Göreve başlamasının ertesi gününde ilk röportajını AA'ya veren Libya Başbakanı, yeni hükümetin öncelikleri, ülkede iç barışın tesisi, savaş suçlarının soruşturulması ve yeni dönemde Türkiye-Libya ilişkileri hakkında açıklamalarda bulundu. Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde 1-5 Şubat tarihlerinde İsviçre'de toplanan Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun (LSDF) 74 üyesi tarafından yapılan oylama sonucunda Başbakan seçilen Dibeybe, forum kapsamında 24 Aralık 2021'de yapılmasına karar verilen seçimlere kadar Libya'yı yönetecek.

TEKNOKRAT HÜKÜMETİ

Dibeybe, kabinesinde eski hükümetten isimlerin yer alıp almayacağına yönelik bir soruya "Olabilir. Biz liyakata dayalı, icraat gücüyle kendini ispatlayan bir teknokrat hükümeti olacağız ve buna uygun isimler hükümette yer alacak. Libya'nın tüm kesimleri adil bir şekilde temsil edilecek. Ancak yönetiminde teknokrasiye odaklanacağız" cevabını verdi.

YENİ HÜKÜMETİN ÖNCELİKLERİ

Yeni hükümetin önceliklerinin neler olacağını değerlendiren Dibeybe, ilk olarak Kovid-19 salgınına karşı aşı tedarikine önem vereceklerini vurguladı. Öncelikleri arasına, Libya genelinde günlük 5 saati bulan ve Libyalıların yaşamını zorlaştıran en büyük sorunların başında gelen elektrik kesintilerini de ekleyen Libya Başbakanı, "Hükümetimizin öncelikleri arasında ilk olarak Kovid-19'a eğilmek olacak. Bu tüm dünya halkları için olduğu gibi Libya halkı için de önemli bir konu. Libyalıların yararlanması için aşıya ulaşmada yapabileceğimizin en fazlasını yapacağız. Ardından elektrik ve sağlık gibi konularda yaşanan yaşamsal zorluklar ve günlük sıkıntılarla ilgileneceğiz. Sonrasında barış komisyonları oluşturma ve de Başkanlık Konseyi ile anayasa hazırlama konularını düşüneceğiz" dedi.

BARIŞ KOMİSYONLARI

"Barış komisyonları" oluşturma planının içeriği hakkındaki soruya yanıt olarak Dibeybe, Libya krizinin çözümü için toplumsal barışın sağlanmasının önemine dikkati çekti. Dibeybe, bu komisyonları "Libyalılar arasında, ülke içinde barışın tesisi için" kuracaklarını belirterek, "Halk, kabileler ve aralarında husumet ve düşmanlık bulunan kesimler bir araya gelecek. Zararların tazmini için bütçe oluşturacağız. Libyalıların bakış açılarını en ileri seviyede birbirine yakınlaştıracağız” diye konuştu.

DOĞU BÖLGESİNE BAKIŞ

Dibeybe, Libya'daki gayrimeşru güçlerin lideri Halife Hafter'in kontrol ettiği doğu bölgesinde kurulan, Abdullah es-Seniy'nin liderliğini yaptığı sözde hükümetin yeni yönetime yönelik tavrını da değerlendirdi. Uluslararası tanınırlığı bulunmayan Seniy yönetiminin, "Göreve devam edeceğine ve son sözün Tobruk'taki Temsilciler Meclisi'ne ait olduğuna" ilişkin önceki gün yaptığı açıklamasını da değerlendiren Dibeybe, "Hükümetimizin, (Tobruk'taki) Temsilciler Meclisinden onay alması gerekecek. Bu açıdan (Seniy) hükümetinin bekleyeceğini söylemesi mantıklı bir ifade. Zaten görünüşe göre Temsilciler Meclisi, (LSDF'ndan) çıkan sonuçları memnuniyetle karşıladığını duyurdu. Karar Libyalıların kararıdır. Libya halkı bu hükümetin seçilmesini sevinç ve mutlulukla karşıladı. Onlar da (Temsilciler Meclisi), Libya halkının bir parçası. Halkın seçiminin belirlediği çizgi dışında bir çizgiye gireceklerinin mümkün olduğunu düşünmüyorum" dedi.

TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİN SEYRİ

Yeni dönemde Libya-Türkiye ilişkilerini de değerlendiren Dibeybe, iki ülke arasında "dayanışma" olacağı vurgusu yaptı.Dibeybe, " Türk halkı ve devletiyle çok büyük dayanışmamız olacak. Türkiye, müttefik, dost ve kardeşimizdir. Ayrıca Libyalıların gerçek hedefl erine ulaşmasında onlara destek olmak için büyük imkanlara sahip. Türkiye bizim için gerçek ortağımızdır" mesajını verdi. Bir iş insanı olarak, Türkiye ve Libya arasındaki ticari ilişkileri nasıl değerlendirdiğine yönelik bir soruya Dibeybe, "Türkiye, sadece Libya'da değil dünyada kendini göstermiş bir ülke. (Savaş döneminde) Libyalıların serbestçe gidebildiği, havaalanını açan, Trablus'taki Büyükelçiliğini açık tutan tek ülke Türkiye'ydi. Türkiye ve Libya halkı arasında ekonomik alanda büyük bir dayanışma olacağına inanıyorum. Bu dayanışmayı geliştirmeyi ve ticaret hacmini arttırarak en yüksek seviyelere çıkarmayı umuyorum" sözleriyle yeni dönemin rotasını da tescilledi.

SAVAŞ SUÇLARINA SORUŞTURMA

Libya'da Halife Hafter milisleri, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından da bazıları gündeme getirilen, Terhune kentinde bulunan toplu mezarlar, yargısız infazlar, yüzbinlerce Libyalının ülke içinde yerinden edilmesi, sivil yerleşimlere mayınlar tuzaklanması gibi savaş suçları sorumlu tutuluyor. Libya kamuoyunun da siyasi diyalog sürecinde en fazla üzerinde durduğu konulardan biri olan savaş suçları sorumlularının hesap vermesi konusunda nasıl adım atacakları sorusuna cevaben Dibeybe, "Savaş suçları ile kanun otoritesi ve işleyişi ilgilenecek. Ancak Libya barışının tesisi için zorlu bir aşamadayız. Her iki tarafın da tavizler vermesi gerekiyor. Suçları sabit görülenler ise yargı ve adaletle karşılaşacaktır. Onlar kendi duruşunda biz de kendi duruşumuzda aşırıcı olamayız. Biz tüm Libyalı tarafl ar arasında gerçek bir barış istiyoruz" şeklinde konuştu.

HAFTER'DEN POLİTİK TEBRİK

Libya'nın doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in milislerinin sözcüsü Ahmed el-Mismari, geçici yönetimin seçilmesini memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. Sözcü, Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde yapılan forumda Libya'daki geçici yönetimin seçilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek "Başkanlık Konseyi Başkanlığına seçilen Muhammed Menfi ile Başbakanlığa seçilen AbdulhamidDibeybe'yi tebrik ediyoruz" dedi. Uzmanlara göre Mismari’nin bu tebriği uluslararası kamuoyu nezdinde oyunbozan taraf olmamak için yaptığı göstermelik bir hamleden ibaret kalıyor.

YUNANİSTAN YİNE PANİKLEDİ

Yunanistan, Türkiye ile yapılan deniz sınırı anlaşmasının ardından kapattığı Libya’daki Büyükelçiliğini ve Bingazi’deki Konsolosluğunun acilen açılması kararını aldı. Yunanlar bu adımla sözde barış ve müzakereden yana tavır takındıkları imajını vermeye çalışıyor. Zira Yunanistan Dışişleri Bakanlığı tarafindan yapılan açıklamada, önceki gün yaşanan gelişmeler ışığında BM öncülüğünde İsviçre’de toplanan Libya Siyasi Diyalog Forumu (LSDF) üyelerinin oylaması sonucunda, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı ve üyeleri ile Muhammed Menfi’nin Başbakan olarak belirlenmesinden sonra Libya’nın başkenti Trablus’taki Yunan Büyükelçiliği’nin yeniden acilen açılması ve Bingazi’deki Konsolosluğun da açılması için gerekli çalışmaların yapılması kararının Yunanistan Dışişleri Bakanı NikosDendias tarafından verildiği belirtildi

LİBYA BAŞBAKANI ABDULHAMİD DİBEYBE KİMDİR?

Libya'da devrimin kalesi olarak kabul edilen Misrata kentinde 1958'de dünyaya gelen Dibeybe'nin ülkenin batısındaki aşiretlerin desteğine sahip olduğu belirtiliyor.Yıllardır süren savaş ve siyasi krizlerin gündemi işgal ettiği Libya'da, Başbakan seçildiği sürece kadar kamuoyu tarafından tanınmayan Dibeybe, daha çok nüfuzlu bir iş insanı olarak biliniyordu. Libya'nın en büyük inşaat firmalarından biri sayılan Libya Yatırım ve Kalkınma Şirketi'ne (LIDCO) 2006'dan bugüne liderlik eden Dibeybe, ülkenin önde gelen futbol kulübü Etihad'ın da başkanlığını yapıyor. Lisans ve yüksek lisans eğitimini Kanada'da mühendislik alanında tamamlayan Dibeybe için, yakınları "Mühendis" lakabını da kullanıyor. Libya Başbakanının çocuklarının Kanada vatandaşlığının bulunduğu ifade ediliyor.

Editör: TE Bilisim