Türk Ceza Kanunu’nun işkence ve eziyet bölümünde düzenlenen “eziyet suçu” ile korunmak istenen hukuki değer, insanlık onuru, şeref ve haysiyeti ile bireyin vücut bütünlüğüdür.
Suçun unsurları
İnsanlık onur ve şerefi ile bağdaşmayan, bedeni ya da ruhsal yönden acı çekmesine neden olan bir eylem olmalıdırBireye yönelik, maddi ve manevi varlığını, ruh sağlığını bozucu eylemlerin ani ve bir kereye mahsus değil, sistematik olarak gerçekleştirilmesi
Kanunda eziyet suçu “bir kimsenin eziyet çekmesine yol açacak davranışlar” olarak tanımlanmış olup, hangi fiillerin bu suçu oluşturacağı sayılmamakla birlikte, uygulamada ve Yargıtay kararlarında;
Jiletle vücudu çizmek ve-veya yazı yazmakDışkı yedirmek, idrar içirmekAç-susuz bırakmakDevamlı surette dövmek,Bir yere bağlayıp, üzerine akrep, böcek gibi hayvan bırakarak korkutmakEve hapsetmekÇıplak gezdirmek
Şeklindeki eylemler eziyet suçu olarak kabul edilmekte olup, eziyet suçu, bu örneklerle sınırlı olmayıp, bireyin eziyet çekmesine sebep olan, maddi ve manevi varlığına yönelik, süreklilik arz eden, sistematik eylemlerin tümü bu suçu oluşturabilir. Bunun değerlendirmesi her olayın şartlarına göre yargılamada ayrı ayrı değerlendirilecektir.
Eziyet suçunun diğer suçlardan farkları
Kötü muamele suçu-eziyet suçu: Niteliği itibari ile eziyet suçu ile kötü muamele suçu benzese de eziyet suçu, kötü muamele suçundan, süreklilik arz etmesi ve sistematik bir şekilde işlenme unsuru yönünden ayrılır. Kötü muamele suçunu oluşturan eylemlerin sistematik hale gelmesi ve süreklilik arz etmesi durumunda eziyet suçuna dönüşecektir. Yine, kötü muamele suçunda fail ile mağdur arasında bir bağ bulunmakta iken, eziyet suçunda böyle bir bağ bulunmayabilir. Yani eziyet suçunun faili ile mağduru daha önce birbirlerini hiç tanımayan kişiler de olabilirler.
İşkence ve eziyet suçu: İşkence suçu ile eziyet suçu yine niteliği ve seçimlik hareketleri yönünden benzerlik gösterse de işkence suçu failinin niteliği itibari ile eziyet suçundan ayrılır. Zira işkence suçunun faili kamu görevlisi iken eziyet suçunun faili herkes olabilir.
Eziyet suçunun cezası
Bir kimsenin eziyet çekmesine yol açacak davranışları gerçekleştiren kişi hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (TCK 96/1)
Maddenin ikinci fıkrasında, suçun nitelikli halleri düzenlenmiş olup, yukarıda, suçun basit halinde tanımlanan fillerin; a) Çocuğa, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da gebe kadına karşı, b) Üstsoy veya altsoya, babalık veya analığa ya da eşe karşı, İşlenmesi halinde, kişi hakkında üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (TCK 96/2-a,b)
Şikâyet uzlaşma ve görevli mahkeme
Eziyet suçu, şikâyete tabi suçlardan olmayıp, soruşturması resen yürütülecek bir suç tipi olarak düzenlenmiştir. Yine aynı şekilde uzlaşmaya tabi suçlardan da olmayan eziyet suçunun yargılama aşamasında görevli mahkeme asliye ceza mahkemeleridir.
