Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) üyesi ülkelerden Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında son günlerde bir takım görüş ayrılıkları yaşanırken, Umman Sultanı Heysem bin Tarık Suudi Arabistan’a resmi ziyaret gerçekleştirdi ve Neom Sarayı’nda Kral Selman bin Abdülaziz ile görüştü.

Geçen yıl Ocak ayında tahta oturan Heysem bin Tarık’ın ilk yurt dışı gezisini Suudi Arabistan’a yapması ve ziyaretin Riyad ile Abu Dhabi arasında petrol üretimi konusunda anlaşmazlık çıktığı bir dönemde gerçekleşmesi dikkat çekti.

Ziyaret sırasında iki ülkeyi birbirine bağlayacak karayolunun ve sınır kapısının bir an önce açılması konusunda anlaşma sağlandığı açıklandı.

Komşu iki ülke olmalarına rağmen bugüne kadar Suudi Arabistan’dan Umman’a karayoluyla BAE üzerinden gidiliyordu.

Yeni yolun açılmasıyla birlikte BAE devreden çıkarılmış olacak.

Ziyaretin ne anlama geldiğine dair yorumda bulunmadan önce Umman’ın bölgesel konulardaki tavrını kısaca hatırlamakta yarar var.

Amerikalı ve İranlı yetkililerin Tahran’ın nükleer programını konuşmak üzere gizlice bir araya geldiği Maskat şimdi de Yemen krizinin çözümü için sürdürülen görüşmelere ev sahipliği yapıyor.

Umman, Yemen konusunda Suudi Arabistan – BAE koalisyonundan farklı bir politika benimsiyor.

Dolayısıyla Riyad ve Maskat arasındaki yakınlaşmanın Yemen dosyasına bir takım yansımalarının olacağı tahmin ediliyor.

Suudi Arabistan’ın desteklediği Cumhurbaşkanı Hadi taraftarları BAE’nin desteklediği ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi’nden (GGK) ve Abu Dhabi tarafından kurulup finanse edilen milis güçlerinin ihlallerinden uzun süredir rahatsız.

Şikâyetlerini Riyad’a defalarca iletseler de -Suudi Arabistan BAE’yi küstürmek istemediği için- bugüne kadar herhangi bir sonuç alamadılar.

Riyad’ın Abu Dhabi’yle arasına mesafe koyarak Maskat’a ve Doha’ya yaklaşması Yemen’de GGK’ya karşı sesini yükseltmesine yol açabilir.

Umman, Katar krizinde de açıkça Doha’dan yana tavır almış ve ablukadan olumsuz etkilenmemesi için desteklemişti.

Suudi Arabistan’ın Katar’la ilişkilerini düzeltmesi ve Umman’la yakınlaşması KİK içindeki dengelerin BAE ve Bahreyn ikilisi aleyhine değişmesi anlamına gelir.

Geçmişte Umman’ın bir parçası olan BAE, bağımsızlığını kazanmadan önce “Umman’ın Kuzey Sahili” olarak tanınıyordu.

İngilizlerin desteğiyle Umman’dan ayrılan emirliklerin bir araya gelmesiyle 1971’de BAE kuruldu.

O tarihten sonra iki ülke ilişkilerinde birçok kriz yaşandı.

Örneğin, Ocak 2011’de Umman’da BAE hesabına çalışan bir casusluk şebekesinin çökertildiği açıklandı.

Bununla birlikte, Umman Sultanı’nın Suudi Arabistan ziyaretine gereğinden fazla anlam yüklemek yanlış olur.

Körfez’de dengelerin ne kadar değişeceği Riyad-Maskat ve Riyad-Doha yakınlaşmalarının ne kadar ileriye gideceğine bağlı.

Abu Dhabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed’in bugün Suudi Arabistan’a günübirlik bir ziyaret gerçekleştirmesi ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’la görüşmesi bekleniyor.

Yakın zamana kadar aralarından su sızmayan veliaht prenslerin iki ülke arasındaki anlaşmazlıkları giderip gideremeyeceklerini önümüzdeki günler gösterecek.

***

Bayramınızı kutlar, sağlıklı ve mutlu nice bayramlara kavuşmanızı dilerim.