Sümeyye Aksu / Özel Haber - CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan’ın kabine toplantısı sonrası açıkladığı ekonomiye önlem, TL’ye destek paketi piyasaları olumlu etkiledi. Erdoğan’ın yaptığı açıklamalarda, TL mevduatları için yeni yapılacak düzenleme, ihracatçılara destek paketi ve BES’te devlet katkısının yüzde 30’a çıkarılacağına dair mesajlar öne çıktı. Gün içinde yüzde 10’u aşkın değer kazanan dolar ve euro kuru Erdoğan’ın açıklamaları sonrası gün bazında yüzde 30’u aşan değer kaybına yönelmişti. Altın ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş ve Ekonomist Sadi Özdemir altın ve dolardaki düşüşle ilgili Diriliş Postası’na değerlendirmelerde bulundu.
DOLAR VE EURODA SON DURUM
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları sonrasında dolar 18.40 TL’den 12,61 TL seviyesine kadar gerilemişti. Haftanın ikinci işlem gününe de düşüşle başlayan dolar; ilerleyen saatlerde seyrini hafif yukarı çevirirken, sonrasında yeniden değer kaybına yöneldi. Dolar kuru gün içerisinde 11,1020 TL seviyesine kadar gerilerken; yüzde 6.13 oranında düşüşle 12,78 TL seviyelerindeki hareketine devam ediyor. Dün sert gerileyen Euro kuru, şu dakikalarda da düşüşünü sürdürüyor. Türkiye piyasalarının açılış saatinde 13,96 TL seviyesinde bulunan Euro; yüzde 5,88 oranında düşüşle 14,43 TL seviyesinde işlem gördü.
***
Dövize talep bir anda kesildi
“TL mevduatına kur garantisi verilmesinden sonra birden dövizde gerileme oldu” diyen Ekonomist Sadi Özdemir, “Çünkü vatandaş bu dönemde yeni ekonomi politikası uygulanırken, kurlar çok daha fazla yükselir diye döviz aldığı için, döviz sürekli yükseliyordu. Yani kendi içinde bir de talep olduğu için Türk Lirası değer kaybediyordu. Dolar ve Euro yükseliyordu. Şimdi onunla ilgili önemli bir karar alınmış oldu. TL mevduata kur garantisi verilince, para Türk Lirası’nda kalacak diye yorumlandı. Dolayısıyla dövize talep bir anda kesildi. Yani dolar alayım diyen yani Türk Lirası’ndan vazgeçen, tasarruf sahibi durmuş oldu. Zaten geç saatte açıkladığı halde 1 milyar dolardan fazla para bozulmuş durumda. 1 milyar dolar döviz satıldı. Türk Lirası’na geçildi” diye konuştu.
TÜRK LİRASI YÜZDE 20’NİN ÜZERİNDE DEĞER KAZANDI
“Altının fiyatı ons değerde dolar olarak ölçülür” ifadelerini kullanan Özdemir sözlerini şöyle sürdürdü: “Dolayısıyla dolar Türk Lirası karşısında şok bir şekilde değer kaybedince altın da Türk Lirası karşısında değer kaybetmek zorunda kaldı. Ama Türk Lirası yüzde 20’nin üzerinde değer kazanınca, yani dolar değer kaybedince altın da değer kaybetmiş oldu. Önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı’nın da açıkladığı yeni paket dikkatle uygulanırsa bir süredir dövizde, kurlarda yaşadığımız sıkıntı ortadan kalkar. Tekrar vatandaş Türk Lirasına döner. Bankalardaki toplam tasarruflar içinde döviz tekrar dengelenir. Şu anda tasarrufların yüzde 60’ından fazlası döviz hesaplarında duruyor. Şimdi bu süreç tersine dönebilir”
GAYRİMENKULÜN DEĞERİ YÜKSELDİ
“Gayrimenkul alımlarını değerlendiren Özdemir, kur dalgalanması dışında küresel olarak emtiada, ham maddede fiyatlar çok yükseldiği için bütün dünyada gayrimenkulün değeri yükseldi, bizde de yükseldi. Dolayısıyla vatandaş gayrimenkule yatırım yaparsa her hangi bir kayba uğramaz. Uzun vadede yine kazançlı olur. Zaten yeni projelere bakarsanız özellikle yeni konut projelerinde metrekare satış fiyatlarının çok yüksek olduğunu görürsünüz. Dolayısıyla, ikinci el dediğimiz şu an mevcut konutlardan birine sahip olan vatandaş bence konutunu muhafaza etmeli. Böyle dönemlerde konutunu satıp döviz alayım altın alıyım. Bunlar çok yanlış şeyler olur. Bir daha konut alamayabilir hayatında orta gelirli ve dar gelirli vatandaş için söylüyorum. O yüzden gayrimenkul böyle kısa vadeli piyasada bir şeyler oluyor diye satılıp gidip başka bir şey alınacak bir yatırım değildir” şeklinde konuştu.
