Batı Şeria’nın kuzeyindeki Selfit kentine bağlı El-Matvi Vadisi, bir zamanlar verimli topraklarıyla bölgenin hem “gıda deposu” hem de yeşil doğasıyla insanların güzel vakit geçirdikleri bir yer olarak biliniyordu. Bugün ise El-Matvi Vadisi, Yahudi yerleşim birimleri ve fabrikalardan gelen atık suların altında kalarak kötü kokuların yükseldiği, çiftçilerin birer birer terk ettiği ve hastalıkların kol gezdiği bir izbeliğe dönüşmek üzere. İsrail’in ilhak etmeyi planladığı, Batı Şeria’daki en büyük Yahudi yerleşim birimlerinden Ariel’den çıkan atık sular, 1990’lı yılların başından bu yana söz konusu vadinin içinden geçiyor ve buradaki temiz su kaynaklarına da zarar veriyor.
“DİNLENMEK İÇİN VADİYE GELİRDİK”
Filistinli 45 yaşındaki çiftçi İbrahim Selamet, “Eskiden dinlenmek için vadiye gelirdik, günümüzü burada geçirirdik, sularından içerdik. Bugün ise sağlığı tehdit eden bir yere dönüştü.” dedi. Yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerine işaret eden Selamet, “Yahudi yerleşim birimleri toprak çalıyor ve içinde bulunan her güzel şeyi yok ediyor.” diye konuştu.
“ÇİFTÇİLER VADİYİ TERK EDİYOR”
Cemal el-Ahmed ise kendisinin vadide kalan birkaç çiftçiden biri olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Bir zamanlar vadi çiftçilerle doluydu. Bugün ise çiftçilerin çoğu atık sulardan kaynaklanan hastalıklar ve son yıllarda artmaya başlayan salgınla mücadele edilememesi nedeniyle vadiyi terk etmek zorunda kaldı.” Birkaç dönüm araziye sahip olduğunu aktaran Ahmed, “Kimyasal suların karıştığı atık sular vadiye dökülüyor. Bu da zeytin ağaçlarının ölmesine ve toprak ile suyun kirlenmesine neden oldu.” dedi.
3 AYRI KİRLİLİK
Yahudi yerleşim birimleri uzmanı Dr. Halid Maali’ye göre, Yahudi yerleşim birimleri ve sanayi bölgesindeki fabrikalardan gelen atık sular, Selfit kentinde 3 ayrı kirliliğe yol açıyor. Hava, su ve topraktaki kirlenmeye dikkati çeken Maali, atıklardan yayılan kötü kokuların öncelikle hava kirliliğine neden olduğunu belirtti. Maali, bu durumun bölgeyi çiftçiler ve tatilciler için itici bir ortam haline getirdiğini, ayrıca göğüs hastalıklarına yol açtığını vurguladı. Vadideki dere yatağında bulunan çok sayıda ağacın kirli atık su nedeniyle öldüğünü ifade eden Maali, atık suyun yer altı sularına da karıştığını kaydetti.
YASA DIŞI YERLEŞİM BİRİMLERİ
İşgal altındaki Doğu Kudüs'te 13, Batı Şeria'da 250'den fazla yasa dışı Yahudi yerleşim birimi bulunuyor. Bu yerlerde ikamet eden 650 binden fazla Yahudi yerleşimci, işgal altında yaşayan Filistinliler için hayatı daha da zor hale getiriyor. Uluslararası hukuka göre, işgal altındaki Filistin topraklarında bulunan tüm Yahudi yerleşim birimleri yasa dışı kabul ediliyor.
