Karadeniz'de 2 yıl önce 40 yıldır haziran ayı ortalaması 19 derece civarında olan deniz suyu sıcaklığının 26 dereceye yükseldiği tespit edildi. Mevsim normallerinin üzerinde seyreden deniz suyu sıcaklığı ile ısınan suyun yükselerek atmosferin dengesini bozduğu, oluşan lokal şiddetli yağışlarla birlikte can ve mal kayıplarına neden olan sel ve heyelanlara yol açtığı belirlendi. Bunun üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Trabzon, Rize, Artvin, Giresun, Ordu ve Samsun illerini kapsayan 15 maddelik 'İklim Değişikliği Eylem Planı' hazırladı.
1950 RİSKLİ YAPI
Eylem planı kapsamında bölgede yaklaşık 19 bin akar dere, 131 bin kuru dere ile 1430 kilometre yol üzerinde inceleme yapıldı. İncelemede ilk etapta, dere yatağında bulunan ve iklim değişikliği nedeniyle risk altında olan 1950 binanın acil olarak taşınması gerektiği tespit edildi. Bu binalarda yaşayan 2 bin aile, kentsel dönüşüm kapsamında inşa edilecek yeni konutlara taşınacak.
665 BİNA TESPİT EDİLDİ
Sel ve heyelan tehlikesini en fazla yaşayan Rize'de ise eylem planı kapsamında 40 ayrı dere yatağında sel riski altında 'acil ve öncelikli boşaltılması' gereken 665 bina tespit edildi. Bayram sonrası tebligatların ardından tahliye edilerek yıkılacak yapıların sahipleri kentsel dönüşüm kapsamında inşa edilecek yeni konutlara taşınacak. Kentte eylem planı kapsamında ise heyelan riski taşıyan yapıların da ayrıca tespit edilmesi için çalışma başlatıldı. Valilik ve AFAD koordinesinde tespit edilecek yapılar da tahliye edilerek, taşınacak.
"HEYELAN RİSKİ TAŞIYANLAR TESPİT EDİLİYOR"
Plan kapsamında bölgede tespitlerin sürdüğünü kaydeden Bakan Kurum, şunları söyledi:
İklim Değişikliği Eylem Planı kapsamındaki tespitlerimiz çerçevesinde Rize'de dere güzergahı üzerindeki 665 yapı tespit ettik. Bir de heyelan riski taşıyanlar var. Dere güzergahında kalan yapıları netleştirdik. Heyelan riski taşıyanlarla ilgili tespitler sürüyor. Bu konuyla ilgili vatandaşlarımıza bayramdan sonra tebligatlarımızı yapacağız. Taşınma ve kira yardımı vereceğiz. TOKİ Başkanlığımız eliyle ilk etapta 550 konut yapım sürecini de başlattık. Bu konutları dere güzergahındaki riskli yapı sahipleri için yapıyoruz. Diğer taraftan heyelanla ilgili AFAD'ımız burada valiliğimizle koordineli bir çalışma yapacaklar. Heyelan riski altında olan yapılar da var ise bunların da çalışmasını ayrı olarak yürüteceğiz. Bu çalışmalarımızı ve tespitlerimizi İklim Değişikliği Eylem Planı kapsamında yapıyoruz. Hem DSİ hem AFAD birlikte bu çalışmayı yürüteceğiz. En geç bir yıl içerisinde de konutlarımızın teslimini yapıyor olacağız. Amacımız Rize’de selden zarar gören vatandaşlarımızın yaralarını en hızlı şekilde sarmak.
YENİ EYLEM PLANI
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hayata geçirilen Karadeniz Bölgesi'ndeki 6 ili kapsayan, 15 maddelik 'İklim Değişikliği Eylem Planı'nı ile mekansal strateji planı ve bütün ölçeklerdeki mekansal planlar, iklim değişikliği parametreleri dikkate alınarak hazırlanacak.
Bölgeye ait mekansal strateji planları çerçevesinde alt ölçekli planlar revize edilecek. Plan ile öncelikli olarak dere yataklarında yer alan binalar tespit edilecek ve uygun alanlar için kamulaştırma ile taşıma süreci planlanacak.
Yüksek heyelan riski bulunan bölgelerde yer alan binalar, uygun alanlara taşınacak ve bu bölgelerde inşa faaliyetlerine izin verilmeyecek.
KÖPRÜ VE VİYADÜKLER ONARILACAK
Ekonomik ömrünü tamamlamış veya yetersiz kesit genişliğine sahip köprüler, önceliklendirme yapılarak kaldırılacak.
Karadeniz Sahil Yolu'nda, yağış sularının denize ulaşmasına engel olan bölümlerinde menfezlerin kapasitesi artırılacak.
Köy yolları gözden geçirilerek, bu yolların tahrip olmasının en büyük nedeni olan köprü, viyadük gibi yapıların onarımları yapılacak.
Hastane, okul, sağlık ocağı, kaymakamlık gibi kamu binaları riskli bölgelerden kaldırılacak. Doğal afet riski taşıyan alanlarda can ve mal güvenliği açısından erken uyarı sistemleri kurulacak.
