Sümeyye Aksu / Özel Haber - Dünyanın koronavirüsle mücadelesi son dönemde yeni bir boyut kazandı. Delta varyantının da etkisiyle ABD ve Avrupa ülkeleri salgında zor günler geçiriyor. Türkiye de vakalar artışta. Aşılama tüm hızıyla devam ederken, salgında toplumsal bağışıklık büyük önem taşıyor. Bunun çözümü de nüfusun yaklaşık yüzde 75’inin aşılanması. Çok sayıda ülke, aşı karşıtları nedeniyle aşılama sürecinde sorun yaşıyor. Aşı olmayanlar nedeniyle toplumsal bağışıklık hızlı bir şekilde sağlanamazsa ülkelerde kısıtlamalar yeniden gündeme gelecek ve geliyor. ABD, Almanya, İtalya, Fransa, Yunanistan, Özbekistan, Tacikistan ve Kenya gibi ülkeler ise aşıyı zorunlu hale getiriyor. Aşı olmayan kişilere kısıtlamalar uygulanıyor.
TÜM BİLİM İNSANLARI AŞI OLMAYI ÖNERİYOR
Akıllara gelen soru ise Türkiye’de böyle bir uygulamaya gidilir mi? Türkiye’de son dönemde artan vaka artışlarıyla birlikte “aşı zorunluluğu” konusu sıkça konuşulmaya başladı. Şu an için aşı olma konusunda bir zorunluluk durumu bulunmuyor. Ancak tüm doktorlar ve bilim insanları virüsten korunabilmek için aşı olmayı öneriyor. Özellikle önümüzdeki günlerde aşılamanın dünyada da yüksek seviyeye ulaşmasıyla birlikte bazı alanlara aşı zorunluluğu getirilmesi bekleniyor. Örnek olarak istenilen seviyeye ulaştığında sinemaya ya da uçak seyahatine aşı olma zorunluluğu getirilebilir. Bu nedenle sırası gelen kişilerin aşıları- nı yaptırmasında fayda bulunuyor. Sonuç olarak yasal şekilde aşı zorunluluğu olmasa da bilim insanları aşının faydası nedeniyle yapılması tavsiyesini veriyorlar. Aşı ile ilgili nihai karar ise Bilim Kurulu’nda ele alınacak.
KISITLAMANIN GÜNDEME GELMESİ GEREKİYOR!
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, aşı yaptıran kişilerin bireysel haklarının olduğunu vurgulayarak, bazı ülkelerde aşı olmayanlara kısıtlamalar uygulandığını hatırlattı. Bu durumun Türkiye’de de gündeme gelebileceğini söyleyerek “Toplumda 10 kişiden 1’i aşı olmamak için elinden geleni yapacak. Bunu engellemek için, tıpkı aşısızların hakkı olduğu gibi aşı olanların da bireysel sağlıklarını koruma söz konusu” dedi.
FACEBOOK AŞI KARŞITI HESAPLARI SİLİYOR
ÖNDE gelen sosyal medya platformlarından Facebook, aşı karşıtı yanlış bilgilerin yayılmaya çalışıldığı bir kampanyaya dahil olan yüzlerce hesabı kapattığını duyurdu. Facebook, konuya ilişkin son raporunda, Rusya merkezli AdNow adlı bir şirkete ait infl uencer pazarlama ajansı Fazze’nin, söz konusu ağ ile bağlantılarının olduğunu söyledi. Kapatılan hesapların Hindistan, Latin Amerika ve ABD’yi hedefl ediğini söyleyen şirket, bu hesapların ayrıca “infl uencer” olarak bilinen etki alanı yüksek, çok takipçili kullanıcılarla da işbirliği yapmaya çalıştığını vurguladı.
AŞILARI KARALAMA KAMPANYASI
Araştırmalar, Kasım 2020’de aynı ağın AstraZeneca aşısında şempanzelerden alınan bir virüs kullanıldığını bu yüzden aşının tehlikeli olduğunu yaydığını da tespit etti. Geçtiğimiz ay BBC Trending tarafından yayımlanan bir soruşturma, Mayıs 2021’de Fazze tarafından Pfizer aşısıyla ilgili riskler hakkında yanlış iddiaları yaymaları için infl uencerlara nasıl para teklif edildiğini ortaya koymuştu. Facebook’a göre bu son durum, kampanya ağının batı ülkelerinin aşılarını karalama girişimlerinin ikinci dalgası.
