İsrail ile BAE’nin ilişkilerini “tamamen normalleştirmek” için anlaşmaya vardıklarını önce ABD Başkanı Donald Trump duyurdu. ABD Başkanı Donald Trump, İsrail’in, işgal altındaki Batı Şeria’nın bazı kısımlarını ilhak planını geçici olarak ertelemesini, “büyük bir olay” ve “İsrail’de barışı sağlamak için cesur bir adım” olarak nitelendirdi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da sosyal medya hesabından, ABD Başkanı Trump’ın paylaşımını alıntılayarak, “Bu tarihi bir gün” değerlendirmesi yaptı. Söz konusu anlaşmadan memnuniyetini açıklayan Bahreyn ve Umma da normalleşme için sıraya girdi.
İKİLİ ANLAŞMALAR YOLDA
BAE resmi haber ajansı WAM’ın haberinde, İsrail ile BAE’nin ilişkilerin tesisi için “ortak bir yol haritası” belirleme konusunda anlaştığı ve iki ülkeden yetkililerin ilerleyen haftalarda bir araya gelerek farklı alanlarda ikili anlaşmalar imzalayacağı ifade edildi. BAE, 1979’da Mısır’ın, 1994’te de Ürdün’ün ardından İsrail ile normalleşme anlaşmasını imzalayan 3’üncü Arap ülkesi oldu. Müslümanları ile tarih boyunca ihanet ettiği bilinen BAE başta olmak üzere Körfez ülkelerinin, özellikle son yıllarda resmi yollarla ve aleni bir şekilde, tarihinin en sağcı hükümetinin iktidarda olduğu İsrail ile ilişkilerini normalleştirmek için adeta birbirleriyle yarıştığı görülüyordu.
KUSHNER ÇOK UĞRAŞTI
Öte yandan İsrail medyası, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile İsrail arasında normalleşme anlaşmasının imzalanmasına zemin hazırlayan 3 ara bulucunun kimliğini açıkladı. İsrail Kanal 7 Televizyonunun haberinde, İsrail asıllı Amerikalı iş adamı Haim Saban’ın, Tel Aviv ile Abu Dabi arasındaki temaslara aracılık ettiği ve bunun iki ülke arasında tarihi bir anlaşmayla sonuçlandığı belirtildi. Yedioth Ahronoth Gazetesi’nin internet sayfasında ise İsrail istihbarat servisi Mossad’ın Başkanı Yossi Cohen’in, söz konusu anlaşmaya zemin hazırlamak için son dönemde bir kaç defa Abu Dabi’yi ziyaret ettiği bilgisi yer aldı. Gazete ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı ve danışmanı Jared Kushner’in de Tel Aviv-Abu Dabi yakınlaşması için çalıştığını aktardı. Kushner2in Suudi Veliahdı MbS’nin de yakın arkadaşı olduğu düşünüldüğünde Suudi Krallığı’nın da kısa süre içerisinde İsrail’le resmi temaslara başlayacağı öngörülüyor.
İLHAK PLANI ERTELENDİ
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, işgal altındaki Batı Şeria’nın bazı kısımlarını ilhak planını ertelediğini ancak planda bir değişiklik olmadığını açıkladı. Netanyahu, anlaşmaya ilişkin Batı Kudüs’teki başbakanlık ofisinde düzenlediği basın toplantısında, BAE ile “barışa karşılık barış” esası üzerine anlaşmaya vardıklarını, bu anlaşmanın, ticaret, turizm ve havacılık alanlarını kapsadığını belirtti. BAE ile atılan adımı “gerçek bir barış anlaşması” olarak niteleyen İsrail Başbakanı, başka Arap ülkelerinin de bu anlaşmaya katılacağını belirtti.
“FİLİSTİN HALKININ HAKLARI İADE EDİLMEDEN BARIŞ OLAMAZ”
İsrail vatandaşı Filistinlileri temsil eden Ortak Arap Listesi Bloku, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile İsrail’in vardığı anlaşmayı kınadı. Ortak Arap Listesi Bloku Başkanı Eymen Avde, sosyal medya hesabından yaptığı yazılı açıklamada, “Filistin halkının hakları iade edilmeksizin halklar arasında ne bir yakınlaşma ne bir kanaat ne bir normalleşme ne de bir barışta söz etmek mümkün.” dedi.
“MESCİD-İ AKSA VE FİLİSTİN DAVASINA İHANETTİR”
Filistin Yönetimi’nden ise yapılan yazılı açıklamada, BAE’nin İsrail ile normalleşme konusunda anlaşmaya varmasının şiddetle kınandığı ve reddedildiği belirtildi. Açıklamada, BAE’nin, “işgal devleti” İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’nın bazı kısımlarının ilhakını geçici olarak askıya alması karşılığında ve Mescid-i Aksa’yı Yahudileştirme planları gölgesinde bu anlaşmaya vardığına vurgu yapılarak, şu ifadelere yer verildi: “BAE’nin İsrail ile anlaşması Kudüs, Mescid-i Aksa ve Filistin davasına ihanettir. Filistin halkının haklarını, başta Mescid-i Aksa olmak üzere mukaddesatını görmezden gelmek ve 1967 sınırları üzerinde bağımsız bir Filistin devleti taleplerini görmezden gelmek demektir.”
