Demet İlce / ÖZEL
İzlanda’da bir günde 900 deprem meydana geldi. Fagradalsfjall Yanardağı çevresinde yaşanan depremler ile birlikte volkanik faaliyet endişesiyle Grindavík kasabası tahliye edildi. Yaşanan gelişmeler ardından volkanik patlamalar ile deprem arasındaki ilişki ve küçük depremlerin daha büyük depremlere neden olup olmayacağı merak konusu oldu. Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Zafer Akçığ, merak edilen soruyu yanıtladı.
Volkanik patlamalara depremler, volkanik patlamalar ise depremlere neden oluyor. Son günlerde başta İzlanda’da olmak üzere yaşanan depremler ve Etna yanardağında gözlemlenen hareketlilik, vatandaşları tedirgin etti. Uzman isim Akçığ, yaşanan depremlerin yanardağlarla ilgili olduğundan yerel olarak bilindiklerini ve büyük bir depremle ilişkilendirmenin olanaklı gözükmediğini aktardı.
BÜYÜK ÇAPLI BİR DEPREM YAŞANIR MI?
Yaşanan depremlerin volkanik patlamaları nasıl desteklediğini anlatan Akçığ, bu depremler sonucu oluşan patlamaların geniş çapta büyük bir depreme neden olup olmayacağını şu sözlerle anlattı:
“Depremlerin oluşturduğu sismik dalgalar sonucu yanardağın içindeki akışkan sistem hızlanır ve gaz üretimi de bu nedenle artar. Bu artan gazlar da yanardağ bacasında birikirler ve oluşan yüksek basınç sonucunda ise volkanik patlama meydana gelir. Son günlerde İzlanda’da kaydedilen depremler de (900 civarında) bu tür bir patlamaya işaret etmektedir.
Bu tür patlamalar sonucu volkanik kökenli olarak isimlendirilen depremler oluşur. Bu depremler yanardağlarla ilgili olduklarından yerel olarak bilinirler. Günümüze değin oluşan bu tür depremler incelendiğinde; önemli bir zarara neden olmadıkları görülmektedir.
Etna yanardağında da bir süredir hareketler gözlenmektedir. Bu tür olaylar gelişigüzel (kaotik) olarak gerçekleştiğinden Gerek İzlanda-Fagradalsjfall gerekse İtalya-Etna yanardağlarında oluşan bu hareketlilik yersel nitelikli olma özelliğini taşımaktadır. Bu nedenle bu olayları büyük bir deprem ile ilişkilendirmek olanaklı gözükmemektedir.”
