New York’taki Binghamton Üniversitesi araştırmacıları, cildin yıllar içinde nasıl kırıştığını net biçimde ortaya koydu. 16 ile 91 yaşları arasında değişen bireylerden alınan cilt örneklerini inceleyen bilim insanları, cildin gülme gibi tekrar eden hareketlerle tıpkı bir kot pantolon gibi katlandığını ve kalıcı izler bıraktığını belirledi.
“Artık bu sadece bir teori değil,” diyor biyomedikal mühendis Guy German.
“Yaşlanmanın arkasındaki fiziksel mekanizmayı kanıtlayan net deneysel verilerimiz var.”
GERİLME VE BÜKÜLME: YAŞLANAN CİLT NASIL DAVRANIYOR?
Araştırmacılar, düşük kuvvetli bir tensometre kullanarak gerçek cilt dokularını gerdi ve mikroskopla inceledi. Elde edilen sonuçlara göre, yaşlanan ciltteki kasılma hareketleri daha büyük oluyor ve bu da bükülme ile kırışıklıkların artmasına yol açıyor.
CİLT YAŞLANDIKÇA NASIL DEĞİŞİR?
Zamanla cildin üst katmanı (stratum corneum) sertleşirken, alt katman yumuşuyor çünkü kolajen yoğunluğu azalıyor. Aynı zamanda cilt sıvı kaybediyor ve bu da kırışıklıkların derinleşmesine neden oluyor. Bu özellik, “poroelastik” davranış olarak tanımlanıyor ve ilk kez bu kadar net şekilde ortaya kondu.
“Silly Putty gibi düşünün: Gerdiğinizde uzar ama incelir. Cilt de aynısını yapıyor,” diyor German.
“Yaşlandıkça bu kasılmalar artıyor. Aşırı kasılma da cildi büküyor ve kırışıklık oluşuyor.”
SADECE GÜZELLİK DEĞİL, SAĞLIK İÇİN DE ÖNEMLİ
Bu çalışma sadece estetik kaygılarla değil, aynı zamanda cilt hastalıklarının anlaşılması ve tedavisi açısından da büyük önem taşıyor. Aynı yöntemlerle beyin gibi diğer dokuların da modellenebileceği belirtiliyor.
GÜNEŞİN YAŞLANDIRICI ETKİSİNE DE DİKKAT
Araştırmacılar ayrıca, yaşlanmanın yanı sıra güneşin ultraviyole (UV) ışınlarının cilt üzerinde yıpratıcı etkilerine de dikkat çekiyor. Bu nedenle güneş koruyucu kremler, yaşlanmaya karşı koruyucu bir rol oynayabilir.
“Hayatınız boyunca dışarıda çalıştıysanız, ofis çalışanlarına kıyasla daha fazla kırışık cilde sahip olmanız çok daha olası,” diyor Guy German.