DEMET İLCE / MUHABİR
Çin'deki bir müzenin depo odasında on yılı aşkın süredir toz toplayan fosilleşmiş bir yumurtanın içinde inanılmaz derecede nadir, tam eklemli bir dinozor embriyosu bulundu. Yaşlarının 66 ila 72 milyon yıl arasında olduğu düşünülen doğmamış örnek, dinozorlarla modern kuşlar arasında inanılmaz bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor.
Oviraptorozorlar olarak bilinen bir grup tüylü, dişsiz theropod'a ait olan, yumurtadan çıkmamış yaratığın yaklaşık 27 santimetre (10,6 inç) uzunluğunda olduğu tahmin ediliyor ve günümüz kuş embriyolarına özgü bir duruş sergileyen bir dinozor embriyosunun ilk keşfine işaret ediyor. Modern kuşlar, yumurtadan çıkmadan kısa bir süre önce, vücudunu kıvırmayı ve kafayı kanatların altına indirmeyi içeren bir dizi manevrayı gerçekleştirirler; ancak bu davranışın evrimsel kökenleri şimdiye kadar bilinmiyordu.
66 ila 72 milyon yıllık örnek, şimdiye kadar bulunan en eksiksiz dinozor embriyolarından biridir.
Keşiflerini 2021 tarihli bir makalede bildiren çalışma yazarları, Bebek Yingliang lakaplı örneklerinin başının "vücuda ventralde, ayakların her iki tarafta ve sırtın yumurtanın küt kutbu boyunca kıvrılmış halde bulunduğunu" açıklıyor. Böyle bir duruşun "daha önce kuş olmayan bir dinozorda tanınmadığını, ancak son dönem modern kuş embriyosunu anımsattığını" söylüyorlar.
Kıvrılmanın kuşların kuluçka sürecinde hayati bir rol oynadığı düşünülüyor ve bu pozisyonu benimsemeyenlerin yumurtadan kaçışlarında hayatta kalma olasılıkları çok daha düşük. Bebek Yingliang'ın da aynı pozu benimsemiş gibi görünmesi, bu olgunun ilk olarak modern kuşların antik theropod ataları arasında evrimleşmiş olabileceğini akla getiriyor.
Çalışmanın yazarı Profesör Steve Brusatte, bu büyüleyici olaya tepki olarak yaptığı açıklamada, "Bu küçük doğum öncesi dinozor, tıpkı yumurtasında kıvrılmış bir yavru kuşa benziyor; bu da günümüz kuşlarına özgü pek çok özelliğin ilk olarak dinozor atalarında evrimleştiğinin bir kanıtıdır" dedi.
Yingliang Taş Doğa Tarihi Müzesi'nde bulunan Bebek Yingliang, şimdiye kadar bulunan en eksiksiz dinozor embriyoları arasında yer alıyor ve araştırmacıların sağlam bir bebek theropoduna nadir bir bakış atmasına olanak tanıyor. Ancak türünün tek örneği olduğu için çalışmanın yazarları, gözlemlerinden dinozor embriyolarının doğası hakkında kesin bir sonuca varılamayacağını ve herhangi bir hipotezin doğrulanması için buna benzer daha fazla fosilin incelenmesi gerektiğini kabul ediyorlar.
Bununla birlikte, şu sonuca varıyorlar:
"Bu yeni istisnai fosil embriyosu, genellikle kuşlara özgü olduğu düşünülen bazı erken gelişimsel davranışların (kıvrılma) theropod soyunda daha derin köklere sahip olabileceğine işaret ediyor."
