Bir anda 2 süper güç tarafından kıskaca alınan Sudan, yakın dönemde önemli olayların merkezinde yer alacak gibi. ABD’nin son dönemde Sudan’ı teröre destek veren ülkeler” listesinden çıkarmasının sebebi Sudan’ın İsrail’le normalleşme kararı almasına bağlanırken asıl sebebin Rusya’nın bölgedeki hamlelerine karşı bir adım olduğu gözleniyor.

BEŞİR’LE PUTİN ANLAŞMIŞTI

Rusya, Sudan’ın devrik lideri Ömer el-Beşir’le imzaladığı anlaşma gereği, askeri üs kurmak istiyor. Kasım 2017’de Moskova’da imzalanan anlaşmaya göre, Rusya, Sudan’da lojistik destek üssü kuracak ve üste en fazla 300 bin askerin yanı sıra, 4 de Rus gemisi bulundurabilecekti. Anlaşmaya göre ayrıca Rusya, Sudan’ın hava sahasını da kullanacak.

ABD VE RUSYA 1 GÜN ARAYLA BÖLGEDE

 Bölgeyi bir anda hareketlendiren gelişme ise Rusya Karadeniz Filosu, ‘Amiral Grigoroviç’ firkateyninin liman kenti Port Sudan’a girmesi oldu. ‘Amiral Grigoroviç’ firkateyni Port Sudan’a giren ilk Rus askeri gemisi olma özelliğini taşırken, ABD’de Rusya’dan bir gün sonra aynı limana, ABD destroyeri USS Winston S. Churchill’i gönderdi. ABD’nin Hartum Maslahatgüzarı Brian Shukan, ABD destroyerinin Sudan’a geliş sebebini “ABD’nin Sudan’daki demokratik geçişe verdiği desteği, Hartum ile yeni bir iş birliği ve ortaklık dönemi arzusunu gösteriyor” sözleriyle açıkladı. İki ülkenin adeta yarışırcasına hareket etmesi “Yakın dönemde özellikle Kızıldeniz’de yaşanacak bir rekabetin habercisi” olarak yorumlandı.

AFRİKA RUSYA’NIN HEDEFİNDE

 Sovyetlerin dağılmasıyla birlikte zayıflayan Rus-Afrika ilişkileri Putin döneminde yeni bir sürece girdi. Etiyopya, Fildişi Sahili, Ruanda, Senegal gibi ekonomik anlamda dünyanın en hızlı büyüyen ülkeleriyle dikkat çeken Afrika, süper güçler için cazibe merkezi olmasıyla dikkat çekiyor. Çin de İngiltere ve Fransa’nın aktif şekilde sömürdüğü Afrika’da çok da göze batmayan ama milyarlarca doları bulan faaliyetleriyle dikkat çekerken, Rusya’nın bölgeye olan ilgisi normal karşılanıyor. Rusya’nın öncelikli hedefinin Afrika’daki hidrokarbon ve diğer ham madde kaynaklarının üretimi, enerji üretimi, jeolojik araştırma ve keşiflerin yanı sıra altyapı projeleri olduğu belirtiliyor.

WAGNER AFRİKA’DA

Terör, darbe gibi sebeplerle siyasi istikrarsızların hüküm sürdüğü Afrika’da paralı askerler de boy göstermeye başladı. Cancavid milisleri ile Libya’da varlık gösteren Sudan ve yine Libya’da bulunan Rus paralı asker grubu Wagner’in, Libya’nın meşru hükümetine karşı darbeci Hafter’le birlikte hareket ettikleri biliniyor. Rusya’nın Libya’da etkin bir şekilde kullandığı Wagner’i Afrika’nın diğer ülkelerine de taşıdığı gelen iddialar arasında. Amerikan Bloomberg Ajansı’nın haberine göre, Wagner paralı askerleri, Libya’nın dışında, Mozambik, Madagaskar, Orta Afrika Cumhuriyeti, Zimbabve, Gine ve Sudan’a konuşlu vaziyette. Sudan ve Batı medyasında yer alan haberlere göre, Wagner şirketi Sudan’daki altın arama faaliyetlerine “Meroe Gold” ve “M Invest” şirketleri adı altında 2017 yılında başladı. Wagner ayrıca Sudan ordusundaki askerler ile Darfur bölgesindeki Hızlı Destek Kuvvetlerine de eğitim verdi. Port Sudan’dan Hartum’a ve Darfur’a kadar birçok Sudan şehrinde faaliyet gösterdiği kaydedilen Wagner şirketinin Sudan’dan Orta Afrika’ya havalimanları ve sınırlar üzerinden silah ve personel taşıdığı iddia ediliyor.

ZENGİN AMA FAKİR ÜLKE

 1 milyon 886 bin kilometre karelik yüzölçümü ile Türkiye’nin iki katı büyüklüğe sahip olan Sudan, Afrika’nın birçok açıdan stratejik öneme sahip ülkelerinden biri. Nil Nehri’nin ülkeyi baştanbaşa dolaşması ve Kızıldeniz’in en uzun sahiline sahip olmasıyla, Süveyş Kanalı, Hint Okyanusu ve Basra Körfezi’ne giden yolda kritik bir konumda bulunan Sudan, denize kıyısı olmayan Afrika ülkeleri için adeta bir çıkış kapısı görevi üstleniyor. Bunların yanı sıra, tüm dünyada Avustralya ve Kanada ile birlikte sulanabilir arazi açısından ve kendi öz kaynakları ile ihtiyaçlarını karşılama kapasitesine sahip 3 ülkeden biri olan Sudan, “Topraklarından bereket fışkıran” ülke olarak da adlandırılıyor. Ülke petrolün yanı sıra doğalgaz, demir, bakır, krom, çinko, kurşun, nikel, tungsten, mika, gümüş ve altın yeraltı kaynaklarıyla da dikkat çekiyor. Potansiyeline rağmen ekonomik anlamda krizlerden kurtulamayan Sudan’da halk; un, ekmek, tüp, elektrik gibi temel ihtiyaçlara erişmede zorluk yaşıyor.

Editör: TE Bilisim