2018 yılının mayıs ayından bu yana TBB’nin başkanlığını yürüten Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’le Türkiye Belediyeler Birliği’nin pandemi sürecindeki çalışmalarını konuştuk.
Belediyelerimiz ve TBB pandemi sürecini nasıl karşıladı?
Belediyelerimiz Kovid-19 sürecini en ön cephede karşıladı. Çok çalıştı. Ondan bahsedelim ama Cumhurbaşkanımızın liderliğinin, yaşanacak sorunları önceden görmek ve önlemleri almak noktasındaki önemini en başta belirtmek gerek. İlk yapılan işlerden olan bir Bilim Kurulu’nun oluşturulması ve bu kurulun tavsiye kararlarıyla hareket edilmesi ile diğer ülkelere kıyasla Türkiye süreçten en az zararla çıktı. Tabi bunda son 18 yılda oluşturulan sağlık altyapısının, Türkiye’de yetişmiş hekimlerin ve sağlık çalışanlarının eğitimlerini ve tecrübelerini bu mücadeleye yansıtmasının da çok önemli katkısı oldu.
“İSTİŞARE KANALINI KULLANIYORUZ”
Bu dönemde TBB olarak nasıl bir süreç yönetimi yaptınız?
Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı olarak bu koronavirüs meselesi ilk çıktığı andan itibaren Genel Sekreterimiz Birol Ekici ile istişare ettik. Bu istişareye daha sonra genel sekreter yardımcılarımız ve bölüm müdürlerimiz de katıldı. Nasıl bir yol haritası çizebileceğimizi konuştuk. İlk aklımıza gelenler doğal olarak tüm belediyelerimizin bu süreçten nasıl etkilenebileceği oldu. Tecrübeli belediye başkanlarımızla görüştük, daha önceden belediye baş- kanlığı yapmış deneyimli isimlerle konuştuk. Anladık ki bazı mevzuat düzenlemeleri yapılmazsa hayatın neredeyse durma noktasına geldiği, geleceği bu dönemde belediyelerimiz çok büyük sıkıntılar yaşayacak. Buna müteakip günlerde, Mart sonuna doğru TBB Encümeni’ni telekonferansla topladık ve önemli kararlar aldık. Bu kararların önemini TBB Başkanı olmamdan
değil, aynı zamanda Türkiye’nin büyük şehirlerinden birinin başkanı olduğum için biliyorum. Mesela; Belediyelerimizin borçları nedeniyle merkezi idare genel bütçe vergi gelirleri paylarından yapılan kesintilerin nisan ve mayıs aylarında yüzde sıfır olması, Belediyelerin içme suyu hizmetlerinin kesintisiz yürütülmesi için birikmiş elektrik borçlarının yapılandırılması, Belediyelerin geçmişe dönük borçlarından dolayı haciz ve icra takiplerine maruz kalmaması için düzenleme yapılması, Belediyelerin ve su kanal idarelerinin İller Bankasından çekmiş oldukları teminatlı krediler dahil, kredi borçlarının kredi ve faiz ödemelerinin 2020 yılı sonuna kadar ertelenmesi, Belediyelere, İLBANK ve kamu bankalarından faizsiz veya düşük faizli kredi verilmesi, Belediyelerin toplu taşıma araçlarında kullanılan akaryakıttaki ÖTV ve KDV oranının yüzde 1’e indirilmesi, bu araçlarla taşınan yolcu başına da destek verilmesi, Belediyelerce işletilen raylı sistemlerde kullanılan elektrik için düşük tarife uygulanması, Belediye personelinin bir kısmı izne ayrıldığından dolayı kısa çalışma ödeneğinden belediyeler, bağlı kuruluşları ve belediye şirketlerinin de faydalandırılması için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının (İŞKUR) tedbir alması, Nisan ve mayıs aylarında yapılacak olan belediye meclis toplantılarının yapılıp yapılmaması kararının belediye başkanının takdirine bırakılması gibi konularda oy birliğiyle tavsiye kararı aldık.
“HÜKÜMETİMİZLE TAM KOORDİNASYON VAR”
TBB Encümeni’nde oybirliğiyle aldığınız bu kararları hükümete ve yetkili mercilere iletip, talep ettiğiniz kararları aldırabildiniz mi?
Bildiğiniz üzere Türkiye Belediyeler Birliği 1389 belediyenin üyesi olduğu ülke düzeyinde kurulan tek belediye birliği. Kuruluş amacı, parti ve bölge ayrımı gözetmeksizin belediyelerin menfaatlerinin korunması açısından merkezi idare ile yakın iş birliği içinde çalışmak. Bu çerçevede Cumhurbaşkanlığı ve tüm bakanlıklarla doğrudan temas kuruyoruz. Belediyelerin taleplerini gecikmeksizin aktarıyoruz. Bakanlıklarla irtibatlarını sağlıyoruz. Merkezi idare kurumlarla iletişimi sağlıyoruz. Bu çalışmaların da karşılığını alıyoruz. Örneğin TBB Encümen Toplantısı’nın yapıldığı günün akşamı Hazine ve Maliye Bakanımız Berat Albayrak borçların erteleneceğine ilişkin açıklama yaptı. İçişleri Bakanlığımız meclis toplantılarının ertelendiğine ilişkin genelge yayımladı. 16 Nisan’daki Resmi Gazete’de belediyelerimizin sonraki taleplerini de içeren 7244 Sayılı Yeni Koronavirüs (Kovid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kabul edildi. Bunlar hep Türkiye Belediyeler Birliği’nin bakanlıklarla ve diğer kamu kurumlarıyla olan sıcak iletişimi sayesinde oldu.