Türkiye’de yeni dönem
TÜRKİYE’DE normalleşme adımları sonrası vaka sayıları ciddi oranda artışa geçerken, hükümet turizm sezonu boyuna genel pandemi tutumunda değişiklik yapmayacak. Eylül ayının ikinci yarısında hayata geçirilmesi planlanan tedbirler arasında ise yeni kısıtlamalar veya sokak yasakları bulunmazken, kapalı mekanlara girişlerde PCR testi, aşılı-aşısız ayrımı gibi uygulamaların tartışıldığı öğrenildi. Uzmanlar, öğretmenlerin çoğunluğunun aşı yaptırdığını, öğrencilerin büyük bölümünde risk bulunmadığını belirterek, yüz yüze eğitim konusunda tavrın net olduğunu belirttiler. Üniversitelerdeki yüz yüze eğitim konusundaki hazırlıklar ise daha önceden başladı. Aşı yaptırmamış öğrenciler için PCR testi veya online eğitim gibi seçeneklerin tartışıldığı konuşuluyor.
İkna yolu deneniyor
SAĞLIK Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nurettin Yiyit ise aşılamada şu an Türkiye’nin ikna yolunu denediğini söylüyor. Yiyit, Teşvik ve ikna yolundan sonuç alınamazsa aşı zorunluluğu konusunun gündeme gelebileceğini ifade etti.
***
Ülkelerin aşı zorunluluğu yaklaşımları
FRANSA
Fransa, 4. dalganın önüne geçmek için alınan tedbirleri açıkladı. Belli mesleklerde çalışanlara aşı zorunluluğu getirildi, kısıtlamalar uygulandı. Toplu ulaşım, kapalı mekan ve etkinliklerde aşı kartı zorunlu. Sağlık kartı, kapalı mekanların açık kısımlarında da mecburi oldu. Hastane ve bakımevi çalışanları ile itfaiyecilere aşı zorunlu hale getirildi. İş yerleri, aşı olmayanlara maaş ödemeyebilecek.
YUNANİSTAN
Yunanistan da aşılanmayanlarla ilgili yeni kararlar aldı. Ülkede restoran, kafe ve barların kapalı alanlarına aşısız kişiler alınmayacak. Aşı olmayanlar kapalı mekanlardaki etkinliklere katılamayacak. Tedbirlere uymayana 200 bin euro’ya kadar ceza verilebilecek. Aşı olmayan çalışanın açığa alınması öngörülüyor. 12-15 yaşındakilere aşı uygulaması ise ağustosta başlıyor.
İTALYA
İtalya ülke genelinde “Yeşil Geçiş” belgesini devreye sokma kararı alındı. Aşı olanlara 6 ay geçerli “Yeşil Geçiş” belgesi verilecek. Aşılanmayanlar ve salgın kurallarına uymayanlar bu belgeyi alamayacak. Belgesi olmayanlar restoran ve kafelerin iç mekanlarına alınmayacak. Tiyatro, sinema, müze ve spor etkinliklerinde “Yeşil Geçiş” belgesi zorunlu olacak.
ÖZBEKİSTAN VE TACİKİSTAN
Özbekistan ve Tacikistan da aşı zorunluluğu getiren ülkelerden oldu. Özbekistan’da aşı uygulaması devlet kurumları ve hizmet sektörü çalışanları için zorunlu oldu. Tacikistan’da ise 18 yaş üstü vatandaşlar için aşı zorunlu hale getirildi.
ABD
ABD’de de son dönemde vaka sayıları hızla artıyor. Bu artışın en büyük sebeplerinden birisi de aşı olmayan kişiler olarak dikkati çekiyor. Ülkenin bazı eyaletlerinde aşı zorunluluğu getirildi. ABD Başkanı Biden’ın Sağlık Başdanışmanı ve ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Direktörü Dr. Anthony Fauci, aşı olmayacak kadar küçük çocukları kovid-19’dan koruyabilmek için öğretmenlere aşının zorunlu olması gerektiğini söyledi. Aşı zorunluluğu konusundaki yasal düzenlemelerin federal devlet değil, eyalet ve yerel yönetimler tarafından yapılacağını söyleyen Fauci, ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nin Kovid-19 aşılarına “çok yakında” tam onay vermesinin ardından, yerel yönetimlerin aşı zorunluluklarının yaygınlaşacağını tahmin ettiğini dile getirdi.
ALMANYA
Almanya’da Koronavirüs ile mücadelede aşı olmayanların günlük yaşamları daha da zorlaştırıldı. Kovid-19 önlemlerine göre, 23 Ağustos’tan itibaren aşı olanlar günlük yaşamlarında herhangi bir kısıtlamaya tabi tutulmazken aşı yaptırmayanlar ise bazı kısıtlamalarla karşı karşıya kalacak. “3G” olarak özetlenen yeni kurallara göre ülkede aşı yaptırmayanlar için tüm kapalı mekanlara girişlerde test şartı getirildi.
KENYA
Kenya Kamu Hizmetleri Başkanı Joseph Kinyua, devam eden aşılama kampanyası boyunca memurlara öncelik tanınacağını söyleyerek 23 Ağustos’a kadar ilk doz aşıyı olmayanların disipline sevk edileceği uyarısında bulundu.