“LÜTFEN BİZE İYİLİK YAPMA”
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nden (FHKC) yapılan yazılı açıklamada, BAE ile İsrail’in normalleşme anlaşmasının Arap milletine karşı yeni bir komplo olduğu kaydedilerek, “BAE ile İsrail’in normalleşme anlaşması Filistin halkının sırtına saplanmış bir hançerdir.” ifadeleri kullanıldı. BAE ile İsrail’in normalleşme anlaşmasının ABD Başkanı Trump’tan ülkesindeki seçmenlere bir mesaj taşıdığı dile getirilen açıklamada, söz konusu adımın ulusal davalarını tasfiye etmeyi amaçlayan “Yüzyılın Anlaşması” planının önünü açtığı aktarıldı. Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yönetim Kurulu Üyesi Hanan Aşravi ise BAE’nin,”iki devletli çözüm şansını korumak” için İsrail’le normalleşildiği açıklamasına tepki gösterek, “Lütfen bize iyilik yapma. Biz kimsenin incir yaprağı değiliz. (Kimsenin kusurunu örtmeyeceğiz)” ifadesini kullandı.
BU İHANETİ TARİH YAZACAK
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Twitter’dan, İsrail ile BAE arasında varılan anlaşmaya ilişkin açıklama yaparak, “Filistin halkına ve davasına ihanet edenlerin hüsranını tarih elbette yazacaktır.” ifadesini kullandı.
BÖLGE HALKI İHANETİ AFFETMEYECEK
Dışişleri Bakanlığı, Birleşik Arap Emirlikleri’nin İsrail ile yaptığı normalleşme anlaşmasına ilişkin, “Zaten ölü doğan ve hiçbir geçerliliği olmayan ABD planı üzerinden gizli hesaplar yapmaya çalışan BAE, bu şekilde Filistin’in iradesini de yok saymaktadır” denildi. Açıklamada, “Filistin davasına ihanet eden Birleşik Arap Emirlikleri’nin riyakar davranışını bölge halklarının vicdanı asla affetmeyecektir” ifadeleri kullanıldı. İsviçre’ye yaptığı resmi ziyarette söz konusu anlaşmaya değinen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, bu anlaşmanın amacının, sözde “Yüzyılın Anlaşması”nı desteklemek için ABD’nin öncülüğünde yapıldığını ve Yüzyılın Anlaşması’na destek bulmak olduğunu söyledi.
FİLİSTİN, ABU DABİ’DEKİ BÜYÜKELÇİSİNİ GERİ ÇEKTİ
Filistin, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) İsrail ile normalleşme anlaşmasına tepki için Abu Dabi’deki büyükelçisini geri çekti. Filistin Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “ABD, İsrail ve BAE’den yapılan İsrail-BAE normalleşme açıklamasının ardından Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın talimatları doğrultusunda, Filistin’in Abu Dabi Büyükelçisi derhal geri çekildi.” ifadeleri kullanıldı.
“FİLİSTİN KONUSUNDA DURUŞUMUZ DEĞİŞMEYECEKTİR”
Yemen Dışişleri Bakanı Muhammed el-Hadrami, Twitter hesabından yaptığı destek açıklamasında, “Yemen Cumhuriyeti olarak Filistin davasında ve kardeş Filistin halkının hakları konusunda duruşumuz aynıdır ve değişmeyecektir.” ifadelerini kullandı.
MESCİD-İ AKSA KÖPRÜ OLARAK KULLANILAMAZ
Diğer yandan, BAE’nin İsrail ile imzaladığı normalleşme anlaşmasını görüşen Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, İsrail-BAE anlaşmasını açık bir şekilde reddetti ve söz konusu anlaşmanın Filistin halkını bağlayıcı olmadığını vurguladı. Filistin halkının tamamının İsrail’le normalleşmeye karşı olduğunu vurgulayan Heniyye ve Abbas, “Hiç kimsenin Filistin’i, Kudüs’ü, Mescid-i Aksa’yı ve şehitleri İsrail’le normalleşmede köprü olarak kullanmasına izin verilmeyeceğini” belirtti.
AKSA SADECE MÜSLÜMANLARA AİTTİR
Mescid-i Aksa İmam Hatibi Şeyh İkrime Sabri, Mescid-i Aksa’nın kutsiyetine halel getiren hiçbir anlaşmayı kabul etmeyeceklerini bildirdi. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile İsrail arasında imzalanan “normalleşme anlaşması”yla ilgili konuşan Sabri, Mescid-i Aksa’nın sadece Müslümanlara ait olduğunu, diğer dinlerin bu mescitle bir bağının olmadığını belirtti. Tüm bu siyasi hamlelerin arkasında ABD’nin olduğunu dile getiren Sabri, “Meşru hakkımız kıyamete kadar bakidir. Hiçbir şekilde ABD’ye teslim olmayacağız. Müslümanların kimsenin vesayetine ihtiyacı yok.” diye konuştu.
BEKLENEN TEBRİK DE GECİKMEDİ
İhanet kuyruğundan yer alan Dışişleri Bakanlığından da, yapılan yazılı açıklamada, “Bahreyn, Filistin topraklarının ilhakını durduran bir anlaşma yapması ve Orta Doğu’da barış fırsatlarını sağlamlaştıran adımlar atması dolayısıyla BAE’yi tebrik ediyor.” ifadeleri kullanıldı.
İsrail Kamu Yayın Kuruluşunun (KAN) ismini vermek istemeyen İsrailli bir yetkiliye dayandırdığı haberde de, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ardından İsrail’le normalleşme anlaşması imzalaması beklenen ülkenin Bahreyn olduğu belirtildi.
