Sultan Mahmud devrinin en önemli icraatından birisi olan Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması tarih kitaplarında geniş bir şekilde yer almaktadır. Osmanlı tarihinin önemli bir yer tutan olayın adı Vaka-i Hayriye olarak geçer yani “hayırlı olay” olarak çevrilmişti. Avrupa’daki devletlerin iç işlerine karışmasını istemeyen II. Mahmud’un, devletin idarî sistemini düzene sokarak yeni bir askerî yapılanma kurdu. Peki, Yeniçeri ocağı ne zaman kaldırıldı? Vaka-i Hayriye olayı nedir? İşte detaylar…
YENİÇERİ OCAĞI NE ZAMAN KALDIRILDI? VAKA-İ HAYRİYE OLAYI NEDİR?
Vaka-i hayriye, 1826 yılında yeniçeri ocağının sultan 2. Mahmud tarafından ortadan kaldırılması olayıdır. “Hayırlı olay” anlamına gelmektedir. 1324 yılında kurulan yeniçeri ocağı, 1658 yılından itibaren tüm önemini kaybetmiş ve ayaklanmaların olduğu bir yuva haline gelmişti. Yeniçeriler; istemedikleri padişahı, veziri indiriyor, istediğinde öldürüyordu. yeniçerilerin başına buyruk hareketleri halkı rahatsız ediyordu. Yeniçerilerin ilmiye sınıfına hakaret etmesi bardağı taşıran son damla olmuş, bunun üzerine ilmiye sınıfı ile halk yeniçerilere karşı birleşmişti.
Sultan 2. Mahmud, Avrupa ordularının aldığı eğitimle yetiştirilmek üzere “eşkinci” adı verilen yeni bir askeri örgüt kurulmasını emretti. Yeni eğitimi istemeyen yeniçeriler ayaklandı. Bu durumdan yaralanan 2. Mahmut, yeniçeri ocağını kaldırmak için harekete geçti.
Vaka-i Hayriye’nin gerçekleşmesinin bir sebebi de devlet içinde devlet olmuş yeniçeri grubunun, artık ulema tarafından desteklenmemiş olmasıdır. İyice pervasızlaşmış olan yeniçeriler, en son 3. Selim’i öldürmüşler fakat 2. Mahmut’un tahta çıkmasına engel olamamışlardır. 2. Mahmud ise çok temkinli davranmış ve yeniçerilerin defterini dürmek için tam 18 sene beklemiştir. Önce alemdar’ın ortadan kaldırılmasını sağlamış ardından yeniçeri ocağını ortadan kaldırmıştır.
