Günümüz insanının yiyeceklerini taze tutmak ve muhafaza etmek için buzdolabı her evin olmazsa olmazı… Ailemizin sağlığını emanet ettiğimiz buzdolaplarının da temizlik ve bakıma ihtiyacı var. Düzenli temizlenmeyen ve kontrol altında tutulmayan buzdolapları gıda kaynaklı hastalık risklerini artırıyor.

Beykoz Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Y. Birol Saygı, “Akıllı buzdolabı kullanımı, buzdolabı sıcaklığını önerilen aralıkta tutmayı, buzdolabında yiyeceklerinizi uygun şekilde düzenlemeyi ve temizlemeyi içerir. Bu size enerji ve para tasarrufu sağlayarak, ailenizin gıda kaynaklı hastalık riskini azaltacaktır. Unutmayın; sürekli kontrol, temizlik ve bakımla buzdolabınız görevini tam olarak yapıp sağlıklı mutfağınıza hizmet edecektir” diyor.

 SICAKLIKTA; TEHLİKELİ BÖLGE

Yiyeceklerimiz için 5 ile 63°C arasındaki sıcaklık aralığı “tehlikeli bölge” olarak kabul ediliyor. Bu sıcaklık aralığında yiyeceklerin üzerindeki bakteriler insanları hasta edebilecekleri bir noktaya kadar büyüyebiliyor. Yiyecekleri buzdolabında tutup doğru şekilde soğutmak ise bakteri üremesini yavaşlatıyor. Bu nedenle işe buzdolabı sıcaklığını izleyerek başlamak gerekiyor. Prof. Dr. Birol Saygı, “Yiyecekleri doğru şekilde soğutmak, gıda zehirlenmelerine neden olan Salmonellave E. coli gibi mikroorganizmaların büyümesini önlemeye veya yavaşlatmaya yardımcı olur. Buzdolabınızı 4ºC veya altında, dondurucunuzu -18ºC’de veya altında tutmalısınız. Buzdolabınızın ayarlarının nasıl yapıldığını ve kullanım özelliklerini öğrenmek için mutlaka kılavuzun okunması da önemli” şeklinde konuşuyor.

 “TERMOMETRE İLE ÖLÇÜN”

Buzdolabının verimliliği zaman içinde değişebileceğinden sıcaklığının düzenli olarak kontrol edilmesi önemli.  Prof. Dr. Birol Saygı’ya göre bunu yapmanın en iyi yolu da bir termometre kullanmak.  Meyve ve sebze çekmecesinin üzerindeki alt rafta termometre ile haftada bir kez sıcaklığı kontrol etmekte fayda var. Sıcaklığı sabahları ölçmek ise en ideal olanı… Prof. Dr. Saygı, “Buzdolabının serin veya doğrudan güneş ışığı almayan, fırın veya ısı kaynaklarından uzakta konumlandırılarak çalışması sağlanmalı. Bu daha verimli çalışmasına yardımcı olarak, size enerji ve para tasarrufu sağlar” diye konuşuyor.

İŞTE ÖNEMLİ İPUÇLARI!

Buzdolapları yiyecekleri daha uzun süre taze tutmamızı sağlar ama bu yiyeceklerinizi süresiz buzdolabında tutabileceğimiz anlamına da gelmez. Beykoz Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Y. Birol Saygı’ya göre buzdolabında yiyecekleri güvende tutabilmek için işte bazı ipuçları:

Raflarınızı akıllıca istifleyin:  Raflarınızı ayarlayın ve akıllıca istifleyin. Buzdolabınızın derinliğini kullanmak için düz uzun ve yükseklik sırasına istifleyebilecek kapaklı kaplar kullanın. Cam; görünürlük, hijyen ve sürdürülebilirlik için en iyi kap seçimi olup; sıkıca kapakları kapananları tercih edin.

