Kamuya diş protez hizmeti veren diş laboratuvarı sahipleri, sözleşmelerden doğan haklarının verilmemesi sebebiyle büyük bir mağduriyet yaşıyorlar. Mağduriyetlerin giderilmesi hususunda herhangi bir adım atılmadığı için dükkân kapama aşamasına gelmiş durumdalar. Diş Teknisyenleri, Sağlık Bakanlığı’na seslenerek pandemi öncesi yapılan Diş Labaratuvar Hizmet Alımı Sözleşmelerinin pandemi süreci mücbir sebep sayılarak yeniden düzenlenmesini talep ediyorlar.

Diş protez imalatı yapan diş laboratuvarları pandemi boyunca en fazla mağdur olan iş kolları arasındadır. Çünkü yaklaşık On Beş ay boyunca Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri (ADSM) ve diş hastaneleri, acil işler dışında hizmet vermemiş, bu ayın başında tedricen çalışmaya başlamışlardır. Hastanelerde diş protez hizmeti verilmemesine rağmen kamu hastaneleri, diş labaratuvar Hizmeti veren firmaların pandemi öncesi yapılan sözleşmelerini aynıyla uygulamalarını isteyerek büyük bir haksızlığa sebebiyet vermişlerdir.

Diş protez imalatı yapan diş laboratuvar sahipleri KİK payı, sözleşme damga vergisi, karar pulu ve sair ödemelerini yapmış olmalarına rağmen, hastanelerin hizmet vermediği dönemde sözleşmelerini feshetmek istemişler, bu talepleri ilgili kurumlar tarafından geri çevrilmiştir. Hâlbuki sözleşmede mücbir sebepten dolayı tek taraflı fesih hakkı bulunmaktadır. Talepleri ret edilen laboratuvar sahipleri hak kayıplarının telafi edilmesini istiyor.

Diş Laboratuvarlarının kurumlar ile yaptıkları sözleşmelerin 17. Maddesinde mücbir sebepler; doğal afetler, kanuni grev, genel salgın hastalık, kısmi veya genel seferberlik ilanı ve gerektiğinde kamu ihale kurumu tarafından belirlenecek benzeri diğer haller olarak belirtilmiş. Sözleşmenin 28.1 Maddesi; “Mücbir sebeplerden dolayı sözleşmenin feshedilmesi halinde, sözleşme konusu işlere ilişkin hesap genel hükümlere göre tasfiye edilerek, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar iade edilir” Aynı sözleşmenin 29.1 Maddesi;

“İhale kurumu, işi yüzde 20 eksiltebilir. Fakat iş yüzde 80’den az gerçekleşir ise yükleniciye yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici karına karşılık olarak, sözleşme bedelinin yüzde 80’i ile gerçekleşen işin arasında kalan meblağın yüzde 5’i ödenir” Hastaneler kapalı olduğu için iş yapamayan ve fakat açık kalmak zorunda olan laboratuvarların Maliye ve SGK ödemeleri ertelenmemiş, sadece şartları uyan personel kısa çalışma ödeneğinden faydalandırılmıştır.

Dahası kapalı oldukları için hizmet vermeyen diş hastaneleri diş Laboratuvarlarından hastanelerde personel bulundurmalarını isteyerek mağduriyeti katmerli hale getirmişlerdir.

Bu kadar mağduriyet yaşamış olmalarına rağmen sözleşmede mücbir olarak tasvir edilen pandemi sebebiyle, sözleşme bedelinin yüzde 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla, yapılan işin tutarı arasındaki bedel farkının yüzde 5’ini talep ettiklerinde hastanelerden gelen ret cevabının gerekçesi de pandemi... Devletin bürokrasi eliyle vatandaşını mağdur etmesinin önüne geçilerek diş laboratuvarı sahibi diş teknisyenlerinin haklı talepleri dikkate alınmalıdır.

Devlet nasıl ki elektrik üretiminde alım garantisi vererek almadığı elektriğin parasını da ödüyor veya yap işlet devret ile yaptırdığı hizmetleri garanti kapsamına alıyorsa, sözleşmeden doğan yüzde 5 Hakkını da ödemelidir.

Gelecek olan bu paralar zaten ihale ve sözleşme aşamasındaki masraflara, vergilere ve hastaneler kapalı olmasına rağmen bulundurmak zorunda kaldıkları personelin tazminatlarına gidecektir. Çünkü 15 ay kısa çalışma ödeneği alan personelin sözleşmeleri sona erdiğinde tazminatları çalıştıkları laboratuvarlar tarafından ödenecektir. Sağlık Bakanlığı, bu mağduriyeti gidermeli ve diş laboratuvar sahibi diş teknisyenlerinin seslerini kepenkleri kapanmadan duymalıdır.