Trafik kazası nedenli tazminat davaları, motorlu araçlar vasıtasıyla yapılmış araçlardan dolayı, kişilerin gördükleri maddi veya manevi zararların kapatılması amacıyla açılan dava türüdür. Özellikle kişilerin yaşadıkları vefat veya yaralanma hallerinde bu dava açılır. Hem maddi hem de manevi olarak açılır. Yaralanma veya sakat kalma durumlarında davalar kişilerin kendileri tarafından, vefat durumlarında ise 1. derece yakınları tarafından açılabilir. Trafik kazaları tazminat davalarının tümü Asliye Hukuk Mahkemesine açılır. Bu davalar, kaza yaşanmasından sonra, yaralanmalı trafik kazaları için 8, ölümle sonuçlanan kazalarda ise 15 yıla kadar açılabilir.
Kim Trafik Kazası Tazminat Davası Açabilir?
Kaza sonrasında tazminat davası, kazadan zarar gören kişi tarafından açılabilir. Yani bir arabanın yayaya çarpması durumunda yaya tarafından, iki arabanın kaza yapması durumunda da daha hasarlı olan kişi tarafından açılabilir. Trafik kazası tazminat davaları, Karayolları Trafik Kanunu tarafından belirlenmiştir ve şu kişilere açılabilir:
- Aracın sürücüsü: Eğer kaza sürücü sorumsuzluğu veya dikkatsizliği sonucu yaşandıysa dava araç sürücüsüne açılır.
- Araç ruhsatının sahibi
- Aracın işleteni
- Sigorta şirketi
Trafik Kazası Tazminat Davasında Hangi Masrafları Karşılar?
Trafik kazalarında karşılanan masraflar, kazazedelerin vefat etmeleri ve sakatlanma durumlarında farklılık gösterir. Vefat durumunda şu masraflar karşılanır:
- Manevi tazminat
- Cenaze masrafları
- Kişi hemen vefat etmemişse hastanede kaldığı süre boyunca çıkan masraflar
- Destekten yoksu kalma tazminatı
Yaralanma durumunda karşılanması talep edilebilecek masraflar şunlardır:
- Manevi tazminat
- Kişinin hastane masrafları
- Kişinin kazanç kaybı (Kişi eğer çalışamayacak kadar yaralandıysa veya bir yeri kırıldıysa, kazayı yapan kişi, yaralının çalışamadığı ve maaş alamadığı sürede kazanacağı para miktarıdır.)
- Çalışma gücünün azalmasından veya yok olmasından doğan kayıplar
- Ekonomik geleceğin zedelenmesi nedeniyle yaşanan ekonomik kayıplar
Bütün bu masrafların karşılanabilmesi için Trafik Kazası Tazminat davasının açılması ve mahkeme görüldükten sonra hakimin yaralı kişiyi haklı bulması gerekir.
Trafik Kazası Tazminat Davasında Ödenecek Tazminat Nasıl Belirlenir?
Maddi Tazminat tutarlarının belirlenmesi, trafik kazası davalarında kişilerin aldıkları hasar veya uğradıkları zararlar üzerinden hesaplanır. Kişilerin maluliyet oranları arttıkça tazminat tutarı da artar. Diğer etmenler de kişilerin yaşları ve maaşlarıdır. Kişilerin bulundukları yaştan 65 yaşına kadar olan yıllar, kişilerin yıllık toplam gelirleriyle çarpılır. 65 yaş sınırı, yasal olarak kişilerin en fazla 65 yaşına kadar çalışabilecekleri için belirlenmiştir.
Manevi tazminat tutarları da şu maddelere bakılarak kararlaştırılır:
- Her iki tarafın da sosyal ve ekonomik durumları
- Olayın nasıl meydana geldiği
- Tarafların kusur durumları (Kazayı yapan %65, kazazede %35 suçlu bulunduysa bu orana göre ceza tutarı aşağı veya yukarı seyirde olabilir.)
- Borçlar Kanunu Madde 4 gereğince hak ve nesafet kuralları (MADDE 4- Kabul için süre belirlenmeksizin hazır olan bir kişiye yapılan öneri hemen kabul edilmezse; öneren, önerisiyle bağlılıktan kurtulur. Telefon, bilgisayar gibi iletişim sağlayabilen araçlarla doğrudan iletişim sırasında yapılan öneri, hazır olanlar arasında yapılmış sayılır.)
Trafik Kazası Tazminat davalarında kişiler kendileri için belirlenen tazminat tutarını ödemek zorundadır. Para cezasının hapse dönüştürülmesi söz konusu Türk Borçlar Kanunu gereğince reddedilmiştir.