Etleri alt rafa koyun: Üst ve orta raflarda tüketime hazır gıdalar, yemekler, süt ürünleri pişmiş ürünler, hazır salataları istifleyin. Alt rafta et ve et ürünlerini, sebzelikte meyve ve sebzeler ile kapı raflarında yumurta ve ambalajlı ürünleri depolamak buzdolabındaki sıcaklık dağılımına göre en uygun saklama şeklidir.

Mutlaka etiketleri okuyun: Satın alma tarihiyle birlikte açılmış yiyeceği etiketleyin ve unutmaktan kurtulun. Ambalajın üzerindeki talimatlara uyun ve gerektiren tüm yiyecekleri derhal dondurduğunuzdan emin olun. Yanlışlıkla veya unutarak buzdolabında çok uzun süre kalmış olabilecek yiyecekleri atın.

Sıcak yiyecekleri koymayın: Yemeğin sıcak olarak buzdolabına konması doğru değil; tamamen soğuması beklenmeli. Buzdolabında yiyecekleri mutlaka kapalı kaplarda saklayın, açık tutmayınız.

Koku ve küfe dikkat edin:  Yiyeceklerin üzerinde küf görülüyorsa, kötü bir koku veya diğer bozulma belirtileri varsa ya da bozulduğundan şüpheleniyorsanız sakın tüketmeyin.

Yiyeceklerinizi hızlı tüketin: Yiyecekler buzdolabınızda ne kadar uzun süre saklanırsa, üzerlerindeki mikroorganizmalar o kadar fazla büyür. Bu nedenle düzenli olarak buzdolabının gözden geçirilip kontrol edilmesi gereklidir. Buzdolabınızda kıyma, kümes hayvanları, balık veya kabuklu deniz ürünleri 1-2 gün, biftek, dana veya kuzu eti 3 ila 5 gün, şarküteri ve makarna salatası gibi hazır yiyecekler 3 ila 5 gün, pişmemiş yumurta (kabuklu) 4-5 hafta saklanabilir.

Sebze ve meyveleriniz nefes alsın: Buzdolabında temel kural, benzer yiyecekleri beraber saklamaktır. Eti etle, balığı balıkla yan yana koyun. Ancak, sebze ve meyveleri ayrı çekmecelerde saklamak önemlidir. Buzdolabınızdaki çekmeceler, meyve ve sebzelerin saklanması için nem kontrollü bir bölge oluşturmak üzere tasarlanmıştır. Çok fazla nem biriktiğini fark ederseniz, çekmeceyi birazcık açık bırakarak nem seviyesini düşürün. Sebze ve meyveler yaşamlarını sürdürmek için solunum yaparlar ve solunumları sonucu etilen gazı üretirler. Sebzeler, meyvelere göre daha fazla etilen üretirler. Etilen sebze ve meyvelerin yaşlanmasını hızlandırır.

İlk giren ilk çıkar kuralını benimseyin: Yiyeceklerinizi saklarken, “ilk giren ilk çıkar” kuralına uymanız önemli. Eve getirdiğiniz yeni yiyecekleri buzdolabınızdaki eski yiyeceklerin arkasına yerleştirirseniz bu kuralı uygulamanız kolaylaşır.

Saati izleyin: Buzdolabından çıktıktan sonra yiyeceklerin oda sıcaklığında iki saatten fazla bekletilmemesine dikkat edin.

Buzlanmayı çözün: 5 milimetreden daha kalın olduğunda buz çözülmelidir.  Buz, ısı iletimini, yiyeceklerin soğutulmasını engeller; enerji tüketimini artırır.

Yalnızca içini değil dışını da temizleyin: Buzdolabının sadece içini temizlemek yetmez; dışını, özellikle de arkasını ve altını da temizleyin. Buzdolabınızın arkasındaki metal kafes (yoğunlaştırıcı) ve altındaki kompresörün üzerindeki kir ve tozların temizliği çok önemlidir. Bu toz ve kirler, buzdolabınızın daha az verimli çalışmasına neden olacaktır.

Editör: TE Bilisim