Sultan Abdülhamit Han padişah olunca, bir taraftan devletin toprak bütünlüğünü korumaya çalışırken diğer taraftan yeni müesseseler kurarak yenilik hareketlerine girişti. Batı’nın en modern kurumlarını örnek alırken diğer taraftan milli ve manevi değerlere sahip çıktı. Dünya Müslümanlarının meseleleriyle yakından ilgilendi. Yaptıklarıyla en çok tartışılan padişah oldu.
Sultan Abdülhamit'in yeni projelerinden birisi de ticaret odasının kurulmasıdır. Aslında daha önce Ahî ve Lonca teşkilatı ticarî alanda uzun zaman Selçuklu ve Osmanlı döneminde hizmet etti.
Sultan, Sadrazam Küçük Sait Paşa’ya ticaret odası kurma talimatı verir. Kuruluş süreci uzun zaman alır. Nihayet 1882 yılında Dersaâdet Ticaret Odası, Osmanlı Devleti’nin ilk ticaret odası olarak İstanbul'da kurulur.
Karaköy'de Mehmet Ali Paşa Hanı'nda 24 üyeyle kurulan Odanın bugün 690 bin üyesi var. Dünyanın en büyük odalarından birisi olan İTO, Osmanlı topraklarından çıkan çok sayıda devletin de ilk ticaret odasıdır.
‘İstanbul adı varken “Dersaâdet” ismi de nereden çıktı?’ diyebilirsiniz. İstanbul bir dünya başkenti olarak farklı adlarla adlandırılır. Kostantiniyye, Âsitâne, İslâmbol, Bizantion, Nova Roma, Dersaâdet gibi adlarla isimlendirilir.
2022 İstanbul Ticaret Odasının 140. yıl dönümü. Oda, 140 yıllık tarihi boyunca devletin, milletin yanında oldu. Türk ürünlerinin dünya pazarlarına açılması için organizasyonlar yaptı. 1889 yılında Paris'te düzenlenen fuarda, 1893 yılında ABD Şikago Sergisi’nde ülkemizi başarıyla temsil etti. Sergide, Michigan Gölü kenarında, içinde camisi olan bir "Türk Köyü" kuruldu. Burada Türk halı, mobilya, kumaşları sergilendi.
Ticaret Odası, büyük projelerde de devletin yanında yer aldı. Bağdat Demiryolu’na, Hicaz Demiryolu’na destek verdi.
12 Haziran 1926 günü Karadeniz Vapuru, yüzen sergi olarak İstanbul'dan yola çıktı.
86 gün boyunca Londra, Barselona, Amsterdam, Hamburg, Marsilya limanlarını dolaşarak Türk ürünlerini tanıttı.
140 yılda çok şey yapıldı. Ancak bazı önemli projelere değinmek istiyorum.
05 Ocak 1885 yılında Dersaâdet Ticaret Gazetesi yayınlanmaya başladı. Gazete bugün İstanbul Ticaret Gazetesi olarak yayın hayatını sürdürüyor. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Teknopark İstanbul, Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi, Dünya Ticaret Merkezi gibi çok sayıda İTO kuruluşu topluma hizmet veriyor.
Başkan Şekib Avdagiç dönemi meşakkatli zamanlara denk geldi. Uzun süren pandemi ile Rusya Ukrayna Savaşı, dünyanın dengesini bozdu. Şekib Bey zor zamanda iyi işler yaptı. Pandemi döneminde üyelerin sorunları ile yakından ilgilendi. Millî mimarî akımının öncüsü Vedat Tek’in imzasını taşıyan Liman Han ihya edilerek kültür, sanat, eğitim ve araştırma alanlarında hizmet vermeye başladı. Kitap İstanbul markasıyla üretilen kitaplara buradan ulaşmak mümkün. Haliç boyundaki eski hizmet binası ise İstanbul Ticaret Sarayı ismiyle yeniden inşa edilerek üniversiteye tahsis edilecek. Merkez binanın yanında bulunan ek bina ise İTO Sanat ve Ticaret Müzesi olarak İstanbul kültür ve sanat hayatına hizmet edecek…
Ülkemizin köklü ve güzide kurumlarından 140 yaşındaki İstanbul Ticaret Odası bir aile olarak İstanbul'a, Türkiye'ye her alanda üretmeye ve katkı vermeye devam ediyor. Ekonomik, sosyal ve kültürel hayatta varlığını hissettiriyor. Daha nice yıllara…
