Sosyal Medya Uzmanı Deniz Unay
Sanayinin pek çok farklı alanında kullanılmaya başlayan bu ürünler maliyetleri düşürdüğü gibi elde edilen verimi de bir hayli artırmıştır. Nanoteknoloji, molekül ve atomlar ölçeğinde çeşitli yöntemler kullanılarak yapıların, materyal ve araç – gereçlerin üretimini mümkün kılmıştır. Özellikle askeri teknolojiler ve savunma sanayi ile havacılık ve uzay endüstrisinde nanoteknolojinin yaygın biçimde kullanıldığı görülmektedir. Malzeme ve imalatına yönelik sanayi alanında nano ölçeklerle daha dayanıklı, düşük maliyetli ve güçlü ürünler geliştirilmesi mümkün hale gelmiştir.
Nanoteknolojinin kullanıldığı başlıca alanlar:
• Malzeme bilimi ve imalatı.
• Sağlık, tıp ve farmakoloji.
• Bilgisayar teknolojileri.
• Elektrik ve elektronik.
• Savunma sanayi.
• Enerji sektörü.
• Tarım ve biyoloji.
• Havacılık ve uzay.
• Çevre ve sürdürülebilir enerji.
Günümüzde nanoteknoloji uygulamalarının görüldüğü temel alanlar olarak nitelendirilebilir. Öte yandan fizik ve matematik alanında daha çok modelleme ya da teorik öngörü çalışmalarından da nanoteknoloji kullanımından söz etmek mümkündür.
SAVUNMA SANAYİİNDE NANOTEKNOLOJİ ÜRÜNLER
Savunma sanayinde nanoteknoloji kullanımı ABD, Rusya, Çin, Japonya, Almanya gibi gelişmiş pek çok ülke tarafından dikkate alınan bir konudur. Özellikle askeri tekstil ürünleri ve askeri kıyafetler üzerinde geliştirilen nanoteknoloji ürünleri savunma sanayisinin bu alanda dönüşümünü göstermektedir. Savunma sanayisinde nanoteknoloji:
• Askeri kıyafet ve ekipman.
• Haberleşme, gözleme ve algılama.
• Füze ve roket sistemleri.
• Askeri kara, deniz ve hava araçları.
• Koruyucu ekipmanlar ve zırhlar vb.
Alanlarda kullanılmaya başlamıştır. Askeri kıyafet ve koruyucu ekipmanlar için özellikle kask, çelik yelek ve diğer eşyalarda nanotüpler kullanılarak çelikten 10 katına kadar daha kuvvetli ve hafif ürünlerin geliştirilmesi sağlanmıştır. Öte yandan askeri haberleşme uydularının anti uydu silahlarının geliştirilmesine karşı korunması ve daha az maliyetlerle daha uzun ömürlü faaliyet göstermesi için de çoğu zaman nanoteknolojinin nimetlerinden yararlanıldığı görülmektedir.
Akıllı nanoteknoloji kumaş teknolojilerini gelişmesine bağlı olarak savunma sanayinde yaşanan bir diğer yenlik ise henüz yaygın olmasa da ‘’süper asker’’ kavramının gerçek anlamıyla ortaya çıkmasını sağlamıştır. Özel nano kıyafetler ile askerin sağlık durumunun anbean izlenmesi, saldırının geliş yönünün algılanması, vücut fonksiyonlarının kontrol edilmesi ve ilk tedavilerin uygulanması gibi başlıca unsurlar nanoteknoloji ile geliştirilen askeri kıyafetlerin kullanımı ile hayal olmaktan çıkmıştır. Ülkemizde de bu alanda savunma sanayinde ve haberleşmede önemli bir yol kat edildiği görülmektedir.
TIP VE İLAÇ SANAYİİNDE NANOTEKNOLOJİ KULLANIMI
Tıp alanında nanoteknoloji kullanımı kanserden diyabete, AIDS’ten diş tedavilerine kadar günümüzde ölümcül hastalıklar arasında sayılan ve en basit hastalıkların tedavisinde bile kesin sonuç vermektedir. Canlıların hayati faaliyetlerini sürdürmesini sağlayan hücrelerin insanlar tarafından geliştirilen versiyonu nanoteknoloji olarak tanımlanır. Bu nano parçalar ile hücrelere ve mikroorganizma düzeyinde hastalıkların teşhisi ve tedavisi ile bu hastalıklara müdahale edilmesi mümkün hale gelmiştir.
Kanserli dokuların nano robotlar ile algılanması ve diğer hücrelere zarar verilmeden yok edilmesi bu teknolojinin tıp alanında önemli bir göstergesidir. Öte yandan ilaçların yine nanoteknoloji sayesinde sadece ihtiyaç duyulan bölge götürülmesi ve hızlı bir şekilde tedavinin gerçekleştirilmesi mümkündür. Laboratuvar testlerinin ve analizlerinin günler, haftalar hatta aylar sürmesinin önüne geçecek nanoteknoloji dakikalar içinde daha kesin sonuç veren teşhis modellerinin geliştirilmesini sağlamıştır. Bunlar ve benzeri daha pek çok farklı uygulama nanoteknolojinin tıp ve ilaç endüstrisinden kullanımını yaygınlaştırmış ve önemini artırmıştır.
