DEMET İLCE / MUHABİR
Dünya üzerinde şimdiye kadar var olan en büyük göl, diğer tüm iç su kütlelerini utandırır. Bu alan o kadar genişti ki, artık Guinness Dünya Rekoru'na layık görüldü; mega göl Paratethys'ten bahsetmenin zamanı geldi.
Megalake Paratethys'in yaklaşık 12 milyon yıl önce oluştuğu düşünülüyor. Alpler'in doğu yakasının kenarının doğu Avrupa boyunca Orta Asya'daki Kazakistan'a ulaşacağı yerden 2,8 milyon kilometrekarelik (1,08 milyon mil kare) bir alanı kapsıyordu. Bu göl o kadar büyüktü ki, bilim adamları ve araştırmacılar onun şu anki Akdeniz'den daha büyük olduğunu tahmin ediyor.
Paratethys'in içerdiği su hacminin 1,77 milyon kilometreküpten (424.645 mil küp) fazla olduğu düşünülüyordu. Bu, mevcut tüm tuzlu ve tatlı su göllerinin toplam hacminin on katından fazladır. Ancak yüzmek için serinletici bir yer olmaktan çok uzak olan suyun acı ve hafif tuzlu olduğu düşünülüyordu.
Gölün, Orta Avrupa'daki dağ sıralarının yükselmesiyle oluştuğu ve böylece antik Paratetis Denizi'ni okyanustan ayırıp megagöl oluşturduğu düşünülüyordu. Ancak Parathethys tutarlı bir şekilde geniş bir alan değildi. 2021 yılında yapılan bir çalışmada bir ekip, gölün büyüklüğünü ve hacmini belirledi, aynı zamanda gölün tarihindeki kuruma dönemlerini keşfetmek için jeolojik zamana da baktı. 7,65 ila 7,9 milyon yıl önceki böyle bir dönemde gölün yüzey alanının üçte ikisini ve hacminin üçte birini kaybettiği düşünülüyordu. Ancak en sonunda su kütlesi Akdeniz'e bağlandıktan sonra tekrar yakıt ikmali yaptı.
Dr. Dan Palcu ve Yer Bilimleri Bölümü'nden Fort Hoofddijk Paleomagnetik Laboratuvarı'ndan şu açıklamayı yaptı:
"Paratetis'teki araştırmamız sadece merakın ötesine geçiyor. İklim dalgalanmalarına son derece duyarlı bir ekosistemi ortaya çıkarıyor. Bu antik megagölün iklim değişikliklerinin bir sonucu olarak katlandığı felaketleri keşfederek, mevcut ve güncel sorunlara çözüm bulmanın yolunu aydınlatabilecek paha biçilmez bilgiler elde ediyoruz. Karadeniz gibi denizlerde gelecekte krizler yaşanabilir."
Araştırmaya göre mega göl, foklar, antik filler ve fosil kayıtlarında şimdiye kadar bulunan en küçük balina olan Cetotherium rabinini dahil olmak üzere çok sayıda faunaya ev sahipliği yapıyordu.
Sonunda, mega göl Paratethys, gölün güneybatı kenarında erozyonla bir çıkış oluştuğunda 6,7 ila 6,89 milyon yıl önce sona erdi. Palcu, Science dergisindeki 2021 tarihli bir açıklamasında, buradan akan suyun muhtemelen "etkileyici bir şelale" oluşturduğunu söyledi.