***
Pozitif bir gelişme
CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan’ın dolar kurundaki sağlıksız oluşumlar sonrası harekete geçtiğini söyleyen Ekonomist İslam Memiş, “Vatandaşların korku ve panikle döviz almaması için, dövize yatırım yapmaması için veya yerleşiklerin banka-döviz mevduatlarını artmaması için böyle bir uygulama oldu. Mesela vatandaşın 10 bin lirası var. Mevduat getirisi yüzde 10, döviz getirisi yüzde 18. Bu aradaki yüzde 8’lik farkı devlet kendisi karşılıyor. Enflasyon ve döviz garantili bir teminat sunmuş oldu vatandaşa. Yani bunun diğer adına şöyle diyebiliriz. Devlet dışarıda farklı ülkelerle swap anlaşması yapmadı, vatandaşıyla swap anlaşması yaptı ve TL güvencesini ve zarar etmeyecek güvencesini verdi. Çok pozitif ve olumlu bir gelişme” dedi.
DEVLET GÜVENCESİ
Bundan sonra vatandaşların korku ve panikle koşa koşa döviz almaya gitmeyeceğine dikkati çeken Memiş, “Vatandaş TL mevduatlarını güvenle bankalara koyabilecek. Nasıl olsa kur garantisi var, enflasyon garantisi var ve bu şekilde de yoluna devam edecekler. Bu bize kısa süre için biraz daha rahat nefes aldıracak. Bu sonuç bizi rahatlatmış olacak çok olumlu bir katkı. Bundan sonraki süreçlerde kur atakları yukarı yönlü yaşansa da ya da manipülasyon yapılsa da daha sağlıklı bir şekilde devlet güvencesi ile vatandaşın gönlü daha rahat olmuş olacak” diye konuştu.
“SİYASİ İSTİKRARA GÜVEN GELDİ”
Vatandaşın sabah saatlerinden itibaren döviz veznelerine koşması ve banka üzerinden varlıklarını satmasının çok olumlu gelişme olduğunu vurgulayan Memiş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Dolar kurunun 18,63 lira seviyesine kadar yükselmesi, bugün 11 liraya kadar gerilemesi bunun işareti. Dün ekonomik buhran vardı. Bugün herkesin yüzü gülüyor. Devletine daha fazla güvendi. Bunu siyasi istikrar açısından çok önemsiyorum. Siyasi istikrara tekrar bir güven geldi. Yaklaşık 3 haftadır sosyal medya operasyonlarıyla siyasi istikrara karşı güven azalmıştı. Bu güven tekrar temin edildi. Devlet tekrar gücünü gösterdi bu süreçte. Şu anda dolar TL kurunda 11 12 lira aralığını takip etmeye devam ediyorum. Biraz daha olumlu katkı devam ederse, biraz daha çözülmeler başlarsa dolar kurunda 10 lira seviyesini görmemiz mümkün olacaktır. Gram altın TL fiyatı 1060 lira seviyesine kadar yükselmişti. Ama tekrar 685 lira seviyesine kadar bir gün içinde gerilediğini gördük. Çok ciddi bir çöküş oldu. Umarım bu çöküşler devam eder.”
"KONUT YATIRIMI YAPILABİLİR”
Memiş, vatandaşa ayrıca yatırım önerilerine sıraladı. Emlak fiyatlarının ucuzluğuna değinen Memiş, “Şu anda kamu bankalarında krediler çok ucuz. Emlak fiyatları ucuz. Çünkü ben 2022 yılında emlak fiyatlarında ciddi yükselişler tahmin ediyorum. Neden? Çünkü dövizle maliyeti olan bir sektör artı kamu bankalardaki kredi ucuz olduğu için özellikle vatandaşlar da enflasyona karşı kendini korumak için onun tarafına yönelecek. Bence konut tarafında ciddi satışlar olabilir. Amerikan Merkez Bankası FED faiz artırımlarına devam edecek. Uluslararası piyasalarda dolar değeri artacak ama vatandaş tasarruflarına altın veya gümüş üzerinden yaparsa çok isabetli olur. Altın ve gümüş çünkü enflasyon fiyatlaması yapmadı. Bu düşüşleri bir alım fırsatı olarak kullanmadı.
