23 Mart’tan beri devam eden saldırılarda bölgede sıvılaştırılmış doğalgaz çıkaran Fransız Total şirketinin tesislerine yakın bir mesafede gerçekleşmesi dikkat çekti. 2017’den beri, terör örgütü Ensar’ul Sunna’nın saldırılarına hedef olan Mozambik’te 4 yılda 670 bin kişinin yerinden edildiği belirtiliyor. Yaşanan çatışmalarda en az 2 bin 700 kişinin öldüğü de gelen bilgiler arasında.

Güç savaşı mı başladı?

Son günlerde saldırıların hedefindeki Cabo Delgado eyaletindeki doğalgaz zengini Palma kentine yaşanması ise dikkat çekiyor. Saldırılar, Fransız şirketi Total’in, 20 milyar dolarlık açık deniz gaz projesinin inşaatına devam etme planlarını açıklamasından kısa bir süre sonra geldi. Saldırıların özellikle enerji alanında bölgede yeni bir güç savaşının başladığına işaret ediyor. Mozambik hükümetinin örgütle mücadelede destek aldığı Güney Afrikalı özel güvenlik şirketi Dyck’ın Yönetim Kurulu Başkanı Lionel Dyck, Palma kenti sokaklarının cesetlerle dolu olduğunu ve durumun ciddiyetini koruduğunu kaydetti. Fransız şirket Total’in doğalgaz çıkarma tesisi inşasına yakın konumda bulunan Palma’da, 24 Mart’tan bu yana iletişim hatları da kesik durumda bulunuyor.

4 yıldır saldırı altında

Mozambik, doğalgaz ve değerli maden kaynaklarının bulunduğu Tanzanya sınırındaki Cabo Delgado’da 4 yıl önce ortaya çıkan terör örgütü Ensar’ul Sunna’ya karşı Rus ve Güney Afrikalı paralı askerlerden yardım alıyor. Örgütün saldırılarında bugüne kadar 2 binden fazla kişi öldü. 1,3 milyon kişi güvenlik kriziyle karşı karşıya yaşadığı Mozambik’te Ensar’ul Sunna örgütünün sivillere yönelik terör saldırıları nedeniyle 670 bin kişi evlerini terk etti. Söz konusu saldırıları düzenleyen ve terör örgütü El Kaide uzantısı DEAŞ ile bağlantılı olduğu ileri sürülen silahlı grup, yerel halk arasında yine el- Kaide uzantısı “Eş-Şebab” olarak isimlendiriliyor.

ABD DEAŞ’la mücadele sözü verdi

DEAŞ’la mücadele bahanesiyle Suriye’yi 3 parçaya bölen ABD, DEAŞ’la mücadele konusunda Mozambik’i destekleme sözü verdi. Pentagon Sözcüsü John Kirby yaptığı açıklamada, “Terörizme ve şiddet içeren aşırılığa karşı koymak ve DEAŞ’u yenmek için Mozambik hükümeti ile birlikte çalışmaya kararlıyız” dedi. Portekiz Dışişleri Bakanı Augusto Santos Silva da saldırıların gerçekleştiği kasabaya 60 kişilik bir ekip göndereceklerini duyurdu. Silva ayrıca, Mozambikte faaliyet gösteren 15 Portekiz şirketinin de ülkedeki ‘insani’ ihtiyaçları gidermek için devreye gireceğini söyledi.

Rezervler baş döndürücü

Tipik bir tarım ülkesi olan Mozambik’in resmi dili Portekizce. Ülkede yeraltı kaynaklarının keşfinden sonra küresel güçlerin radarına girmiş durumda. Her Afrika ülkesinde olduğu gibi yapılan anlaşmalarla bölgenin kaymağını yine Batılı ülkeler yiyecek. Mozambikli milli hidrokarbon şirketi ENH’nin tüm projelerde azınlık hissesine sahip. İlk doğalgaz rezervinin 2007 yılında keşfedildiği Mozambik’te, son 10 yılda, ABD, Fransa, İtalya, Güney Afrika Cumhuriyeti, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Japonya, Norveç, Güney Kore, Hindistan, Portekiz, Kanada ve İngiltere’den en büyük enerji şirketleri, doğalgaz, petrol, kömür gibi hidrokarbon arama faaliyetleri yürütüyor. Mozambik’te, 100 trilyon metreküp doğalgaz rezervi olduğu tahmin ediliyor. Ülkede ayrıca 23 milyar ton kömür keşfi yapılmıştı. Yapılan yatırımların devreye girmesiyle Mozambik’in 2022 yılından itibaren, dünyanın önde gelen sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatçısı ülkelerden biri olması bekleniyor. Portekizliler, 1498’de ilk saldırıları düzenledikleri Mozambik’i 1752’de sömürgeleştirdi. Sömürgecilik karşıtı örgütlerin bir araya gelmesiyle Portekiz’den bağımsızlığını kazanma çabasına 1962’te giren Mozambik, 1975’te sona eren zorlu bir savaştan sonra ancak özgürlüğüne kavuşabildi.

DEAŞ DA NEREDEN ÇIKTI?
Terör örgütleri tüm dünyada Batı’nın işgal için en önemli argümanlarından. El Kaide bahanesiyle Afganistan’ı tarumar eden ABD, Irak savaşında Ebu Gureyb cezaevindeki El Kaide mensuplarından devşirdiği DEAŞ ile Suriye’yi dizayn etti. Eski Başkan Donald Trump döneminde tamamen bitirildiği açıklansa da DEAŞ’a bağlı hücrelerin Afrika’ya yayıldığı bilgisi satır aralarında verilmişti. Afrika’daki terörün yine El Kaide bağlantılı oldukları belirtilen Boko Haram ve Eş Şebab ağırlıklı olduğu biliniyor. Yakın döneme kadar Mozambik’teki terör saldırılarının da Eş Şebab bağlantılı olduğu açıklanıyordu. Söz konusu terör örgütleri daha yerel kalıp dünya kamuoyu tarafından tanınmadığı için tamamen bitirildiği açıklanan DEAŞ’ın ismini duyurmak ABD’nin müdahale için kamuoyu desteği almanın en kısa yolu olarak değerlendiriliyor.
Editör: TE Bilisim