Emekli eşlerden birinin vefatı halinde sağ olan eş, vefat eden eşin maaşını kendi üstüne alabilir. Eğer vefat eden emekli eşin ölüm tarihi 1 Ekim 2008’den önce ise ve 10 yıllık hizmet süresi de dolmuşsa, dul eş emekli olmasına rağmen vefat eden eşinin maaşını üstüne alabilir. Böylece emekli ölünce eşine maaş bağlanmış olur. Sadece aylık bağlama oranı vefat eden emekli eşin maaşını etkilenir.
Emekli ölünce eşine bağlanacak maaş, ölüm tarihini takip eden aybaşından itibaren yatmaya başlar.
Ölüm Aylığından Yararlanma Şartları Nelerdir?
Ölüm aylığından yararlanabilme koşulları ve bu ölüm sigortasının getirdiği bazı haklar bulunur. Ölüm aylığından yararlanmak için hak sahiplerindeki sahip olunması gereken koşullar şu şekildedir:
- 4/A ve 4/B sigortalıları nezdinde en az 1800 gün uzun vadeli sigorta kolları primi (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi) tebliğ edilmiş olmak gerekir.
- Yalnızca 4/A’lılar nezdinde tüm borçlanma sürelerinin haricinde en az 5 yıl boyunca sigortalı oldukları vaziyette toplamda 900 gün süren uzun vadeli sigorta kolları primi tebliğ edilmiş olmak gerekir.
4/B sigortalılarının ne kadar prim borcu varsa hepsini ödemiş olması gerekir. Vefat eden sigortalının, ölmeden önce malullük ya da yaşlılık aylığına hak kazanmış olması ve ardından da işlemlerinin henüz tamamlanmamış olması ya da aylık alıyor olması gerekir. Sigortalı olarak çalışılmaya başlanmasından ötürü, önceden bağlanmış olan malullük, vazife malullüğü ya da yaşlılık aylığının kesilmiş olması gerekir. Dilekçe ile yazılı talepte bulunulması de gerekir.
Ölüm Aylığı Hangi Hakları Verir?
Ölüm sigortasından sağlanan haklar sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine verilir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yer aldığı üzere de hak sahipleri eş, çocuk, anne ve babadır. Ölüm sigortasının sağladığı haklar şunlardır:
- Ölüm aylığı bağlanması
- Ölüm toptan ödemesi yapılması
- Aylık alan kız çocukları için evlenme ödeneği verilmesi
- Cenaze ödeneği verilmesi
Ölüm Aylığı Hesaplama
Ölüm sigortasından bağlanacak aylık hesaplaması vefat eden sigortalının prim ödeme gün sayısı 4/B sigortalıları için eğer 9000 günden az ise 9000 gün üzerinden; ancak 9000 günden fazla ise ödediği kadar prim gün sayısı üzerinden yapılır ve aylık bağlanır. Emekli ölünce eşine maaş bağlanabilmesi ve bağlanan aylığın miktarı için bu hesaplamalar yapılır.
4/A sigortalıları için bu durum farklıdır. Onlarda 9000 gün 7200 gün olarak uygulanır ve hesaplama ona göre yapılır ve oranları iki kısmın oranı şu şekildedir:
- 4/B sigortalıları için olan 9000 günün aylık bağlama oranı %50
- 4/A sigortalıları için olan 7200 günün aylık bağlama oranı %40
Ölüm Aylığı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Ölüm aylığı bağlanması başvurusu için yapılması eğer ki yapılacak işlem 4/A sigortalısı içinse ilk ölüm aylığı bağlanma işlemini yapmak üzere Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü’ne gidilmesi gerekir. Ardından da Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bağımsız ve Hizmet Akdiyle Çalışanlar Emeklilik Daire Başkanlığı Mithatpaşa Cad. No 7 Sıhhiye/ Ankara adresine gidilmesi gerekir. Bu adrese giderken yanınızda bulunması gereken evraklar şunlardır:
- Gelir Talep Belgesi
- Aylık Talep Belgesi
- Ödenek Talep Belgesi
Ölüm aylığı başvurusu için yapılacak işlem 4/B sigortalısı içinse ölüm aylığı işlemini yapmak üzere sigortalının dosyasının yer aldığı Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü’ne gidilmesi gerekir. Bu kuruma giderken de yanınızda bulunması gereken evraklar şunlardır:
- Gelir Talep Belgesi,
- Aylık Talep Belgesi,
- Ödenek Talep Belgesi,
- Malul Çocuklar için Sağlık Kurulu Raporu,
- Eğer hak sahiplerine vasi tayin edilmişse de Vasi İlamı, gerekir.
Ayrıca emekli ölünce eşine maaş bağlanabilmesi için yapılacak başvurular internet üzerinden www.turkiye.gov.tr sitesinden de yapılabilir
