Arama motoru Google, ünlü isimlerin önemli günlerinin kutlamak için resmi hesabında doodle yayınlayarak kutlamaya devam etmektedir. Dışa vurumcu oyma baskıları ile dünyaya nam salmış olan Aliye Berger’in yaş gününü paylaşmasıyla gündem oldu. Peki, Aliye Berger kimdir, nereli? Google’da doodle olan Aliye Berger’in yaptığı gravür nedir, nasıl yapılır? İşte tüm detaylar haberimizde yer alıyor…
SANATÇI ALİYE BERGER GOOGLE’DA DOODLE OLDU
Ünlü arama motoru devi Aliye Berger’in resminin yer aldığı fotoğrafı Google yazısı ile tasarladı. Google’ın ana ekranında yer alan ve adını geniş sanat çevrelerine ilk kez 1954’te resim yarışması ile duyuran sanatçı Aliye Berger iki sene üst üste eserleri ile ödüle layık görüldü.
24 Aralık 1903 tarihinde Büyükada’da gözlerini dünyaya açan Aliye Berger Türk gravür ve grafik sanatçısı olarak tarihe geçti. Doğum gününde ise Google tarafından unutulmayarak Doodle yapıldı. Dışa vurumcu oyma baskıları ile dünyaya nam salmış olan Berger, 9 Ağustos 1974 tarihinde hayata gözlerini yummuştur.
ALİYE BERGER KİMDİR, NERELİ?
Aliye Berger 24 Aralık 1903’te İstanbul Büyükada’da doğdu. 9 Ağustos 1974’te Büyükada’da vefat etti. Türkiye’nin ilk kazıma ve oyma gravür sanatçılarındandır. Adını geniş sanat çevrelerine ilk kez 1954’te Yapı Kredi Bankası’nın düzenlediği resim yarışmasında birinci seçilerek duyuran sanatçı, dışa vurumcu oyma baskıları ile tanınır.
Babası Kabaağaçlızade Mehmed Şakir Paşa, annesi Giritli Sare İsmet Hanım’dır. Yazar Halikarnas Balıkçısı ile ressam Fahrünnisa Zeyd’in kardeşi; seramik sanatçısı Füreya Koral, tiyatrocu Şirin Devrim ile ressam Nejat Devrim’in teyzesidir.
1947’de Karl Berger’le evlenen Aliye Berger, altı ay sonra eşini kaybedince Londra’ya giderek John Buckland Wright’in atölyesinde heykel ve gravür çalıştı, 1951’de Türkiye’ye 150 gravür ile dönerek ilk kişisel sergisini açtı.
Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Derneği’nin 1954’te İstanbul’da toplanan kongresi nedeniyle Yapı Kredi Bankası’nın düzenlediği “İş ve İstihsal” konulu yarışmada “Güneşin Doğuşu” adlı ilk yağlı boya çalışmasıyla birincilik ödülünü kazandı. Sanatçı, ertesi yıl 2. Tahran Bienali’nde ikincilik ödülünü aldı.
Aliye Berger desen ve yağlı boya resimler yaptıysa da çoğunlukla oyma baskı tekniğinde, siyah-beyazın ara tonlarında yapıtlar verdi. Zımpara kağıdı, kasap kağıdı ve tülbenti malzeme olarak kullanan sanatçı günlük yaşamın kalıplarını, İstanbul’un çeşitli köşelerini bazen gerçekçi, bazen de fantastik biçimde, özgün bir lirizm ve dışavurumculukla yansıttı. Yaşamı boyunca dünyanın çeşitli kentlerinde on iki özel sergi açtı, kırk sekiz karma sergiye katıldı.
Ölümünden sonra yapıtları çeşitli defalar sergilenmiştir. En büyükleri, 16 Ekim- 1 Kasım 1975 tarihleri arasında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde düzenlenen sergi ile Yapı Kredi Bankası’nın 11 Şubat-6 Mart 1988 tarihleri arasında düzenlediği sergidir. Sanatçının İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’nde dört, Albertina Müzesi’nde de üç yapıtı sergilenmektedir.
GOOGLE’DA DOODLE OLAN ALİYE BERGER’İN YAPTIĞI GRAVÜR NEDİR, NASIL YAPILIR?
Gravür, bir baskı yapma tekniğidir. Bu teknik kullanılarak yapılan kazıma resimdir. Burin adı verilen bakır veya ahşapta oyma için kullanılan çelik bir alet ile yapılır. Gravür nedir ve nasıl yapılır? Tahta, taş ya da metal levha üzerine farklı renklerde mürekkep ve boya sürülür. Üst katlar kazılır ve her bir katmanda yeni bir renk ortaya çıkar. Gravür sanatını bu teknik ile yapılan kazıma ve oyma resim tekniği olarak ifade edebiliriz.
GRAVÜR NASIL YAPILIR?
Gravür, kazıma baskı plakası kullanılarak yapılan bir baskıdır. Baskıda oymak, bir baskı plakasında bir desen oymak anlamına gelir. Oyulmuş desen, görüntüyü yazdırmak için kullanılan mürekkebi korur.
Öncelikle görüntü veya resim metal bir plaka üzerine kazınır. Plaka veya levhaya mürekkep sürülür. Mürekkep yalnızca oyulmuş çizgiler içinde kalacak şekilde silinir/kurulanır. Ardından resmin bir baskını oluşturmak için kağıda basılır. Gravür tekniği kullanan bir sanatçı gravür çizgilerinin sayısına ve kalınlığına bağlı olarak son derece ayrıntılı ya da kabataslak görüntü ve imajlar oluşturabilir.
