Tarihi konusuyla dikkatleri üzerine toplayan TRT 1’in Uyanış Büyük Selçuklu dizisindeki tarihi karakter sık sık araştırılıyor. Özellikle Büyük Selçuklu devletinin en geniş sınırlarına ulaşmasını sağlayan Sultan Melikşah’ın hayatı merak ediliyor. Babası Alparslan’dan devraldığı bayrağı ileri taşıyan Melikşah’ın hayatına ilişkin detaylara haberimizden ulaşabilirsiniz. Peki, Melikşah kimdir? İşte Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın hayatı ve tarihteki yeri. Detaylar haberimizde…
MELİKŞAH KİMDİR? BÜYÜK SELÇUKLU SULTANI MELİKŞAH’IN HAYATI VE TARİHTEKİ YERİ
Selçuklu Sultanı Melikşah, 1055 yılında İsfahan’da doğdu, 1092 yılında Bağdat’ta 37 yaşında iken öldü.
Çocukluğu İsfahan ve civarında geçti. Babası Alparslan, kabiliyeti ve cesareti ile dikkati çeken Melikşah ile yakından ilgilendi.
Melikşah babası ile birlikte küçük yaşta Gürcistan seferine katıldı. Aynı yılda Karahanlılar Han’ının kızı Terken Hatun ile evlendirildi. Alparslan 1066 tarihinde Melikşah’ı veliaht tayin etti ve “ikta (veya timar)” olarak İsfahan şehri verildi.
1071’de babası Alparslan ile Suriye’ye sefere çıktı. Babası Bizans İmparatoru Romen Diyojen’in Anadolu’da ilerleyişini durdurmak için kuzeye yöneldi ve Malazgirt Meydan Muharebesi’ni yaptı. Melikşah bu sırada Suriye’de Halep’te kaldı. 1072’de yine babası Karahanlılara karşı bir sefer yapmakta iken onunla birlikteydi. Babası bu seferdeyken esir aldığı bir Karahanlı kale komutanı olan Yusuf Harzemi tarafından şehit edildi.
Melikşah Selçuklu ordusu başına geçti ve Sultanlığını ilan etti.
Melikşah’ın Hükümdarlığı
Melikşah 1072’de sultan olduktan sonra babası zamanında vezirlik makamına getirilen Nizamülmülk’ü görevinde bıraktı. Melikşah’ın hükümdar olduğu dönem Büyük Selçuklu Devleti’nin en parlak dönemidir.
Melikşah tahta çıktıktan sonra Gazneliler ve Karahanlılar Selçuklu topraklarına saldırdılar. 1073’te Gazneliler Sultanı İbrahim Alparslan’ın ölümünü fırsat bilip Hindikuş Dağları kuzeyinde bulunan Horasan bölgelerini ele geçirdi. Fakat Melikşah bir karşı hücumla bu arazileri geri aldı. Bundan sonraki 20 yıl döneminde, birbirinden 20 yıl yaş farkı olan Gazneliler Sultanı İbrahim Han ile Melikşah arasındaki ilişkiler iyi olarak devam etti, sınırlar değişmedi ve bu iyi ilişkiler iki haneden mensupları arasında yapılan evlenmeler ile pekiştirildi.
Melikşah zamanında Büyük Selçuklu Devletinin sınırları Akdeniz ve Marmara Denizinden Kaşgar’a, Kafkasya’dan Yemen’e kadar uzanıyordu.
Melikşah avlanmayı sever ve alimleri korurdu. Gazali, Kaşgarlı Mahmud ve Ömer Hayyam gibi alim ve şairleri himaye etti.
Bağdat’ta Sultan Melikşah Camiini yaptırdı. İsfahan’da bir rasathane, çeşitli yerlerde ise kervansaray, köprü, imaret, kale, hisar ve medreseler inşa ettirdi. Fakat Melikşah’ın yaptırdığı eserlerden hiçbiri günümüze kadar gelememiştir. İsfahan ve Nişabur’da onun adına yaptırılmış binalar için hazırlanamış kitabeler bulunmaktadır. 1074’te Celalî takvimini hazırlattı. Bu takvim başkenti olan İsfahan’daki gözlemevinden yapılmış astronomik rasatlara bağlanmıştır.
