TBMM Başkanı Mustafa Şentop, uluslararası kuruluşların bir kısmının, özellikle Birleşmiş Milletlerin (BM) kuruluş misyonlarını yerine getirmekten çok uzak olduğunu belirterek, “Uluslararası kuruluşların, yalnızca belirli ülkelerin çıkarlarına değil, tüm insanlığın yararına hizmet etmesi gerektiğini ve bu yönde kapsamlı reformların ihtiyaç haline geldiğini düşünüyorum.” dedi.
Şentop, Kazakistan Meclisi tarafından Kazakistan Cumhuriyeti Kurucu Cumhurbaşkanı Günü dolayısıyla düzenlenen, “Elbaşı Nursultan Nazarbayev’in Kazakistan parlamentarizminin oluşumu ve gelişimindeki rolü” konulu programa videokonferansla katıldı.
“KAZAKİSTAN BÖLGEDE BARIŞIN TEMİNATI”
Şentop, Kazakistan’ı, Orta Asya’da önemli bir siyasi ve ekonomik ortaklığın ötesinde bölgede istikrar ve barışın teminatı olarak gördüklerini belirtti.
Şentop, özellikle 2017’deki anayasa değişikliği ve sonrasında atılan adımlarla parlamenter yetkilerin genişletilmesi, parlamentonun güçlendirilmesi ve Kazak halkının yönetimdeki temsilinin artırılmasının, Nazarbayev’in demokrasi ve devlet anlayışının en somut örneklerinden olduğunu ifade etti.
DÜNYA ASYA’YA KAYIYOR
Parlamentoların, artık yalnızca bir yasama ve denetleme organı olmanın ötesinde dış politikanın da önemli bir aktörü haline geldiğine değinen Şentop, parlamenter diplomasinin, özellikle çok taraflılık ve uluslararası kurumlar bağlamında her geçen gün güçlendiğini, geleneksel diplomasi kanallarının çıkmaza girdiği durumlarda yol gösterici bir pozisyona sahip olduğunu, yeni alanlar ve iletişim mecraları açtığını anlattı.
Mustafa Şentop, Türkiye’nin, Avrasya Parlamento Başkanları Süreci’ni çok önemsediğine dikkati çekerek, “Dünyanın jeopolitik ve ekonomik ağırlık merkezinin hızla Asya’ya kaydığını, Asya kıtasının her bölgesinde etkileyici bir kalkınma ve gelişim süreci yaşandığını biliyoruz.” dedi.
Asya ve Avrupa kıtalarının ayrılmaz parçası olan Türkiye’nin, Avrasya coğrafyasında süren kapsamlı dönüşüme uygun şekilde “Yeniden Asya” başlığıyla bir girişim başlattığını anımsatan Şentop, “Türkiye olarak bu iki kadim kıtanın, tecrübelerini ve yeniden ortaya çıkan çok yönlü dinamizmlerini tek potada eriterek dünyaya yeni bir ufuk açmalarını, genç bir ses vermelerini arzuluyoruz.” diye konuştu.
İŞBİRLİĞİ ÇAĞRISI
Uluslararası ilişkilerde yeni sınamalara şahit olunduğunu, küresel düzeyde siyasi ve ekonomik alanlarda kırılmalar yaşandığını, uluslararası sistemin niteliğinin tartışıldığını vurgulayan TBMM Başkanı Şentop, şöyle devam etti:
“Unutulmamalıdır ki, günümüzde hiçbir ülke öngörülemez biçimde değişim gösteren ve karmaşıklaşan tehdit ve sınamalarla tek başına mücadele etme yeterliğine sahip değildir. Bu sorunlar karşısında ortak gayretleri esas alarak müşterek bir duruş geliştirmeliyiz. Ortak hedefimiz, ülkelerimizin siyasi birliği ve toprak bütünlüğü temelinde asgari müştereklerde birleşerek geleceğe yönelik iş birliği fırsatlarını geliştirmek olmalıdır. Çok taraflılık kavramına olan inancımız da bu yaklaşımımızın bir sonucudur.”
“BM GÖREVİNİ YERİNE GETİRMİYOR”
Parlamenter diplomasinin kurumsal olarak yürütülmesini sağlayan platformlar olarak parlamenter asamblelerini önemli bir imkan olarak gördüğünü belirten Şentop, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Diğer taraftan ne yazık ki bugün uluslararası kuruluşların bir kısmı, özellikle de BM kuruluş misyonlarını yerine getirmekten çok uzaktır. Uluslararası kuruluşların, sadece belirli ülkelerin çıkarlarına değil, tüm insanlığın yararına hizmet etmesi gerektiğini ve bu yönde kapsamlı reformların ihtiyaç haline geldiğini düşünüyorum. Bu bağlamda da parlamenterlere ve parlamenter diplomasiye büyük sorumluluk düştüğü inancındayım.