MALZEME BİLİMİNDE VE ÜRETİMİNDE NANOTEKNOLOJİ UYGULAMALARI
Nanoteknolojinin malzeme üretiminde verimliliği ve işlevselliği artıran özellikleri sayesinde nano ölçekte yapılacak hafif ve benzerlerine göre katbekat daha güçlü ürünler geliştirilmiştir. Daha az enerji tüketimi ve daha dayanıklı, ucuz oluşu sanayinin her alanında nanoteknolojinin kullanımına olan ilginin artmasını sağlamıştır. Dünya genelinde güçlü sanayi devlerinin üretimlerine bakıldığında nanoteknoloji alanında Ar- Ge çalışmaları ve uygulamalarına rastlanır. Öte yandan ülkelerin sanayi politikaları kapsamında bilhassa son yıllarda nanoteknoloji çalışmalarına karşı politikalar geliştirildiği görülmektedir. Maliyetlerin düşürülmesini ve verimin artırılması nanoteknolojinin sanayi uygulamalarında yaygınlaşmasını sağlamıştır.
Yeni bir endüstri devriminin başlangıcı olarak kabul edilen nanoteknoloji ve yapay zeka ABD’li şirketler başta olmak üzere dünya genelinde sanayinin önde gelen firmalarını bu alana yöneltmiştir. Malzeme biliminde sunduğu avantajları sayesinde nanoteknoloji uzay ve havacılıktan savunma sanayisine, enerjiden bilgisayar ve elektronik teknolojilerine kadar sayısız alanda kendini göstermeye başlamıştır.
TÜRKİYE’NİN NANOTEKNOLOJİ ALANINDA ATILIMLARI VE STRATEJİLERİ
Dünya genelinde nanoteknoloji alanında yaşanan son gelişmeler ışığında Türkiye’de de Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde yeni stratejiler geliştirilmiştir. Sadece devlet eliyle değil aynı zamanda Türkiye’de pek çok farklı sektörde faaliyet gösteren büyük firmaların da nanoteknoloji alanında yatırım ve Ar – Ge çalışmalarına olan ilgisinin arttığı görülmektedir. Türkiye’nin 2023 hedefleri kapsamında daha verimli ve daha düşük maliyetler ile sanayi, bilim ve teknoloji alanında nanoteknoloji çalışmalarına ağırlık verilmesi öngörülmüştür. Nanoteknolojinin sahip olduğu önem nedeniyle Türkiye Nanoteknoloji Stratejisi ve Eylem Planı başta üniversiteler olmak üzere kamu kurum ve kuruluşları başta olmak üzere özel sektör ve sivil toplum özelinde nanoteknoloji politikalarının geliştirilmesine yönelik eylem planı oluşturulmuştur. Türkiye’de nanoteknoloji alanında teorik ve deneysel çalışmalar 2000’li yıllardan itibaren hız kazanmıştır. Teknoloji anlayışını kökten değiştiren nanoteknoloji, kamu, sanayi ve üniversite işbirliğinde hızlı bir yol kat etmeyi başarmıştır. Türkiye’de bu alanda yapılan en önemli çalışmalar arasında ise Türkiye’nin yeni haberleşme uydusu Türksat 5-A uydusunun nanoteknoloji malzemeler ile geliştirilerek alanında Türkiye’nin uzayda ilk kez nanoteknoloji uydusu ile ilk sıralarda yer almasını sağlayacaktır. Bunlar ve benzeri daha pek çok çalışmadan söz edilebilir.
YAŞANAN YENİ GELİŞMELER
Nanoteknoloji alanında yaşanan en son gelişmeler sayesinde Türkiye’de ve dünyada hemen hemen tüm sektörlerde ürünlerin işlevselliğinin artırıldığı görülmektedir. Antibakteriyel tekstil ürünlerinden hastalıkların teşhis ve tedavisine yönelik en yenilikçi yöntemlere kadar her alanda nanoteknoloji kullanılarak çalışmalar yürütülmektedir.
GELECEĞİN TEKNOLOJİSİ OLUŞUYOR
Son dönemde ise nanoteknoloji alanında öne çıkan çalışmalar arasında Bath Üniversitesi tarafından geliştirilen ve diyabet hastalarını sürekli olarak kan ölçümü yapmak zoruna bırakmayan yeni bir ürün geliştirildi. İnce bir bant şeklinde geliştirilen bu cihaz, acısız bir şekilde kan değerlerinin belirlenmesini sağlıyor. Nanoteknoloji alanında her geçen gün ortaya çıkan yeni icatlar ve geliştirilen ürünler geleceğin teknolojisini oluşturmaya devam ediyor.
GIDA SANAYİİNDE NANOTEKNOLOJİ ÇALIŞMALARI
Dünya genelinde önemli bir paya sahip olan gıda sanayisinde nanoteknoloji alanında yaşanan gelişmelere bağlı olarak gıda güvenliği ve kalitesine ilişkin önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Gıda endüstrisinde nanoteknolojinin kullanımı gıda üretimi, işlenmesi ve paketlenmesine ilişkin tüm süreçlerde fayda sağlamaktadır. Özellikle nanoteknoloji ile geliştirilen paketler ile gıdaların raf ömrünün doğal yolla uzatılması ve çevreye bu ürünler zararının ortadan kaldırılması mümkün hale gelmiştir.
Gıda sanayisinde fonksiyonel ürün geliştirilmesi, gıdaların işlenmesi, biyoaktif madde taşınmasının kolaylaşması ve kontrollü salınımının yapılması, paketleme ve patojenlerin daha rahat tespit edilmesi gibi saysız faydasından ve öneminden bahsedilebilir.
