Mangal kömürü yapımı suni bir işlemdir ve geniş bir alana ihtiyaç vardır. Genel olarak yüksek sıcaklıkta, az oksijen ile ısıtılarak ortaya çıkan kalıntılardan oluşmaktadır. Yüksek sıcaklıkta az oksijenle ısıtılıp mangal kömürü oluşturmak için öncelikle oduna ihtiyaç vardır. Bu ihtiyaç da devlet tarafından karşılanmaktadır. Devlet belirlediği ormanlık arazilerdeki ağaçların budanması işleminden sonra ortaya çıkan odun parçalarını temin eder.

Mangal kömürü yapılmadan önce gerekli yerlerden izin alınması gerekir. Alınan izinler doğrultusunda temin edilen odunlarla üretim işlemi yapılmaya başlanır. Odunların meşe ağacı odunu olması gerekir. Odun parçaları eşit boylarda üst üste konularak çadır şeklinde dizilir. Bu dizim işlemi sırasında dikkat edilmesi gereken bir husus vardır. O da odunların arasında boşluk kalmamadır. Aksi halde yapılan işlem bize kömür yerine sadece kül verecektir.

Odunlar aralarında boşluk kalmayacak şekilde dizildikten sonra, toprak ya da saman ile örtülür. Toprağın üzerine de kömür tozu kaplanır. Ufak bir yerden tutuşturulup odunların yanması beklenir. Odunlar 20 gün boyunca yavaş ateşle yanar. Mangal kömürü olabilmesi için yavaş yavaş yaması gerekmektedir. Böylece su ve uçucu bileşenler ayıklanarak ortaya çıkar. Odunların arasında boşluk kalması oksijen miktarını arttıracağı için yanma hızını da arttıracaktır. Böyle olması durumuda odunlar hızlı yanarak kömür olamayacaklardır.

Mangal kömürü yapım işlemi, zor ve zaman isteyen bir iştir. Aynı zamanda yapım işlemi aşamasında dikkatli olunması herhangi bir yangına sebebiyet verilmemesi gerekir.

MANGAL KÖMÜRÜ NE ZAMAN YAPILIR?

Mangal kömürü üretimi her mevsim yapılan bir üretim değildir. Belirli dönemlerde yapılır. Bu da sürekli bir istihdam sağlamamaktadır. Mevsimlik işçilerin çalışması ile üretim faaliyetleri gerçekleşir.

MANGAL KÖMÜRÜ NEREDE YAPILIR?

Mangal kömürü yapılan yerler ağaçlık arazilerden, bina ve yaşam formlarından uzakta olmak gerekir. Bunun sebebi ise olası bir yangın çıkma ihtimalinden dolayıdır.

Mangal kömürü, Bursa’da İnegöl yaylasında ve birçok yaylada, Aydın’ın Yenipazar ilçesinde üretim yapılmaktadır. Sadece Bursa ve Aydın’da değil Türkiye’nin birçok ilinde de üretim yapılmaktadır.

MANGAL KÖMÜRÜ YAPMAK İÇİN GEREKLİ MALZEMELER NELERDİR?

Mangal kömürü yapmak için kullanılan malzemeler kolayca bulunabilir.

·         Meşe ağacından odun

·         Toprak ya da saman

·         Kömür tozu

·         Ateş

Kömür yapmak için gerekli malzemeler bunlar olup yapım aşamasında dikkat edilmesi gerekir.

NARGİLE KÖMÜRÜ

Nargile kömürü yapılırken herhangi bir ağaç kesilmeden yapılmaktadır. Yeni nesil nargile kömürü tarımsal atıklar kullanılarak yapılmaktadır. Bu tarımsal atıkların başında Hindistan cevizi kabuğu gelir ve çeşitli meyve kabuğu ve çekirdeklerinin karbonlaştırılması sonucu yapılmaktadır. Mangal kömüründen faklı olarak doğal açık alanda değil makineler yoluyla yapılmaktadır. Bu sayede de yakıldığı zaman zehirli gazlar sağlamaz ve uzun süre yanar. Ortalama yanma süresi 1 buçuk 2 saattir.

Nargile kömürünü yakarken de köz yakma makinesi kullanılır. Eğer evde yapıyorsanız ve köz yakma makineniz yok ise ocakta 5 10 dk. boyunca kömürler yanana kadar beklemeniz gerekir. Nargile kömürünün her tarafı yanmadan kullanma durumunuzda nargilenizi içerken kötü bir tat oluşumu olmaktadır.

3 farklı şekilde nargile kömürü oluşumu vardır. Bunlar:

·         Meşe kömürü

·         Hindistan cevizi kabuğu kömürü

·         Sıkma kömürdür.

Bu kömürlerin şekilleri yuvarlak, küp ve sıkma şeklindedir.  Yuvarlak şekilde olanlar kimyasal yollarla oluşmuş kömürlerdir. Meşe kömürü bunlardandır. Zor yanarlar ve kısa süre içerinde biterler. En uzun süre yanan kömürler Hindistan cevizi kabuğu kömürleridir. Atık maddelerden yapılır. Sıkma kömürlerin yanma süresi de kısadır fakat yuvarlak şekilli kömürlere oranla daha uzun süre yanarlar.

Editör: TE Bilisim