Dış Haberler / Diriliş Postası - İran’da cuma günü yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimi ilk turda bitti. 500’den fazla ismin aday olduğu 7 adayın seçime katılmasına izin verdiği fakat 4 adayın yarıştığı seçimi muhafazakarların adayı İbrahim Reisi kazandı. İran’ın teolojik lideri Hamaney’in halefi olarak gösterilen Reisi kullanılan oyların yüzde 61,9’unu aldı. Reisi, rakiplerine karşı ezici bir üstünlük sağlamış gibi görünse de seçime katılmayanların oranı, ortaya çıkan tablonun tersini söylüyor.

YÜZDE 48’İN YÜZDE 62’Sİ!

Anayasa Koruma Konseyi’nin önünü açtığı ve ülkedeki Molla rejiminin devamını sağlamak istediği, Hamaney’in müstakbel halefini iş başında görmek istediği belirtilse de seçime katılım oranının düşüklüğü İran rejimi için sonun başlangıcı olarak değerlendiriliyor. Yaklaşık 58 milyon kayıtlı seçmenin bulunduğu İran’da seçime yaklaşık 25 milyon seçmen katıldı. Seçime katılım oranı, %48,8’de kaldı. 4 milyondan fazla oy ise geçersiz sayıldı. Reisi 58 milyon seçmenin olduğu ülkede sadece 17 milyon 926 bin oy aldı.

MUHALİFLER: ORAN DAHA DÜŞÜK

Rejim muhalifleri ise seçime katılım oranının açıklanandan çok daha düşük olduğunu öne sürdü. Rejimin katılım oranını yüksek gösterdiğini belirten muhalifler, katılımın yüzde 40’ı geçmediği görüşünde. Ortaya çıkan tablo “Reisi, halkın değil Hamaney’in cumhurbaşkanı” yorumlarını beraberinde getirdi. İran’dan devrimden sonra yapılan 25 Ocak 1980’den beri düzenlenen seçimlerde kayda geçen en az katılımın olduğu seçim, %50,7 katılım ile 11 Haziran 1993 seçimi olmuştu.

HALK REJİMDEN UZAKLAŞTI

İran’ın teolojik Hamaney de seçim sonuçlarının düşman propagandasına rağmen İran ulusunun bir zaferi olduğunu söylese de Hamaney’in seçime katılımı önemsediği biliniyor. Daha önce yaptığı açıklamalarda “Halkın seçime katılmaması rejimden uzaklaşma anlamına gelir” diyen Hamaney, her seçimden önce seçimlere katılımın dini bir zorunluluk olduğunu açıklayarak seçime katılımı arttıramaya çalışıyordu. Ortaya çıkan tablo, molla rejiminin ülkedeki etkisini kaybetmeye başladığını, kitleleri etkilemekte zorlandığını ortaya koysa da muhaliflerin rejimi değiştirmek ya da mevcut sistem içerisinde bir yere gelmesi oldukça zor.

REİSİ NE YAPACAK?

Ağustos ayında koltuğa oturacak Reisi, ABD’nin yaptırım listesinde bulunuyor. Nükleer müzakereler sırasında Reisi gibi Hamaney’in halefi olarak tanımlanan birinin nasıl bir tavır sergileyeceği merak konusu. İran yaptırımların kaldırılması için çabalarken, rejimin kimliğinden taviz verme ihtimali neredeyse yok gibi. İsrail Başbakanı Naftali Bennett ise seçimin hemen ardından yaptığı, “Reisi’nin İran Cumhurbaşkanı seçilmesi, süper güçlere uyanmaları gerektiğinin bir işareti” açıklaması ile İran-ABD-İsrail üçgeninde yaşanan gerilim tiyatrosunun süreceğinin işaretlerini verdi.

Erdoğan ve Aliyev’e de oy çıktı
İran’da İbrahim Reisi’nin kazandığı cumhurbaşkanlığı seçiminde, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’e de oy atıldı. Daha önce benzer bir olay Almanya’daki seçimlerde de yaşanmıştı. Alman siyasetçilere tepkisini göstermek isteyen bir kişi, oy pusulasına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın adını yazmıştı.

Editör: TE Bilisim