Babil dizisi ilk bölümde Star TV ekranlarında dikkatleri üzerine çekti. Babil dizisinde Halit Ergenç’in canlandırdığı ekonomi profesörü İrfan’ın öğrencilerine anlattığı Ponzi Sistemi seyirciler tarafından araştırılıyor. Peki, Babil ne demek? Babil dizisindeki ponzi sistemi nedir? Diziyi yakından takip edenler bu sorulara aram motorları üzerinden cevap arıyor. Konuyla ilgili detaylar…
Dizide idealist bir ekonomi profesörü olan İrfan’ın (Halit Ergenç) hayatı, haksız yere işten atılması ve 7 yaşındaki oğlu Deniz’in hastalanmasıyla alt üst olur. Kapılar birer birer yüzüne kapanırken karısı Eda’nın (Nur Fettahoğlu) çocukluk arkadaşları Egemen’den (Ozan Güven) yardım istemesiyle İrfan kendisini hayal bile edemeyeceği karanlık bir maceranın içinde bulur.
Bir dolandırıcılık hikayesini izleyeceğimiz Babil’de İrfan’ın anlattı Ponzi Sistemi merak uyandırdı.
TDK’YA GÖRE BABİL NEDİR?
Türk Dil Kurumu Güncel Sözlüğü’nde Babil kelimesinin anlamı yok; ancak kelime anlamı olarak “Büyük ve gösterişli şehir” anlamına geldiği tahmin edilmektedir.
Babil tarih kitaplarında adı geçen bir şehrin adıdır.
Bugünkü Irak ülkesi sınırları içinde ve Babiller olarak bilinen medeniyetin başkentinin adı Babil’di.
Babiller, Millattan Önce 200’üncü yüzyılda yaşamış bir medeniyettir.
PONZİ SİSTEMİ NEDİR?
İlk kez Charles Ponzi tarafından 1910 yılında uygulanan hileli bir yatırım şekli olan Ponzi sistemi ya da diğer adıyla ‘Saadet Zinciri’ sisteme dahil edilen insanların kendi yatırımlarıyla veya sonraki katılımcılardan gelen paralarla ödemenin yapıldığı bir dolandırıcılık yöntemi.
Her zaman ortalamanın üzerinde kazanç sağlamayı vaad eden sistem ilk önce bu beklentileri karşılamayı sağlar. Bu durumda yeni gelen yatırımcıların paralarını eski yatırımcılara ödeyerek kullanır ve ponzi sisteminin gelişmesi sağlanır.
Kişide ilk olarak çok büyük bir fırsat yakalamış izlenimi oluşturulur ve güven sağlanır. Sistemin çöküşü artık piramidin çok büyüyüp dengesiz bir hal almasıyla başlar. Temelde yeni katılımcılara muhtaç olan Ponzi sisteminde yeterli yeni katılımcı bulunmazsa zincir çöker.
Türkiye’de saadet, titan zinciri, çiftlikbank adıyla bilinen yöntemler ponzi oyununa örnek olarak verilebilir.
İtalyan iş adamı ve dolandırıcı Ponzi 1903 yılında ABD’ye taşınmış ve kurduğu ponzi oyunu ile ABD tarihinin en ünlü dolandırıcılarından biri olmuştur
WALL STREET TARİHİNİN EN BÜYÜK YOLSUZLUĞU
Dünyada ise bu yöntem ile dolandırıcılığın en bilinen örneği Wall Street tarihinin en büyük yolsuzluğunu yapmakla suçlanan Bernard Madoff’dur.
Washington’da, yıllarca bir dizi düzenleyici kurallar konusunda tavsiye isteyen piyasa düzenleyici kurumlar tarafından aranan bir uzman olan ve 2000 yılında, yatırımcıları korumak için kurulan Piyasa Enformasyon Danışma Komitesi’nde hizmet veren Madoff’un, küçük- büyük herkesi dolandırdığı ortaya çıkmıştı.
Finansal uzmanların, biri 1999 yılının başında Madoff’un Ponzi Oyunu yönettiği suçlamasıyla SEC’e yazılan bir mektup olmak üzere, son 10 yılda Madoff’un faaliyetleri hakkında sık sık kaygılarını dile getirdiği, ancak SEC’in, yaptığı yolsuzluk ortaya çıkıncaya kadar Madoff’un yatırımlarına ilişkin rutin bir inceleme yapmadığı da belirlenmişti.
Madoff’un kurbanları arasında Kuzey ve Güney Amerika ile Avrupa’da hedge fonlar, bankalar, Yahudi vakıflarının yanı sıra zengin ve küçük yatırımcılar bulunuyor. Floridalı emeklilerle birlikte aktörler Kevin Bacon ve Kyra Sedgwick ile Nobel Barış Ödülü sahibi Elie Wiesel de, Madoff’a para kaptıranlardandı.
