Sümeyye Aksu / Özel Haber

Dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 12'si, Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayan Süveyş Kanalı üzerinden yapılıyor. 1869'da açılan kanaldan yılda 19 bin gemi geçiyor. Bu da günlük ortalama 52 gemi geçtiğini gösteriyor.Asya ile Avrupa arasındaki en kısa deniz yolu olan 193 kilometre uzunluğundaki kanalın kapanması piyasaları anında etkiledi.

1 milyon konteyner denizde

Kanalın tıkanması sebebiyle güzergâhı Süveyş Kanalı olan onlarca geminin ya açık denizde ya da limanda beklediği kaydediliyor. Alınan bilgilere göre kanalın her iki tarafında 200’e yakın gemi kanalın yeniden açılmasını bekliyor. Gemilerin 3 bin ila 10 bin arasında konteyner kapasiteli olduğu hesap edilince sadece geçiş için bekleyen gemilerdeki konteyner sayısının 600 bin ile 1 milyon arasında olduğu düşünülüyor.

Petrol fiyatları fırladı

Hammadde ve yedek parça da taşıyan bu gemilerin sevkiyatının gecikmesi sebebiyle özellikle petrol ve taşıt piyasasında fiyat artışları bekleniyor. Kanaldaki tıkanma, Ortadoğu'dan Avrupa'ya petrol ve gaz sevkiyatlarını da riske atıyor. Kanalda bekleyen gemilerde 13 milyon varil petrol taşıyan 10 petrol tankerinin halen geçiş beklediği belirtiliyor. Analitik firması Kpler, ham ve rafine ürünler taşıyan 20'den fazla petrol tankerinin de kesintilerden etkilendiğini açıkladı.Petrol fiyatları yüzde 4 oranında arttı.

Günlük zarar: 10 milyar dolar

Süveyş Kanalı'ndan geçen gemilerin istatistiklerini tutan Lloyd's List şirketinin verilerine göre, Süveyş Kanalı'nı tıkayan 400 Metrelik Evergreen gemisinin sebep olduğu günlük zarar 9,6 milyar dolar. Kanalın 4 gündür tıkalı olduğu düşünüldüğünde bu rakam yaklaşık 40 milyar doları buluyor.

Kanal İstanbul bunun için önemli

Süveyş Kanalı’nın tıkanması, son dönemde gündemde olan Kanal İstanbul projesinin önemini de bir kez daha gösterdi. Dünya ticaretinin yüzde 85’i deniz yoluyla yapılıyor. İstanbul Boğazı’nın deniz ticaretindeki etkisi ise yüzde 5. Günde 120 kadar geminin geçtiği İstanbul Boğazı’nın pek çok kez yaşanan kazalarda olduğu gibi tıkanması halinde ortaya Süveyş Kanalı’nda yaşanan tıkanmaya benzer bir zararı ortaya çıkaracak.

Trafiği rahatlatacak, kaybı önleyecek

Petrol ve doğalgaz taşımacılığı şirketlerinin kullandığı gemilerin yapım maliyeti yaklaşık 100 milyon dolar. Bir tankerin günlük kiralama maliyeti ise 15 Bin ile 60 Bin dolar arasında değişiyor. Günlük maliyeti, on binlerce doları bulan sevkiyatların aksaması durumunda ortaya çıkacak maliyetin boyutu ise hesap edilemeyecek düzeyde. Kanal İstanbul ile yılda ortalama 43 bin geminin geçtiği İstanbul Boğazı’ndaki trafiğin azaltılması hedefleniyor. Halihazırda uygulanan tek yönlü trafik organizasyonu sebebiyle büyük gemilerin boğazdaki bekleme süreleri her bir gemi için 15 saati buluyor. Olası arıza durumunda 3-4 güne çıkan hatta 1 haftaya yaklaşan bu sürede ortaya çıkan ekonomik kaybın önüne geçilmek istenmesi de hedeflerden bir tanesi.

Editör: TE Bilisim