“PANDEMİ TÜM DÜNYA İÇİN TECRÜBE OLDU”
Türkiye artık pandemi sürecinde normalleşme dönemine geçti. Belediyelerimiz, eğer olursa ikinci dalgaya hazır mı sizce? Bundan sonra TBB Başkanı olarak bu konuda neler yapmayı düşünüyorsunuz?
Pandemi sadece ülkemiz için değil tüm dünya için büyük bir tecrübe oldu. Neler yapıp yapmamız gerektiğini yaşayarak öğrendik. Salgının ilk günlerinde Cumhurbaşkanlığımız önderliğinde başlayan koronavirüsle mücadele sürecinden merkez ve yerel güç birliği yaparak en az zararla çıktık. Artık daha tecrübeliyiz, daha hazırız. İnşallah, ülke olarak aldığımız koruyucu ve önleyici tedbirlerle bir daha böyle bir süreç yaşamayız. Biz TBB olarak yurt içi ve yurt dışı bu konudaki tecrübe ve bilgi paylaşımlarımıza devam edeceğiz. Krizler kendinizi imtihan etmek için bir fırsattır. Biz TBB olarak şemsiyemiz altındaki tüm belediyelerimizin hizmetlerini kesintisiz sunabilmeleri için onların menfaatlerini korumaya ve her türlü desteği vermeye devam edeceğiz. Bildiğiniz üzere ben aynı zamanda bir belediye başkanı olarak, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı olarak da belediyelerimizin yaşadığı sıkıntıları, sorunları iyi biliyorum. Bu sorunları ancak, bizim oraların deyişiyle “Damdan düşen anlar”. Ben de şu anda Gaziantep’te pandemi ile mücadele konusunda yaptığımız çalışmalarla bir “damdan düşen”im. Yani aynı zamanda Başkanlığını yaptığım TBB’nin çalışmalarına benim de belediyemin ve şehrimin de ihtiyacı var.
TBB GÖREV VE YETKİLERİ NELER?
Yasal düzenlemelerin takipçisi oluyor. Belediye Akademisi çatısı altında belediyecilere yönelik eğitimler, seminerler/webinarlar ve konferanslar düzenliyor. Türkiye’de ve dünyada yardıma ihtiyacı olan yerel yönetimler ve kamu kuruluşlarıyla iş birliği yapıp sosyal projeler yürütüyor. Belediyeler ve belediyecilikle ilgili pek çok alanda rehber niteliğinde yayınlar hazırlıyor. 75 yıldan bu yana yayınlanan İller ve Belediyeler Dergisinde belediyecilik ile ilgili konuları düzenli olarak yayınlıyor. Türkiye’nin dört bir yanından Ankara’ya gelen belediye başkanı ve çalışanlarına çeşitli seviyelerde konaklama ve araç imkanı sağlıyor. Akıllı kent uygulamaları ile ilgili çalışmalar yapıp, bunların tüm belediyelerde yaygınlaşması için çalışıyor. Türkiye’nin ilk Akıllı Şehirler ve Belediyeler Kongre ve Sergisi’ni düzenledi. Sıfır Atık kampanyasının belediyelerdeki uygulamalarının koordinasyonunu yürütüyor. Yurt içinde ve dışında yerel yönetim birlikleri ve kuruluşlarıyla pek çok ortak proje ve çalışma yürüterek belediyelerin uluslararası etkinliğini artırıyor. Türkiye Belediyeler Birliği çok sayıda uluslararası kuruluşun da üyesi. Bir nevi bu kuruluşların Türkiye’deki temsilcisi. Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Teşkilatı UCLG ve bu kuruluşun Ortadoğu ve Batı Asya Teşkilatı UCLG-MEWA, Avrupa Belediyeler ve Bölgeler Birliği CEMR’de çok aktif bir şekilde temsil ediliyor. Ayrıca Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi’nin sekreterya görevini ve Avrupa Birliği Bölgeler Komitesi (CoR) Türkiye Çalışma Grubunun da iletişim noktası olarak çalışmalarını yürütüyor. Dünya Su Konseyi’nin de üyesi olan TBB belediyelerin yurtiçi ve yurtdışı hibe, fon ve kredilerden yararlanması için rehberlik desteği vererek, ortak projeler üretmeye devam ediyor.
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİNİ TANIYALIM
Türkiye Belediyeler Birliği tam 75 yıllık, köklü bir kuruluş. 1945 yılında dernek olarak kurulmuş. 2005’ten bu yana da Türkiye’deki 1389 belediyenin hepsinin doğal üyesi olduğu, ülke düzeyindeki tek yerel yönetim birliği… Başkanlığını; kurucu Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, 3 dönem milletvekilliği yapmış, 2014’ten bu yana da Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı görevinde olan Fatma Şahin yürütüyor. TBB’nin temel amacı belediyelere her konuda destek vermek ve rehberlik etmek. Bu amaçla belediyelerin giderek artan görev ve sorumluluklarını etkin bir şekilde yerine getirmeleri ve dünya standartlarında hizmet verebilmeleri için onların hak ve menfaatini korumaya, eğitim ve danışmanlık hizmeti vermeye, aynı zamanda yurtiçi ve yurtdışında belediyeler arası iş birliklerini sağlamaya çalışıyor. TBB bünyesindeki komisyonlarda her statüdeki belediyelerin başkan ve meclis üyeleri temsil ediliyor.
