Durim Abazi / İstanbul / Özel Haber
Son iki yılda, Rus uçaksavar füzesi sistemi “Pancir S1”, T-72 savaş tankları ve BRDM-2 zırhlı araçları Rusya’dan satın alma veya bağış olarak Sırbistan’a getirildi ve teslim edildi. Yetkililere göre, askeri silah ve teçhizat, Rusya Federasyonu tarafından hava ve nehir yoluyla Sırbistan’a getirildi. Uçuşlar ve ulaşımla ilgili veriler, Rus silahlarının kısmen Avrupa Birliği (AB) ve NATO üye devletlerinin topraklarından Sırbistan’a geldiğini gösteriyor.
NATO ÜLKELERİ BASKI ALTINDA
Şimdiye kadarki tek tepki, 2019’da Tuna boyunca Rus tanklarının ve zırhlı personel taşıyıcılarının teslimatını engelleyen Romanya’dan geldi. Avrupa Komisyonu’ndan Özgür Avrupa Radyosuna açıklmalarda bulunarak, geçiş izni verme kararlarının Avrupa bloğuna üye devletler tarafından bağımsız ve yetkilerine uygun olarak alındığını söyledi.
Diğer yandan NATO’dan, Özgür Avrupa Radyosuna yanıt olarak, Sırbistan’a gönderilecek Rus silahlarının İttifak üyesi ülkeler aracılığıyla nakledilmekte olduğu gerçeği hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
Ancak Washington’daki Cato Enstitüsü’nün savunma ve dış politika çalışmalarından sorumlu kıdemli yardımcısı Ted Galen Carpenter’a göre, Bulgaristan’ın Rusya’nın Sırbistan’a silah sevkiyatını kolaylaştırmadaki işbirliği konusundaki raporları NATO içinde önemli anlaşmazlıklara neden olabilir.
“Teorik olarak, İttifak’ın tüm üyeleri bu tür kararlar alma egemenliğine sahiptir. Ancak gerçek şu ki, üyeler kilit siyasi veya askeri konularda alışılmadık davranışlarda bulunmamaları için baskı altında.” belirten Carpenter, özellikle ABD’nin NATO’nun lideri olarak bu konuda güçlü bir pozisyona sahip olması durumunda geçerli olduğunu söyledi.
MACARİSTAN RUSYA’YA İZİN VERMİŞTİ
Rusya’dan Sırbistan’a silahlarının sevkiyatı, Temmuz 2019’da, aynı zamanda AB ve NATO üyesi olan Romanya Dışişleri Bakanlığı’nın 10 araç için geçiş izni vermeyi reddetmesiyle gündeme geldi. Rusya, Sırbistan’a BRDM-2’lerinin sevkiyatını, Avrupa Birliği’nin 2014 yılında Ukrayna’nın Kırım yarımadasının ilhakı nedeniyle Rusya’ya uyguladığı yaptırımları gerekçe olarak gösterdi. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç, o sırada araçların taşıması nasıl yapıldığına dair daha fazla ayrıntı vermeden “bazılarının itirazlarına rağmen” hava yoluyla getirildiğini, belirtmişti.
Macaristan Hükümeti Eylül 2019’da, AB yaptırımlarına rağmen, zırhlı araçların Rusya’dan Sırbistan’a taşınmasına izin verdiğini, çünkü bu nakliye sivil uçaklarla gerçekleştirildiğini kaydederek bunun için gerekli izin alınmaması gerektiğini belirtmişti.
