Günümüzde teknolojinin gelişmesi ile beraber elimizdeki akıllı telefonlarla ses kaydı yapmak bir hayli kolaylaştı. Kimi zaman ses kaydı alıyor ve bu ses kayıtlarını yarın, bir gün başımıza gelebilecek olası tehlikelere karşı delil olarak kullanmak istiyoruz. Ancak bu durum, izinsiz ses kaydı yapmanın Türk Ceza Kanunu kapsamında suç olup olmadığı sorusunu akıllara getiriyor. Şimdi hep birlikte, “Ses kaydı almak suç mu?” “Telefonda ses kaydı yaparsam özel hayatın gizliliğini ihlal etmiş olur muyum?” gibi soruların cevaplarına bakalım.

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Haberleşmenin gizliliğini ihlal başlıklı 132. Maddesinde “Kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal eden kimsenin cezalandırılacağı; Bu gizlilik ihlali haberleşme içeriklerinin kaydı suretiyle gerçekleşirse, verilecek cezanın artırılacağı; Kişiler arasındaki haberleşme içeriklerini hukuka aykırı olarak ifşa eden kimsenin ve kendisiyle yapılan haberleşmelerin içeriğini diğer tarafın rızası olmaksızın hukuka aykırı olarak alenen ifşa eden kişinin ve İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de kişiye ceza verileceğini hüküm altına almıştır.

Aynı kanunun 134. maddesinde düzenlenen özel hayatın gizliliğini ihlal suçu ise; “Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimsenin cezalandırılacağını, Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesinin halinde, verilecek cezanın artırılacağını, Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimseye ceza verileceğini ve İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de kişiye ceza yaptırımı uygulanacağını hüküm altına almıştır. Bu hüküm, seslerin kayda alınması suretiyle özel hayatın gizliliğinin ihlal edileceği ve ceza da artırım yapılacağı sonucuna varılmıştır.

Ancak herkes tarafından görünen, bilinen olayların ve konuşmaların ses kaydı şeklinde kaydedilmesi sonucunda özel hayatın ihlali suçu oluşmaz. Yani kişinin özel yaşam alanına müdahale edilmediği durumlarda özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşmaz.

İzinsiz ses kaydı almanın suç olduğu bir diğer madde ise, aynı kanunun 133. maddesinde kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması” başlığı altında düzenlenmiş; “Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları, taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın bir aletle dinleyen veya bunları bir ses alma cihazı ile kaydeden kişi cezalandırılacağını; katıldığı aleni olmayan bir söyleşiyi, diğer konuşanların rızası olmadan ses alma cihazı ile kayda alan kişinin cezalandırılacağını Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişinin, cezalandırılacağını; İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunacağı ifade edilmiştir. Bu kanun hükmünden anlaşılması gereken husus ise iki kişi arasındaki konuşmayı bir başka kişi (üçüncü kişi) tarafından ses kaydına almanın suç teşkil edeceğidir.

Bu şekilde elde edilen deliller hem suç teşkil edecek, hem de hukuka aykırı delil niteliğinde olduğundan hükme esas alınmayacaktır. Ceza yargılamasında bulunan delillerin serbestliği ilkesi, hukuka uygun şekilde elde edilen delillerde kullanılabilecek, hukuka aykırı şekilde elde edilen delillerde kullanılamayacaktır.

Örnek vermek gerekirse tehdit ve ya hakarete maruz kalmanız durumunda alınan ses kayıtları hukuka uygun delil olarak kullanılabilir ve bu eylemler suç teşkil etmeyeceği gibi özel hayatın gizliliğini de ihlal suçunu oluşturmaz. Ancak izinsiz alınan ses kayıtları normal şartlarda hukuka aykırı delil niteliğinde olup yargılamada hükme esas alınamaz.

İşlenen bir suç karşısında mağdurun, yapılan bir saldırı anında ses kaydı ya da görüntü alması veya tesadüf eseri gerçekleşen bir durum karşısında bir kişi tarafından alınan ses kayıtları hukuka uygundur. Ancak mahkemede delil elde etmek amacıyla, planlanarak yapılan ses kayıtları, kamera kayıtları suç teşkil eder. Delillerin kaybolmasını engellemek amacıyla veya o an için kolluk kuvvetlerine ulaşma imkanı yokken yapılan kayıtları yetkili mercilere sunmak amacıyla ve ses, görüntü kayıtlarının garanti altına almak suretiyle yapılması suç teşkil etmeyecek olup, hukuka uygun delil olarak kabul edilir.