Sıtmanın tedavisi kesin değildir ancak belirtileri fark etmek ve geçmesini sağlayacak yöntemler uygulamak kolaydır. Öncelikle doktor kontrolünde sivrisinek ilaçları ya da kremleri kullanmak vücuda iyi gelmektedir. En azından sineklerin vücuda daha çok yaklaşmasını önlemek için mutlaka kullanılması gerekmektedir.

Bazı bitkisel ve organik ürünler de sıtmanın tedavi sürecinde kullanılmaktadır. Bu ürünler;

  • Kantaron çiçeği,
  • Sarımsak, tuz, kimyon karışımı,
  • Pelin suyu,
  • Sarımsak, turp, soğan, limon ve lahana karışımından yapılan püre,
  • Yağsız kıyma ve kabak karışımı,
  • Haşlanmış kabak ve üzüm sirkesi karışımı olarak sıralanabilir.

Her gün bu ürünleri bir porsiyon yemek veya içmek sıtmanın oldukça kısa bir süre içerisinde geçmesini sağlayacaktır.

Sıtma Hastalığı Neden Oluşur?

Sıtmanın oluşmasını sağlayan neden dişi sivrisineklerin taşıdığı bir parazittir. Bu parazitlerin bazıları hafif bir hastalığa neden olurken bazıları ölümcül olabilmektedir. Dişi sivrisinekler, Plasmodium isimli bir parazit taşırlar. Bu parazit sivrisineklerin ısırması sonuca insanlara bulaşmaktadır. Paraziti taşıyan insanlarda ilk olarak titreme ve yüksek ateş gözlemlenir.

Sıtmanın dört farklı çeşidi bulunmaktadır. Bunlar;

  • Vivax,
  • Malariae,
  • Falsiparum,
  • Ovale türlerindeki sıtmalar olarak ayrıştırılmaktadır.

Ölüme en az neden olan sıtma türü Vivax türüdür. Genellikle Türkiye’de görülen sıtma türü de olmaktadır. Hava yoluyla bulaşan ve en az rastlanan sıtma türü ise Malariare türüdür. Ülkemizde Akdeniz ve Güneydoğu bölgesinde gözlemlenir. Bu iki türün nöbetleri 3 ya da 4 günde bir tekrarlanır.

Nöbetlerin çok belirgin olmadığı ve ölüme en çok sebep olan sıtma türü ise Falsiparum türüdür. Genellikle Afrika ve Güney Amerika gibi tropik bölgelerde gözlemlendiği için tropik sıtma olarak da adlandırılmaktadır. Ovale türü diğer sıtma türlerine

göre çok farklı belirtiler göstermektedir. Yalnıza Batı Afrika’da açığa çıkmaktadır.

Sıtma Belirtileri Nelerdir?

Sıtma belirtisi en yaygın haliyle yüksek ateş ve vücutta nöbet halinde görülen titremedir. Genellikle bulaştığı günden itibaren 7 gün içerisinde yayılmaya ve kendini göstermeye başlar. Sıtma belirtisi gösteren insanlar belirli aralıklarla nöbetler geçirmektedir. Sıtma nöbetleri öncelikle titreme ile başlar ve peşinden çok farklı belirtileri de ortaya çıkarabilir. Yaygın olarak görülen sıtma belirtileri;

  • Titreme,
  • Yüksek ateş,
  • Şiddetli ve uzun süren baş ağrıları,
  • Mide bulantısı ve kusma,
  • Kas ve kemik ağrıları,
  • Halsizlik ve çabuk yorulma,
  • Terleme,
  • Karın ve göğüs ağrısı,
  • Öksürük nöbetleri,
  • İştahsızlık,
  • Sırt ve bacak ağrıları olacak şekilde sıralanabilir.

Tüm belirtiler açığa çıkmadan 2 ya da 3 gün öncesinde vücutta halsizlik ve psikolojik olarak keyifsizlik açığa çıkmaktadır. Ardından gelen titreme ve ateş ile sıtma tanısı koymak mümkündür.

Sıtma Tedavisinde Uygulanan Yöntemler

Sıtmanın tedavi yöntemi paraziti öldürmeye yöneliktir. Sıtmanın tedavisinde kullanılan en etkili yöntem ilaç kullanmaktır. Kullanılan ilaçlar sıtmaya yol açan parazitin türüne göre belirlenmektedir. Açığa çıka belirtilerin yoğunluğuna, yaşa ve kronik rahatsızlık olup olmadığına bağlı olarak ilaç tedavisi değişmektedir. Aynı şekilde hamilelere verilen ilaçlar da farklıdır.

Sıtmaya karşı bağışıklık kazanabilmek için onaylanmış bir aşı yoktur. Dolayısıyla en etkili korunma yöntemlerinden biri de sivrisineklere karşı alınacak tıbbi önlemlerdir. Kişisel olarak parazitlere karşı bağışıklık güçlendirici takviyeler kullanmak etkili olmaktadır. Bununla beraber vücut losyonları ya da kremleri kullanmak da parazitin en kısa sürede vücuttan atılmasını sağlamaktadır.

Sıtma tedavi edilmediği sürece, geçirilen nöbetler vücutta kalıcı hastalıklara, böbrek yetmezliğine, akciğer sendromuna, bilinç kaybına, komaya veya ölüme neden olabilir.

Editör: TE Bilisim