Yapı Kayıt Dökümü, binanın özelliklerine göre değişen bir ücretin ödenmesinden sonra e- Devlet üzerinden yapılan başvurularla mülk sahiplerine verilir. Yapı kayıt belgesi, internet üzerinden ödeme yapılmasının ardından 24 saat içinde taraflara iletilir halde olur.

E-Devlet üzerinden almak istemeyen vatandaşlar da ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlıklarından yapı kayıt belgelerini edinirler.

Yapı Kayıt Belgesi Nedir?

Yapı Kayıt Dokümanı, yapımı tamamlanan bina ve mülklerin yapım kurallarına uygun olduğunu resmiyeten gösteren belgedir. Yapı kayıt belgesine sahip olmayan binalar yasal olmadığından elektrik, su, doğalgaz gibi temel ihtiyaç aboneliklerini açtıramaz ve herhangi bir yerleşim sağlayamazlar. Yapı kayıt belgesi olmayan veya alamayan binalar yetersiz görülürler. Haklarında yıkım kararı alınması kararlaştırılmıştır. Bu belgeyi zorunlu kılmadaki bir diğer amaç, özellikle de büyük şehirlerdi kaçak yapılaşmanın önüne geçmektir.

Yapı Kayıt Belgesi Alındıktan Sonra Ne Yapılır?

Yapı kaydı belgesi alımı sonrası, bu kuralların uygulanması gerekiyor:

  • Yapı kayıt belgesi belediyeye verilir.
  • Bina aboneliklerinin bağlanması için ilgili mercilere başvuru yapılır.
  • Para ve yıkım cezaları belediyeden sildirilir. 3194 sayılı kanunla alınmış yıkım kararları dahilinde olan binalar için kesilmiş cezalar alınmış belgeyle kanıtlanarak sildirilir.
  • Yapı Kayıt Belgesi Tapu İşleri Müdürlüğünden tescil ettirilir. Eğer tescillenmezse yine ceza işlemi uygulanır.

Yapı Kayıt Belgesi Sorgulama Nasıl Yapılır?

Yapı kayıt dökümü sorgu işlemi, e-Devlet sistemi üzerinden ilgili siteden (https://www.turkiye.gov.tr/cevre-ve-sehircilik-imar-barisi-kayit-basvurusu-ve-sorgulamasi) yapılmaktadır. Yapı kayıt belgesi hakkındaki diğer işlemler de (güncelleme, değişiklik veya iptal) yine bu adresten yapılır.

Yapı Kayıt Belgesi Ücretleri Ne Kadar?

Yapı kayıt belgeleri bedelleri, belirlenirken mülkün bulunduğu arsanın değeri, belediyeden alınan birim metrekare değerleriyle belirlenir. Emlak değeri yani yapı kayıt belgesi ücreti hesaplanırken de bu değerler göz önünde bulundurulur:

  • Taşınmazlara belirlenen arsa payı üzerinden,
  • Arsa üzerinde birden fazla bina bulunuyorsa, sadece Yapı Kayıt Belgesi başvurusunda bulunan yapı üzerinden,
  • Hisseli tapu taşınmazın yapı sahibine ait hisse üzerinden ücretlendir yapılır.
  • Malların büyüklüğüne göre yapılan fiyatlandırma da şöyle belirlenmiştir:
  • Basit yerleşimler için metrekare başına 200 TL,
  • Basit sanayi yapıları ve 1-2 katlı apartmanlar için metrekare başına 600 TL,
  • Entegre sanayi binaları ve 3-7 katlı apartmanlar için metrekare başına 1000 TL,
  • 8 ve daha fazla katlı binalar için metrekare başına 1600 TL,
  • Alışveriş merkezi, hastane, otel, villa ve lüks yerleşim yerleri için metrekare başına 2000 TL,
  • Enerji üretim tesisleri için MW başına 2.000.000 TL, 
  • Liman, Tersane ve iskele gibi yapılar için metrekare başına 1500 TL,
  • Havuz, spor salonu, dolgu alanı, istinat duvarı gibi yapılar için de metrekare başına 150 TL olarak yaklaşık ücretlendirme yapılır.

Yapı Kayıt Belgesi Geçerlilik Süresi Ne Kadardır?

Yapı kayıt dökümünün geçerlilik tarihi sınırlandırılması yoktur. Alınmış belge, kentsel dönüşüm veya yeniden yapılanma gibi ciddi kararlar dışında alındığı tarihten itibaren geçerliliğini korur. 

Yapı Kayıt Belgesi Hangi Alanlar İçin Düzenlenmez?

Yapı kayıt evrakı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından denetleme ve düzenleme yapılmayacak alanları için de belirlenmiştir. Bu alanlar şunlardır:

  • Boğaziçi ve Boğaziçi sahil kesimi
  • İstanbul Tarihi yarımada içinde kalan yerler
  • Çanakkale Savaşı’nın gerçekleştiği Gelibolu Yarımadasının belirlenmiş tarihi yerleri
  • Üçüncü kişilere ait konut taşınmazları
  • Maliye Bakanlığı tarafından belirlenmiş ve devlet hazinesine dahil edilmiş alanlar
  • Bu alanlar için Yapı Kayıt Belgesi düzenlemesi suç sayılır ve herhangi bir şekilde ve koşulda düzenlenen belgeler tespit edildiğinde iptal edilir. Düzenleyen kişiye de suç duyurusunda bulunulur.
Editör: TE Bilisim