda da ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma yapılabilecek.
– Soruşturma aşamasında tutukluluk süresi, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde 6 ayı, görevine giren işlerde 1 yılı geçemeyecek.
– Seri muhakeme usulü ile basit yargılama usulü, yargı sistemine dahil ediliyor.
– Suçun sübutuna doğrudan etki edecek mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen, soruşturma veya kovuşturma yapılması izne veya talebe bağlı olan suçlarda izin alınmaksızın veya talep olmaksızın düzenlenen iddianameler iade edilecek.
– İş ve çalışma hürriyetinin ihlali; güveni kötüye kullanma; suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçları da uzlaştırma kapsamında olacak.
– Uzlaştırma ve ön ödeme kapsamındaki suçlar hariç, cumhuriyet savcısı, üst sınırı 3 yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda, kamu davasının açılmasını 5 yıl süreyle erteleyebilecek.
– Cinsel istismar mağduru çocukların soruşturma evresindeki beyanları, bunlara yönelik hizmet veren merkezlerde cumhuriyet savcısının nezaretinde uzmanlar aracılığıyla alınacak.
– Bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin temyiz edilebilecek kararlarının kapsamı genişletiliyor.
– Hakaret, halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit, suç işlemeye tahrik, halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama, cumhurbaşkanına hakaret, devletin egemenlik alametlerini aşağılama, Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni ve devletin kurum ve organlarını aşağılama, silahlı örgüt, halkı askerlikten soğutma suçları nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyiz edilebilecek.
– Kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin hapis cezalarının üst sınırı 15 yaşını doldurmamış çocuklar bakımından 5 yıl olarak uygulanacak.
BAŞKAN RECEP TAYYİP ERDOĞAN PAKETİN DETAYLARINI VERMİŞTİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin demokratikleşme sürecinde önemli bir adım olacak Yargı Reformu Strateji Belgesi’ni bugün açıklayacak.
Hazırlıkları 9 aya yakın süredir devam eden belgede hakim ve savcılarından seçimine, CMK ve CİK’te yapılacak değişikliklere kadar bir çok konuyu kapsıyor. Bugün açıklanacak belgede öne çıkanlar şöyle:
SAVCI VE HAKİM ATAMALARI: Hakim ve savcıların terfi ve nakil işlemleri liyakata dayalı olacak. Coğrafi teminat verilecek.
YENİ MODEL: Yeni hukuk eğitimi modeli oluşturulacak. Hukuk mesleğine girişte yeni model belirlenecek.
İHTİSAS MAHKEMELERİ: İhtisas mahkemelerinde uzlaşmaya dayalı uygulamalar arttırılacak. İstinaf mahkemeleri güçlendirilecek.
TEKNOLOJİ KULLANILACAK: Hükümlü ve tutukluların; yakınları ile görüntülü görüşmesi ve elektronik dilekçe arzı gibi yeniliklerin gerçekleştirilmesi sağlanacak. Denetimli serbestlik hizmetlerindeki elektronik izleme kapasitesi arttırılıp biometrik imza gibi yöntemler oluşturulacak.
SAVUNMANIN GÜCÜ ARTTIRILACAK: CMK’da bazı değişiklikler yapılıp savcı ve avukatlara ilişkin önemli demokratik adımlar atılacak.
ALTERNATİF YOLLAR: Uzlaşma, ön ödeme ve kamu davasının açılmasının ertelenmesi gibi dava öncesi müesseselerinin uygulanma alanı genişletilecek.
SULH YOLU ARANACAK: İdarenin vatandaşla yıllar süren uyuşmazlıklarını çözecek adımlar atılacak.
ÇOCUKLARA ÖZEL UYGULAMA: Cinayet dışında ilk kez suç işleyen çocuklarda hapis cezası yerine alternatif yöntemler geliştirilecek.
